Na 1999 en Sign “O” The Times is Diamonds And Pearls het derde Prince-album dat een uitgave als zogenaamde ‘super deluxe edition’ krijgt. Dat betekent naast een remaster van het originele album en (een selectie van) b-kantjes ook een berg aan niet eerder uitgebracht studiomateriaal en enkele live-opnames.

Diamonds And Pearls uit 1991 is een album dat niet bepaald de geschiedenis is ingegaan als ‘klassieker’. Het is weliswaar een van Prince’ meest verkochte albums aller tijden en (destijds) grote hits als Cream en Gett Off zal iedereen kennen. Maar vraag een willekeurig persoon om een lijstje met Prince-klassiekers te maken en hooguit de titeltrack van het album zal er her en der in verschijnen, iets wat ook duidelijk zichtbaar is in bijvoorbeeld Prince’ aandeel in een publiekslijst als de Top 2000.

Dat zal alles te maken hebben met het tijdsgewricht waarin het album verscheen. In 1991 voltrok zich een muzikale aardverschuiving waarin ‘alternatieve’ muziek ineens zijn weg naar de mainstream vond. Of het nu de grungebeweging vanuit de Verenigde Staten was, dan wel de vanuit de ravecultuur opkomende Britse elektronische muziek. Het maakte dat ‘grote namen’ uit het voorgaande decennium vaak ineens hopeloos verouderd klonken. Prince was geen uitzondering. Hij had in de jaren tachtig gepionierd op muzikaal vlak en had juist het nieuwe decennium uitgekozen om samen met zijn nieuwe band New Power Generation zijn meest conventionele album ooit te maken. Al moet je conventioneel bij Prince met een korrel zout nemen natuurlijk, maar tussen het muzikale geweld uit de tijd waarin het album uitkwam klonk het niet zo spannend en vooral degelijk. En dat is juist niet waarom je in de jaren daarvoor naar Prince luisterde.

Inmiddels zijn we ruim drie decennia verder en luisterend naar de Diamonds And Pearls Super Deluxe Edition valt eigenlijk pas goed op hoe ambachtelijk het album in elkaar is gezet en hoe het een kwaliteit heeft behouden die zich maar lastig in een tijdsgewricht laat plaatsen. Nee, dit is niet zo baanbrekend als 1999 of Sign “O” The Times dat ooit was, maar het houdt als album productioneel wel beter stand dan met name laatstgenoemd dubbel-album. Goed, de pogingen om mee te komen in de hiphopcultuur en aan te sluiten bij het new jack swing-geluid zijn soms krampachtig. Maar als Prince met de New Power Generation de vorm heeft, levert het echt wel mooie dingen op die om herwaardering vragen. De ronkende relirock van Thunder bijvoorbeeld, of het zich alsmaar opbouwende jazz meets gospel meets hiphop-geheel dat Willing And Able is. Glijballade Insatiable onmiskenbaar een van zijn betere, terwijl het maatschappijkritische Money Don’t Matter 2 Night nog altijd actueel is. Herwaardering is direct een pluspunt van specifiek deze heruitgave, waar de vorige twee dat niet nodig hadden.

Wat de andere twee echter wel beter deden, was het duiden van het werk. Luisterend naar die specifieke bonustracks uit Prince’ legendarische ‘vault’ kreeg je heel sterk een beeld van hoe het geluid van genoemde albums tot stand is gekomen en waar Prince zich in die periode creatief heen aan het bewegen was. Dat is op Diamonds And Pearls Super Deluxe Edition een stuk minder. Verspreid over drie cd’s (of vijf LP’s, afhankelijk van welke set je koopt) zijn 33 tracks te vinden uit Prince’ archief en een vrij groot deel daarvan (12 nummers) is werk dat hij voor anderen schreef. Superleuk om zijn versie van Martika’s Kitchen te horen, of van Margie Cox’ Standing At The Altar. Vaak is het zelfs erg mooi (Prince’ versie van Rosie Gaines’ My Tender Heart is prachtig), maar feitelijk had dit soort werk beter op zijn plek geweest op een vervolg op het Originals-project van een paar jaar terug. Interessanter zijn de ‘kale’ versies van tracks die in andere vorm het album haalden. Genoemd Insatiable is in de lange vroege versie van grote pracht, het op het reguliere album nogal bombastische Live 4 Love is in de oervorm superinteressant. Niet in het minst omdat Prince hierop aan het rappen slaat en al een oerversie van het pas later uitgebrachte The Flow ten beste geeft. Cream (take 2) is met zijn Spartaanse en meer rockende productie nog zo’n fraaie ontdekking, welke een volledig nieuw licht werpt op de uitgebrachte versie. Het zijn dit soort nummers die deze set de meerwaarde geven die je verwacht.

Dat doen rauw rockende nummers als Darkside en Blood On The Sheets op zich ook. Beide tracks zijn jams die op dezelfde riff voortborduren en een Prince laten horen die we publiekelijk pas twee jaar later te horen zouden krijgen. Van weer een heel andere orde is de ‘big band’ Prince die Letter 4 Miles presenteert. Oorspronkelijk opgenomen twee dagen na Miles Davis’ dood (luttele dagen voor de release van Diamonds And Pearls) en afgemaakt in februari 1992, dus een nummer als dit valt eigenlijk ook alweer buiten hetgeen de ‘scope’ die het verhaal van dit album is. Het beoordelen van een set als deze is daarom lastig. Want of je dit een goed of slechts matig samengestelde set vindt, hangt volledig af van de criteria je gebruikt. De remaster van het originele album maakt dat je dat zonder meer gaat herwaarderen, maar het ‘verhaal’ van de plaat blijft ver achter door de ogenschijnlijk willekeurige manier waarop de niet eerder uitgebrachte nummers bijeengezet lijken. Ga je die nummers dan weer op de muzikale merites beoordelen, zijn er weer vrij weinig gaten in te schieten en blijft het wonderlijk hoe veel muziek Prince er in relatief korte tijd uit wist te persen zonder dat dit ten koste ging van de kwaliteit.

Het absolute hoogtepunt van de set is de ronduit geweldige liveshow die eraan is toegevoegd. Waar op eerdere sets doorgaans is gekozen voor audio van een bepaald concert op cd/vinyl en dan een andere show op dvd, bevat de blu-ray hier exact dezelfde show als de cd’s/lp’s. Ergens is dat jammer (je betaalt tweemaal voor dezelfde content), maar verdorie zeg, wat is Prince op dreef met zijn band. Het betreft een concert in zijn eigen Glam Slam club in januari 1992, waarin de contouren duidelijk worden van de tournee die enkele maanden later zou gaan starten en destijds een record brak van ‘meeste shows op rij van een buitenlandse artiest in Ahoy’. De inzet die wordt gegeven is alsof Prince en de New Power Generation al in de grote arena’s staan, maar dan in een piepkleine clubsetting waarin we Prince op een gegeven moment op de bar zien dansen. Het beeld is prachtig opgepoetst en knalt van de blu-ray af, de audio doet elke woonkamer sprankelen en uitvoeringen van nummers als bijvoorbeeld het dan nog niet uitgebrachte The Sacrifice Of Victor (met een glansrol voor lokale zanggroep The Steeles) doen je kaak op de vloer vallen. Wat een performance, wat een bevlogenheid. Dat er her en der wat foutjes worden gemaakt, maakt het geheel menselijk. Dit is tenslotte nog maar een try-out. Deze show is wat de set pas écht de moeite maakt. Als bonus is er nog beeld van een optreden op de Special Olympics toegevoegd en – node gemist op eerdere Super Deluxe Editions – een verzameling met alle videoclips uit genoemde periode.

De set wordt met een dik en fraai vormgegeven boekwerk gecompleteerd, waarin met name de liner-notes van archivaris Duane Tudahl enorm de moeite zijn. Hierin komt toch nog het verhaal tot leven dat je muzikaal een beetje mist door de vrij rommelige opeenstapeling van vault tracks. Die gevoelsmatige houtje touwtje samenstelling is dan ook wat deze box niet zo goed maakt als de eerdere twee releases, terwijl er muzikaal toch echt wel veel te genieten valt. De pro’s van deze Diamonds And Pearls Super Deluxe Edition zitten ‘m dus vooral in de herwaardering van het bronmateriaal, dat de tand des tijds meer dan goed doorstaan blijkt te hebben, en genoemde liveshow, die in menig woonkamer voor condens op de ramen zal zorgen. Wees gewaarschuwd!