×

Recensie

Pop

14 januari 2021

The Divine Comedy

The Divine Comedy

Regeneration (vinyl reissue)

Geschreven door: Leon Pouwels

Uitgebracht door: Parlophone

Regeneration (vinyl reissue) The Divine Comedy Pop 4.5 The Divine Comedy – Regeneration (vinyl reissue) Written in Music https://writteninmusic.com

Als je de dertig jaar passeert, maak je vaak voor de eerste keer de balans van het leven op. Een worsteling waarbij je bij de zin van het bestaan stil staat, de angst voor de kwetsbaarheid en sterfelijkheid van de ouderdom loert dan pas echt om de hoek. Een pre-midlife crisis, met het doelbewust uitstippelen van idealistische toekomstplannen, waarbij de spontaniteit verdrongen wordt. Robert Smith maakt met The Cure op die leeftijd het meesterlijke Disintegration, Bono zit met U2 in de studio om Achtung Baby af te ronden, Thom Yorke heeft met Radiohead net OK Computer voltooid en Neil Hannon maakt op zijn 30e het sleutelalbum Regeneration, de zesde studioplaat van The Divine Comedy. Het is duidelijk dat The Divine Comedy door het baanbrekende werk van Radiohead beïnvloed is. Producer Nigel Godrich zit in deze fase net in het opnameproces van Kid A en Amnesiac, maar maakt voor The Divine Comedy tijd vrij om gezamenlijk met Regeneration aan de slag te gaan.

Er ontstaat een voelbaar gezond spanningsveld tussen muzikale grootheden Hannon en pianist Joby Talbot die zich ondertussen tot een meeslepende arrangeur ontwikkeld heeft, wat absoluut bij de cover die The Divine Comedy en Tom Jones van het orkestrale All Mine Portishead nummer maken, tot uiting komt. Het geeft Talbot de mogelijkheid om zich vervolgens op balletuitvoeringen en televisieproducties te richten. Het duurt dan ook niet lang meer voordat hij de band vaarwel zegt, al trakteert hij de The Divine Comedy hier onder andere nog wel op het piano-intro bij het paarse krokodillen nummer Lost Property waarbij ze sentimenteel het nostalgische verleden afsluiten. Achteraf gezien dus nog meer een verlatingssong als waar men zich toen bewust van was. Joby Talbot geeft hierbij het stokje overduidelijk aan de producer over, die het verder inkleurt.

Na het puntige maatschappijkritische Fin de Siècle pakt de experimentele vernieuwingsdrang voortreffelijk met die melancholische vertrouwde basis uit en levert het een prachtig nieuw hoofdstuk in de catalogus van The Divine Comedy op. Voor de een is het een waar meesterwerk voor de ander is het een onbegrepen lastige plaat. Dit zit hem voornamelijk in het gegeven dat de groep normaal totaal onder controle binnen de lijntjes kleurt. Nigel Godrich dwingt ze ertoe om juist deze vastigheid los te laten, al is het wel een risicovolle onderneming om de korte touwtjes zo sterk te laten vieren. Het dromerige Timestretched gitaarnummer heeft hier nog niet onder te leiden, maar vanaf Bad Ambassador freakt de band alle kanten op. De groovende gitaar jankt en Nigel Godrich gaat duidelijk van de basis uit die hij met Radiohead vanaf The Bends heeft opgebouwd, en schaamt zich net zoals Neil Hannon het treffend in Perfect Love Song verwoordt, overduidelijk niet voor zijn breed georkestreerde The Beatles liefde.

Tekstueel worstelt Neil Hannon met de mogelijkheid om het sterrendom te omarmen en er als een nieuwe groot kapitalist eens flink uitgebreid van te nemen. Welzucht (en voor sommige ook wel gemakzucht) loert als een hoofdzonde om de hoek, helemaal klaar om keihard toe te slaan. De keerzijde van de roem, vechtend tegen een writers-block in het ijzingwekkende Note To Self om systematisch aan het eind van een werkweek een kant en klare song af te leveren. Een gevaarlijke (mis)stap om het schrijversproces zo openlijk te benoemen. Hiermee stelt hij zich als een kwetsbare schietschijf op, klaar om de klappen te incasseren. Gelukkig is daar Bryan Mills, die met zijn coole baspartijen op de voorgrond treedt en hiermee de schade beperkt houdt.

Eye Of The Needle verwoordt de angst die bij de Brexit aan de grondslag ligt. Degelijke Duitse wagens domineren het autokerkhof, en drukken de prachtige afgedankte Britse trots steeds verder naar de achtergrond. Een spookbeeld welke door de metaalachtige klanken, rondcirculerende elektronica, rouwende trompetten en in verdriet verdrinkende treurende orgels versterkt wordt. Dumb It Down is de tijd vooruit, een beklemmende song omgeven met gure regenjasklanken die zich met gemak met de koude postpunk revival meet die vrijwel direct na Regeneration met bands als Interpol wordt opgestart. Opgevolgd door de heimweetrauma’s, verlangende naar de saaie maar oh zo mooie afgesloten jeugd die in Mastermind centraal staat.

Het Regenaration titelstuk heeft dat zenuwslopende wanhopige van Radiohead, zelfs een Thom Yorke zal hier lichtelijk jaloers op zijn. Ergens zweeft die croonende innerlijke ziel van Neil Hannon nog rond, om zich vervolgens aan die stevige rockgitaar over te geven. Nigel Godrich vraagt of de band nog een stap verder gaat. Het maximale haalbare wordt hier eenvoudigweg afgewimpeld, die grenzen zijn allang niet relevant meer. Het moet een bevrijding zijn om dan nog stemvast en herboren in het berustende The Beauty Regime te eindigen. Geen deprimerend eindoordeel maar juist een opening om nieuwe kansen te grijpen. In alles overheerst de zwaarte van het lastige proces waar de band doorheen moet om niet in herhaling te vallen, een evolutie die uiteindelijk tot vooruitgang leidt.

Eigenlijk is het verhaal wel volledig verteld en sta je ervan te kijken dat ook hier weer zoveel bonusmateriaal is toegevoegd. Het is bijzonder dat Nigel Godrich het toestaat om de geheimen van de opnames openbaar te delen, en wat van die magie vrijgeeft. Eventjes de spanning lekker van je af lachen met het luchtige Get Me To A Monastery en het The Beatles achtige U.S.E. Een mooie gelegenheid om de instrumenten mee op te warmen en het speelplezier weer te geven. You is te vrolijk van opzet, het juiste nummer op het verkeerde moment. Het.pijnlijk om dit juweeltje te schrappen, maar het past niet binnen de Regeneration context. Over het algemeen allemaal erg rammelend en.luchtiger dan de stukken die op de plaat zijn verschenen, en eigenlijk meer dan genoeg stof om nog een volwaardig album mee te vullen.

Lost Property (Early Idea) blijkt in eerste instantie een nasale korte Britpop track, waarbij de dromerige basis bewaard blijft. Timestretched (Demo) is iets zwaarder van opzet, maar verder vrijwel volledig intact gelaten. Mastermind (Rehearsal Version) heeft van oorsprong veel meer uptempo country invloeden en Perfect Lovesong (Early Idea) voelt zich qua basis eerder op A Short Album About Love thuis.

Verder staan er de nodige sfeervolle intermezzo’s op om alvast in de stemming te komen (Garden Cities, Soft Power en het gejaagde Boy With A Harmonica). Toch zitten er ook nog de nodige melancholische pareltjes tussen. Het zwaarmoedige Edward The Confessor, het barokke gedeeltelijk gefloten Born With A Broken Heart, het vintage James Bond getinte The Night Is Not Enough en het sprankelende Soul Trader behoren tot de mooiste songs die de band in deze kleurrijke periode geschreven heeft. Dus weer een genot om de uitgebreide nieuwe versie van Regeneration in bezit te hebben.



  1. Timestretched
  2. Bad Ambassador
  3. Perfect Love Song
  4. Note to Self
  5. Lost Property
  6. Eye of the Needle
  7. Love What You Do
  8. Dumb It Down
  9. Mastermind
  10. Regeneration
  11. The Beauty Regime


  1. Get Me To A Monastery
  2. Lost Property (Early Idea)
  3. You
  4. U.S.E
  5. How's Your Wireless?
  6. Thinking The Unthinkable (Demo)
  7. Garden Cities
  8. Timestretched (Demo)
  9. Note To Self (Live)
  10. Edward The Confessor
  11. Soft Power
  12. Born With A Broken Heart
  13. Mastermind (Rehearsal Version)
  14. Boy With A Harmonica
  15. Soul Trader
  16. Perfect Lovesong (Early Idea)
  17. The Night Is Not Enough
  18. No Excuses
  19. Love What You Do (Live)

Meer uit deze special

  1. Een diepe duik in de rijke historie van The Divine Comedy
  2. The Divine Comedy – Fanfare For The Comic Muse
  3. The Divine Comedy – Timewatch EP
  4. The Divine Comedy – Europop EP
  5. The Divine Comedy – Liberation (vinyl reissue)
  6. The Divine Comedy – Promenade (vinyl reissue)
  7. The Divine Comedy – Casanova (vinyl reissue)
  8. The Divine Comedy – A Short Album About Love (vinyl reissue)
  9. Neil Hannon over verleden, heden en toekomst van The Divine Comedy (deel 1)
  10. Neil Hannon over verleden, heden en toekomst van The Divine Comedy (deel 2)
  11. The Divine Comedy – Fin de Siècle (vinyl reissue)
  12. The Divine Comedy – Regeneration (vinyl reissue)
  13. The Divine Comedy – Absent Friends (vinyl reissue)
  14. The Divine Comedy – Victory For The Comic Muse (vinyl reissue)
  15. The Divine Comedy – Bang Goes The Knighthood (vinyl reissue)
  16. The Divine Comedy – Foreverland (vinyl reissue)
  17. The Divine Comedy – Office Politics (vinyl)
  18. The Divine Comedy live in the Barbican: een regelrechte traktatie