We trappen de special over The Ex af met een terugblik op ruim veertig jaar boeiende, sociaal bewogen en tegendraadse muzikale bedrijvigheid. Over de punktijd, de muzikale ontwikkeling van de band en de Ethiopische connectie, over de bezettingswisselingen en de vele, vele platen en optredens van The Ex. Mét persoonlijk commentaar van oerlid Terrie.

In 1979 richten Terrie (gitaar), Sok (vocalen), Geurt (drums) en René (bas) een band op. Ze dopen hun groep The Ex. Een van de voordelen van zo’n kernachtige bandnaam is dat je ‘m binnen twee seconden op een muur kunt spuiten, niet geheel onbelangrijk.

In 1980 verschijnt het eerste plaatwerk: de ep All Corpses Smell The Same en de elpee Disturbing Domestic Peace. Het langspeeldebuut van The Ex wordt geproduceerd door Dolf Planteijdt. Het is het begin van een langlopende samenwerking.

The Ex speelt in het begin vooral in kraakpanden en jeugdhonken. De band is gedreven en al snel bijzonder actief. Amsterdam, maar vooral ook het gebied daarboven, met name Wormer en omgeving, is een broeinest van geëngageerde punk- en pamfletactiviteiten. The Ex is hier een welsprekende exponent van. De band steunt de kraakbeweging en is zelf ook actief op dat front door in Wormer Villa Zuid te kraken en samen met onder andere Svätsox de flexidisc ‘Villa Zuid’ moet blijven! uit te brengen. In 1981 doet de The Ex van zich spreken met een single ten bate van de guerillabeweging in El Salvador en in 1985 is de band te vinden op een benefietelpee voor de Britse mijnwerkers: Support The Miners’ Strike.

Terrie: ‘We gingen heel vaak naar Londen, gewoon met de band. In Londen slapen kostte bijna niks. Er waren tientallen concerten dus je zag heel veel. Superspannend. Heel anders dan Amsterdam. Veel grover. We keken onze ogen uit. Skinheads, mods. Heftig. Je zag de meest gekke bands door elkaar. Paradiso had natuurlijk ook wel Engelse bands. Nederland was klein maar toch wel apart doordat het zo samenviel met het kraken. In Amsterdam had je overal plekken waar je kon oefenen en spelen. Die hele independent scene was op een gegeven moment heel sterk, dat was wel uniek. Dat was belangrijk: doen waar je zin in hebt.’

Gaandeweg de jaren tachtig wordt duidelijk dat The Ex muzikaal verder kijkt dan rechtlijnige punk en hardcore. In 1983 laat de band industriële geluiden toe in de muziek (Dignity Of Labour) en het jaar daarop werkt The Ex samen met een muziekgroep uit Iraaks Koerdistan. Ook tekstueel biedt de band meer dan primitief verbaal vuurspugen (hoe welkom dat soms ook is). Frontman G.W. Sok ageert doorgaans net even creatiever en eloquenter tegen machtsmisbruik, zelfverrijking en andere kapitalistische uitwassen.

The Ex wordt in de jaren tachtig door hun muzikale vrijheid en maatschappelijke principes een gerespecteerde band in binnen- en buitenland. Speelde de band begin jaren tachtig vooral in Nederland, met hier en daar concerten of toertjes in België, Duitsland en Zwitserland, vanaf pakweg 1985 gaan landen als Frankrijk, Engeland en Italië een steeds grotere rol spelen. The Ex had al connecties met bijvoorbeeld The Mekons (wiens Jon Langford al optrad als producer van het album Tumult in 1983), in de tweede helft van de jaren tachtig volgen er optredens met Chumbawamba uit Leeds en brengt de band muziek uit op het onafhankelijke Britse label Ron Johnson Records, waaronder in 1986 de goed ontvangen single 1936, The Spanish Revolution. Net als landgenoten Eton Crop mag The Ex zich verheugen in de warme belangstelling van BBC-dj John Peel, die midden jaren tachtig de Nederlandse radio verrijkt met een programma voor de VPRO. The Ex doet dan ook een aantal Peelsessies voor de BBC. In 1987 pioniert de band in Oost-Europa. Er is in die tijd (vrijwel) geen West-Europese band die kan zeggen zowel in Polen als in Tsjecho-Slowakije, Hongarije en Joegoslavië gespeeld te hebben.

Terrie: ‘In de veertig jaar dat we bestaan, hebben we tweeduizend optredens gedaan, dat zijn vijftig optredens per jaar gemiddeld. In vijfenveertig landen, dat is echt heel veel. Krankzinnig. We hebben iets nonchalants over ons maar als ik dat teruglees: Egypte, Libanon… Wie komt daar nu terecht? Geniale dingen. Vorig jaar kwamen we weer op een jazzfestival in Bosnië terecht. We hebben ook vaak in The Knitting Factory (New York) gestaan. Zo kan ik heel veel opnoemen.

In Frankrijk zijn we eigenlijk het populairst. We spelen daar overal, waanzinnig. Die kraakscene, die onafhankelijke scene vroeg ons al heel snel. Dat is wel een geluk geweest. Toen werden we daarna ook gezien door die jazz-impro-gasten en ging het verder.

The Ex heeft vanaf het allereerste begin eigenlijk meer aanbiedingen gehad dan dat we konden doen. Dat is heel uitzonderlijk en voor ons wel een luxe. Dat gaat heel relaxed.’