Ook aan het begin van de nieuwe eeuw is The Ex bijzonder actief. De band speelt met het Ex-Orkest op het Holland Festival en brengt hier een live-cd van uit. The Ex toert in Italië en G.W. Sok brengt zijn columns voor het blad Opscene (onder de naam Goeroe Overflakkee) uit in boekvorm. En dan is er ook nog de nieuwe studioplaat Dizzy Spells, net als voorganger Starters Alternators opgenomen met Steve Albini.

Ook op Dizzy Spells stelt de The Ex de consumptiemaatschappij en multinationals weer aan de kaak. Zo verwijst Burnsome naar perverse PR, spin doctors en worldwide crisis management consultants (als Burson Marsteller). Na een sfeerrijk instrumentaal intro volgt een harde, heldere observatie van G.W. Sok.

Sterke ritmiek, spanning, confrontatie, met hier en daar een zweem van melodie in een krachtige, droge, heldere productie. Tekstueel wellicht minder expliciet dan in vroeger jaren, maar de achterliggende boodschappen zijn zoals gezegd niet gewijzigd. Het merendeel van de nummers gaat over de vijf minuten heen. Met de tekstuele en muzikale intensiteit van The Ex voelt dit nergens als te lang. Waarom zou het ook, de band opereert inmiddels al jarenlang succesvol buiten de gebaande paden?

‘No chance to give this town a clue, it turns into a concrete zoo’, is de observatie op het relatief kalm voortmarcherende Towns Of Stone, de opener van het album. Het wordt al hectischer op Nobodies’ Dream, gebaseerd op een tekst van Uruguyaanse schrijver en journalist Eduardo Galeano. Hier benadert de muziek de drukte van een verkeersplein met vele stromen, van chaotisch tot strak voortjakkerend. ‘Fortune doesn’t rain’ is de conclusie. Op het door Kat gezongen River gaan tekst en muziek hand in hand. Na een wankele start wint de song steeds meer aan kracht en overtuiging om er met G.W. Soks finale helemaal op te klappen. Fistful Of Feed, over zogenaamde vrijgevigheid en empathie op tv, schuurt, duwt en trekt als vanouds, al voegt de band wat melodie toe, hetgeen deze track nóg sterker maakt. Het fraai getitelde Little Atlas Heavyweight is verderop de indringende, stemmige finale.

Het is mooi dat The Ex (net als De Kift) altijd een oog houdt voor teksten uit de literatuur en journalistiek. Naast Eduardo Galeano laat de band zich op Dizzy Spells inspireren door Drs. P. en dat is altijd een goed idee. The Chair Needs Some Paint is gebaseerd op diens Het land is moe. De song Haydays voert terug naar Lucebert en zit vol springerige gekte.

Het door Kat gezongen relaas van een (gevonden) koffer, Oskar Beck, is een ander voorbeeld van de open geest en wijde blik van The Ex. Over fijne percussie klinken de gitaarlijnen van Terrie als zoemende insecten, terwijl de baslijnen van Luc van diep tot hoog gaan. Het vormt een mooie, unieke toets op dit toch al ideeënrijke album. Dizzy Spells: over het algemeen iets minder uitgelaten, expliciet en explosief dan eerdere albums maar nog steeds geïnspireerd en enorm krachtig.