De Kift
Koper
Als De Kift in september 2001 alweer 12,5 jaar actief is, willen ze dit feit memorabel vieren. Ze kiezen hierbij niet voor de gemakkelijkste weg door een verzamelaar uit te brengen. Het vijfde album Koper staat uiteraard voor het koperen huwelijk in groepsverband, maar kan je ook als een ode aan de koperen muziekinstrumenten zien. De blazers nemen een steeds prominentere rol op zich, en zijn min of meer hun handelskenmerk geworden.
Ook nu verrassen ze het publiek met een ludieke actie. Aansluitend op de verzamelkoorts van voetbalplaatjes krijg je bij de cd een plaatjesboek met plakplaatjes cadeau. Om het boek compleet te krijgen kun je zakjes met de overige afbeeldingen kopen. Internet speelt een steeds grotere rol, en online wordt er dan ook in de afbeeldingen gehandeld. De band met het punkverleden blijft sterk aanwezig. Jos Kley, die de zang bij The Ex verzorgt, is mede verantwoordelijk voor de illustraties. Ook keyboardspeler Frank van den Bos is na een afwezigheid van drie jaar weer bij het gezelschap terug.
Koper is een passend vervolg op Vlaskoorts. Door de prachtige ontspannen dansbare songs die de plaat introduceren ontstaat de illusie dat het daadwerkelijk een feestplaat voor in de zwoele zomerzon geworden is. Dat publieksliefhebber Nauwe Mijter zo hoog in De Kift Top 30 is geëindigd is niet zo vreemd. Met lawaaierige blikken percussie word je enthousiast door elkaar geschud om het verslag van deze hechte vriendengroep te vervolgen.
Nog steeds heeft het verhalende iets sprookjesachtigs, al ligt de nadruk steeds meer op kant en klare liedjes. Het hoorspelachtige karakter is verdrongen en heeft voor meer traditionele volksmuziek plaatsgemaakt. Door de mystiek memoreert het aan verloren gegane sages en legendes van een eeuw eerder die hier opnieuw worden uitgevoerd. Dit vat De Kift het beste samen; hoe hun muziek zich ook ontwikkelt, ze geven het begrip tijdloze muziek een vernieuwende definitie.
Wordt de inspiratie op de vorige drie platen al in de Oost-Europese, en voornamelijk Russische literatuur gezocht, nu komt daar ook de culturele omlijsting uit die landen bij kijken. Dit allemaal met volle overtuiging gebracht. Het warme De Molenaar roept niet voor niks beelden van eindeloze stranden en doorzichtige blauwe zeeën op. De basis hiervoor is een van oudsher Griekse compositie, door de mannen van De Kift in passend maatpak gesneden. Ook Tabee, wat een bewerking is van werk van reggae-artiest John Holt laat een breder georiënteerde band horen.
We proosten op het leven, genieten van de muzikale specerijen. Na het plechtige opgeleukte begin wordt er in de hoekjes van de zaal op de achtergrond geroddeld. Hoe meer drank er vloeit, des te luidruchtiger de gedachtegang. Ferry Heijne deelt als observator zijn gemeende kronkelende gedachten. De teksten spelen zich vooral in zijn hoofd af, om niet gemeenschappelijk geopenbaard te worden. De zwarte kant van het bestaan blijft aanwezig. Het is dieptrieste vrolijkheid, de lach en de traan, vooral veel tranen.
Bij het wrange Ceremoniemeester moedigen veelal vrouwelijke gasten de hoofdspreker aan, die als een dameskoor tegengas geven. Steeds verder raakt hij van het pad, de voorbereide speech is door gemorste drank vervaagd, door boosaardige improvisatie slaat de sfeer om van vriendelijk en gemoedelijk tot drukkend en sinister. Als buitenstaander maak je langzaamaan met de karakters van Koper kennis, en steeds meer verlang je om voortijdig deze op papier heugelijke avond te verlaten. De dreiging leidt tot opgekropte waanzin, die zich in Vorstin tot een luguber hoogtepunt ontwikkelt.
De stiltes worden alleen maar door dolgedraaide percussie onderbroken. Blazers staan hun plaats aan de terugkerende Frank van den Bos af die met zijn pianospel nogmaals benadrukt dat deze kracht eigenlijk niet gemist kan worden. Door het contrast met het begin mag je Koper overduidelijk als de meest donkere plaat van De Kift zien. Wat een uitnodigende viering van het jubileum moet worden, ontaard in een gigantische puinhoop. Precies zoals deze band het gewild heeft.