Een bijna honderd jaar oude film en nieuwe experimentele livemuziek daar direct overheen gespeeld, daar starten we de maandagochtend mee. Mit dem Moterrad über die Wolken van Lothar Rubeit uit 1927 is de film en gitarist Francesco Diodato en drummer Alexander Yannilos zijn de muzikanten.

Er is een nauwe samenwerking tussen het Bolzano filmhuis en de organisatie van SüdTirol Jazzfestival. Vandaar dat de vanuit de archieven opgedoken road movie Mit dem Moterrad über die Wolken over twee broers die met een motor de Dolomieten intrekken. De ’stomme’ film kreeg voorheen orgelmuziek er live bij, maar dat was in lang vervlogen tijden.

Diodato en Yannilos experimenteren bij de beelden hun eigen gedachten. En dat betekent vervreemdende klanken bij een film die eigenlijk vrij rechttoe rechtaan verteld wordt. Voor mijzelf werkt dat behoorlijk vervreemdend omdat de muziek in de film vaak haaks op de filmbeelden staat. Je krijgt het idee dat de mannen de film ook voor het eerst zien en wat teveel vanuit hun eigen hoofd muziek erbij maken.

Dat hoeft niet per se een probleem te zijn. Beide kunnen prima naast elkaar staan en zo kijk ik er dan ook maar naar, maar verbinden is dan weer iets heel anders. De film heeft een oude sfeer met veel mooie plaatjes, maar oogt ook wat braaf en netjes. De muziek is daar het tegenovergestelde in. Met ogen of juist de oren dicht blijft er toch iets moois aan beide kanten over.

De plek waar het concert plaatsvindt is trouwens de kelder van het Bolzano Waaggebouw. Een heerlijke plek waar helaas ook de vochtigheidsgraad wat hoger is zodat je er op deze bijzonder warme dag na een uur echt wel uit wilt. En terug op het plein voor het gebouw al snel ontdekt dat dit het absoluut juiste moment is om even de bergen in te gaan.

Aangezien je minder dan 10 minuten vanuit het centrum hoeft te lopen naar de kabelbaan en het exact 12 minuten duurt om boven op de bergen te zijn waar het tien graden koeler is (in de stad is het dan 34 graden) de ideale oplossing. En als er dan ook nog wat korte hevige regen valt en de temperatuur op beide plekken daalt, al helemaal.

Verfrist belanden we dan ’s avonds weer in het Kapuzinerpark waar de vermaarde Gard Nilssen met zijn Acoustic Unity speelt, zowaar een grote en bekende naam op het festival waar vooral ook juist jonge muzikanten zich mogen laten gelden. Drummer Nilssen en contrabassist Petter Eldh en saxofonist Kjetil Koster zijn een geweldig trio muzikanten die er altijd gelijk vol induiken.

Met het beginnen van hun concert, dat vooral in het teken staat van hun laatst verschenen album Elastic Wave (2022, ECM), een geweldig album, gaat tevens vergezeld van een ongelooflijke hoosbui die met veel wind gepaard gaat. Gelukkig speelt het trio muzikanten daar met een optimistische toon straf overheen. Erg fijn gedreven optreden.

De hoosbui betekent wel dat we even moeten wachten of het concert van drumster Sun-Mi Hong wel op het buitenpodium aan de buitenkant van de stad kan gaan plaatvinden. Uiteindelijk wordt besloten, ook omdat er onweer bij is gekomen, dit naar een andere locatie te verplaatsen. Een school met een prachtige aula, die tevens als concertzaal dient, geeft de band de mogelijk om daar op te treden. Maar dan wel akoestisch.

Het wordt een wonderbaarlijk en memorabel optreden. Niet eens zozeer omdat de muziek akoestisch is, maar omdat de muzikanten in haar band zo goed zijn. In pianiste Chaerin Im, Alistair Payne op trompet, Nicolo Francesco Ricci op tenorsax en Alessandro Fongaro op drums heeft ze een beeldende band die haar rijke composities met veel liefde spelen.

Dat Hong een geweldige nieuwe ster aan het jazzfirmament is mag al wat jaren duidelijk zijn, Third Page: Resonance, het geweldige album dat ze vorig jaar via het vermaarde Britse Edition Records uitbracht is de basis van het optreden en alles klinkt even voortreffelijk.

Onder de wat weerbarstige sound die zonder twijfel te wijten is aan de onverwachte nieuwe locatie en aan het feit dat er geen soundcheck kon plaatsvinden, en je echt wel even moet zoeken om het geluid goed in je oren te krijgen, flikt de band het om volledig te overtuigen.

Hong is een uitstekende componiste die in elke compositie veel sfeer en kleur weet te brengen. Geweldige drumster ook trouwens. En hoewel Im echt wel een probleem heeft met haar ‘onversterkte’ vleugel hoor je dat haar spel heel bijzonder is. Dat Alistair Payne een geweldig trompettist is die alle aandacht verdient wisten we al even. Prachtig optreden!

Van een geheel andere orde is vervolgens KRY in het Batzen Sudwerk. Het trio met Oostenrijkers Philipp Kienberger op bas en Alexander Yannilos op drums en de Iraanse klarinettiste Mona Riahi speelt dan ook een overweldigende set aan muziek die van jazz naar electronic gestuurd de metal induikt. Zware metal.

Riahi is een heerlijk uitbundige frontvrouw die niet stil kan staan en zich op de muziek beweegt en met de muzikale sferen mee duikt. Of het nu met haar instrument, vaak sterk vervormd, is of als ze aan de weer is electronics aan te brengen. Eén en al opwinding. En dat is heel terecht want de muziek van KRY knalt er af en toe genadeloos doorheen.

Avontuurlijk, experimenteel, beide zijn het onwaardige termen voor wat KRY hier laat horen. Hun mix aan stijlen worden ruw dan weer vervormd en ruw de zaal in geslingerd en alles voelt als een weldaad. En is gewoonweg geen houden aan en als de metalriffs dan zijn weg vinden is het vol naar het hart. Hoogtepunt (net als Sun-Mi Hong dat ook was) van de dag.