×

Artikel

19 april 2014

Postpunk Nederland

Postpunk Nederland: The Spiderz

Geschreven door: Edwin Hofman

The Spiderz

Dit jaar voegt Written in Music een aantal delen toe aan de reeks Postpunk Nederland, een serie artikelen over interessante Nederlandse bands die opkwamen na de punkgolf van 1977, 1978. Eigenzinnige, vaak ondergewaardeerde bands die blijvend applaus verdienen. Deze keer: The Spiderz. Een band die tijdens de punkgolf al was opgekomen maar die na 1978 een nieuwe start maakte.

The Flyin' Spiderz_De Eindhovense Flyin’ Spiderz ontwikkelen zich in 1976, 1977 van een pubrock- en rhythm & bluesband tot een band die mee kan in de opkomende punkgolf. Net als die andere nederpunkers van Panic kunnen The Flyin’ Spiderz wijzen op de nodige muzikale ervaring. De bandleden beheersen hun instrumenten en laten zich door de ruwe energie van de punk graag een nieuwe richting op trekken.

The Flyin’ Spiderz, vier mannetjes in strakke pakken, zijn vastbesloten om de boel in Nederland eens flink op te schudden. Op de podia leidt dat regelmatig tot onbegrip en agressie. De meeste concertbezoekers in Nederland zijn in 1977 immers nog nauwelijks bekend met punkbands op de planken. Tijdens een van de vele Flyin’ Spiderz-avondjes in den lande neemt een complete motorbende bezit van het podium om er vervolgens urenlang te blijven staan. In deze periode krijgt zanger Guus Boers ook regelmatig klappen.

The Flyin’ Spiderz gaan zelf ook graag te keer op het podium maar nemen bewust afstand van nihilisme en polarisatie, toch gemeengoed in die jaren. De band wil gewoon doorbreken met hun muziek en optredens. Een eerste single (Down) is al gauw in de maak. Gestoken in een hoes van Joost Swarte zal het nummer bij het label Dynamite verschijnen. Helaas, door problemen bij Dynamite komt dat er nooit van. Lang blijft het echter niet stil rondom The Flyin’ Spiderz.

The Flyin' SpiderzIn 1977 verschijnen de singles City Boy en Movies. Vooral de eerste mag er wezen. In hetzelfde jaar komen The Flyin’ Spiderz ook op de proppen met hun debuutalbum. De plaat – uitgebracht door major EMI notabene – is in een provocerende hoes gestoken en staat vol ruwe, harde songs. EMI laat er geen gras over groeien en plaatst een paginagrote advertentie in de OOR. De punk is nu ook in Nederland gearriveerd. Toch laat het album van ex- pubrockers The Flyin’ Spiderz zich slechts ten dele vergelijken met het ruige en opruiende werk van bijvoorbeeld The Sex Pistols, The Clash en The Damned. In mei 1977 staan The Flyin’ Spiderz in Paradiso in het voorprogramma van laatstgenoemden. The Damned speelt, zoals direct blijkt, nog wel even een tandje harder dan de Eindhovenaren en drummer Rat Scabies zet op een gegeven moment zelfs zijn bekkens in de fik. Het kan altijd nog gekker natuurlijk.

Let It CrawlIn 1978 verschijnt Let It Crawl, de tweede langspeler. De single van de plaat is Room. Het punkelement lijkt weer wat verflauwd – Room laat zelfs een blazer horen – al blijft het merendeel van The Flyin’ Spiderz-songs bijzonder energiek en stevig. Als de doorbraak voor de band echter uitblijft en de punk in het algemeen over zijn hoogtepunt heen lijkt te zijn, zegt EMI het contract met The Flyin’ Spiderz op. Dit betekent dat het voor 1979 geplande album Birthday nooit het levenslicht zal zien. In plaats daarvan slaat de band nieuwe, melodieuzere, artistiekere wegen in. De new wave biedt hiervoor voldoende aanknopingspunten. De band verandert de naam in The Spiderz en neemt roadie Bart  Brouwer als toetsenist op in de gelederen. WEA is de nieuwe thuishaven en in 1979 verschijnt het album Pressure.

Het nieuwe geluid wordt al snel duidelijk: Do You Feel The Pressure is de puike opener die klinkt als een poppy variant op The Stranglers. Gloedvolle gitaarsolo, een lekker trekkende bas en niet te vergeten de keyboards van Bart Brouwer. Op Not Sensitive lijkt de band geïnspireerd door The Only Ones. De single I Wanna Be Used For Love combineert melancholieke gitaarlijnen met pubrock. De opzwepende, catchy new wave van Birthday kan, net als vele andere tracks op Pressure, met gemak mee in de nieuwe golf die vanuit Engeland komt aanwaaien na 1977.

PressurePressure blijkt een prima plaat, minder punk en rock dan zijn voorgangers maar wel een stuk creatiever en rijker aan ideeën en daarom zeker een stap vooruit. Er is een hoofdrol voor saxofoon op I Want To Believe en ook het lichtelijk panische slotakkoord van The Fall, met zijn noise en wederom lekker plukkende bas, laten horen dat het menens is wat betreft de nieuwe koers van The Spiderz. Let’s Stick To Dancing laat marsritmes, vinnige gitaren en warme passages horen; een wonderlijke mix van sferen. Ook het afsluitende She’s A Teaser valt op; het is een sfeerrijk, dramatisch slot van een prima plaat.

Ondanks de geboden kwaliteit verkoopt Pressure niet denderend. I Wanna Be Used For Love bereikt de tipparade in november 1979 maar weet niet door te stoten naar de Top 40. De tweede single van het album is I’m Yours Tonight. Ook deze release breekt geen potten. Deze albumtrack is opnieuw opgenomen met een gastrol voor niemand minder dan Manfred Mann. Het mag niet baten. Hoewel The Spiderz erkenning oogsten in binnen- en buitenland blijft de verkoop van het plaatwerk toch achter.

In 1980 verschijnt de vierde elpee: Lines Of Lust. Bassist John Snep is inmiddels vervangen door de Brit Walter Langdon. Met dit album laten The Spiderz de punk verder achter zich. Het niveau en de spanning van Pressure wordt een aantal keer aangetikt maar als geheel blijft het album iets achter bij zijn voorganger. De beheerste titeltrack wordt mede aangedreven door een fijne piano mondt uit in een heerlijke experimentele gitaareruptie. Colours is lekkere eigentijdse pop en kan doorgaan voor een melodieuze variant op landgenoten The Tapes. Can You Play is een wat complexere compositie die aangenaam verrast.

Lines Of LustEen van de sterkste momenten komt van Back To Darkness: prima keyboardlijnen van Bart Brouwer en dito gitaarwerk van Koos Cornelissen die beurtelings met de eer strijken. Cornelissen steelt ook de show op Start It Over, perfect kleur gevend aan dit relatiedrama. De band overtuigt ook op andere wijze: het snelle en opwindende It’s About Time klinkt als een pubrockversie van Joe Jackson. De band is zijn rockende roots heus niet helemaal vergeten.

The Spiderz mogen zich verheugen op belangstelling uit Frankrijk en scoort optredens voor de Franse tv en in de bekende club Gribus, in Parijs. De band wordt hiernaast ook gevraagd voor het befaamde festival van Montreux. In The Casino geven The Spiderz een piekfijn, energiek en opruiend concert.

De singlekeuze valt op Tales About Males, terug te vinden op de laatste elpee. Het nummer laat prettige robuuste pop horen en moet toch op zijn minst de tipparade kunnen aantikken. Helaas, dit gebeurt niet. Ook de Nederlandse pers is niet onverdeeld positief. In januari 1981 recenseert OOR Lines Of Lust en schrijft: “een uitvoering die van anonimiteit aan elkaar hangt” en “weinig nieuws onder de zon”. Slechts het nummer Can You Play krijgt een positieve vermelding. Anno 1981 lijkt de toekomst op zijn zachtst gezegd toch wat onzeker. Niet lang daarna besluiten The Spiderz de trekker eruit te trekken. Het is mooi geweest.

De Eindhovense band was in Nederland een punkband van het allereerste uur en verdient alleen daarom al respect. Maar ook de wijze waarop de band zichzelf ‘opnieuw uitvond’ in 1979 mag absoluut geslaagd worden genoemd. Daar doen de magere plaatverkopen niets aan af.