Na met Afrikan Culture bijna twee jaar terug al een fraaie EP afgeleverd te hebben was het wachten natuurlijk op het eerste volwaardige soloalbum van de Britse Shabaka Hutchings. Met zijn sax, het instrument waar hij steeds weer zoveel indruk op maakte, even vast in de standaard verrast hij nu optimaal met Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace.

Shabaka schudde de Britse jazzscene alweer ruim tien jaar terug flink op met het zeer krachtige debuut Burn van Sons of Kemet. Het was hun derde plaat, het meesterlijke Your Queen is a Reptile (onze #1 van 2018) en Shabaka’s hulp aan het tot stand brengen van We Out Here, de bepalende verzamelaar om de jonge nieuwe jazzscene in de UK voor te stellen, die hem frontaal in het licht zetten.

De muzikant die met zijn ijzersterke en dynamische saxspel ook zijn andere bands Shabaka and the Ancestors en The Comet is Coming, bands met een al net zo eigen sound als Sons of Kemet, naar grote hoogten bracht, werd een veelgevraagde gast op platen van anderen. Met elk uitgebracht album werd zijn muzikale wereld groter en zijn bijdragen aan albums van anderen indrukwekkender.

Zijn plan was om tot zijn veertigste vooral op te treden en daarna vooral in de studio muziek vast te leggen maar Covid veranderde dat. Shabaka merkte dat hij na de vele jaren heel hard toeren helemaal klaar was met zijn sax, zette zijn bands op ‘pauze’, en besloot zich volledig op fluit en klarinet (die hij ook al oppakte bij zijn andere bands) te gaan richten.

Er was nog zijn belangrijke optreden in september vorig jaar in de Hollywood Bowl waar hij de ‘rol’ van Pharoah Sanders overpakte in het door Floating Points vervolmaakte meesterwerk Promises (onze #1 van 2021) waarmee hij Sanders een grandioos erepodium gaf, maar daarna lag de focus op zijn eerste eigen plaat. Een plaat die trouwens rond dat concert al klaar was, zo vertelde hij me toen. Een plaat waar hij zo trots op was dat hij er al wekenlang naar luisterde.

Bij het beluisteren van Perceive its Beauty, Acknowledge Its Grace kun je niets anders zeggen als dat je dat volledig begrijpt. Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace is een nieuwe standard in de jazz te noemen. Wat een adembenemende collectie composities heeft hij bij elkaar gebracht en wat een geweldige groep muzikanten die aan die songs meehelpen/werken.

Dat hij een geliefd muzikant is en een fascinerende persoonlijkheid heeft bracht hem al vroeg in veel Britse bands die hem er graag bij hadden (zoals het toonaangevende Polar Bear), maar met het rijzen van zijn ster leek ook de overzijde van de oceaan met hem weg te lopen. En dan niet alleen de nieuwe jazzgarde maar ook oudere helden.

Zo vinden we op Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace aan de ene kant oude bekende muzikanten als bassist Tom Herbert, drummer Marcs Gilmore, gitarist Dave Okumu, zangeres Lianna La Havas en toetsenwonder Floating Points als aan de andere kant van de oceaan pianist Jason Moran, drummer Nasheet Waits, percussionist Carlos Nino, bassiste Esperanza Spalding, harpiste Brandee Younger, vocalist/multi-instrumentalist Moses Sumney en violist/meesterarrangeur Miguel Atwood-Ferguson. Om er maar een paar uit de gigantische gastenlijst te noemen.

De nadruk voor Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace lag in het ten noorden van New York liggende Englewood Cliff, in de vermaarde studio van legend Rudy van Gelder. Shabaka vroeg Amerikaanse muzikanten daar met hem opnamen te maken. Puur, dus zonder hoofdtelefoons, zonder schotten en dicht bij elkaar om de volle potentie van de instrumenten te kunnen gebruiken.

Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace ligt duidelijk in de lijn van de Afrikan Culture EP en is tegelijkertijd een gigantische stap verwijderd van de albums die hij de afgelopen jaren met zijn bands maakte. Juist ook omdat klarinet (die hij eigenlijk ook zijn ‘eerste’ instrument noemt) en fluit de basis van elke compositie zijn en de andere muzikanten en instrumenten mede sfeermakers zijn.

Shabaka heeft een album gemaakt als geen ander. De basis van alle stukken is dan wel de spiritual jazz net als zijn albums met zijn bands en we weten hoe die klonken. Hij noemt niet alleen zijn (bekende) jazzhelden als voorbeelden maar juist ook Björks Vespertine, Antony and the Johnsons The Crying Light en Joanna Newsons Ys als invloeden voor de nieuwe stukken die hij schreef.

De sfeer van de stukken op de plaat is zeer bijzonder en genre-overstijgend, sterker, genre-veranderend. Jazz zoals we het graag horen: uitdagend, steeds weer verrassend en uitermate intrigerend. Juist ook omdat het vaak extraverte van zijn spel er in zijn ‘vorige muzikale’ leven zo duidelijk in zat en dit een volledig ander en ‘meer ingetogen’ kant van Shabaka laat horen.

Veel van de stukken klinken verstild en ingetogen waardoor er steeds weer volle emoties vanuit de stukken weerklinken. Alle muzikanten begrijpen wonderwel wat de stukken van Shabaka nodig hadden, wat de sfeer van het album moest gaan worden, en het spel wat ze bijdragen sluit daar steeds weer wonderwel op aan.

Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace is vanaf de openingstonen van End of Innocence een album waar je volledig ingezogen wordt. Met titels van stukken waarin je het levensfase van Shabaka in af kan lezen (Insecurities, Managing My Breath/What Fear Had Become, Body to Inhabit) en elke compositie nog weer mooier dan de voorgaande openbaart zich een album als geen ander.

De instrumentatie op elke track is even doordacht als passend -en wel volledig- waardoor er steeds weer een fascinerende sfeer ontstaat. Shabaka’s spel op fluit, klarinet en het uitzonderlijke geluid van de shakuhachi (een Japanse fluit) en de svirei (een Slavische fluit) geven alle stukken een zeer bijzondere glans. Spoken word (Elucid op Body To Inhabit) of zang (Sumney op Insecurities, Eska op Living, La Havas op Kiss Me Before I Forget, alle drie even fantastisch) maken de stukken nog rijker.

Spannend hoe hij de track Breathing laat opbouwen en dan vervolgens toch zijn sax uit de standaard pakt om daar wat hemels spel op te laten horen. Een heerlijke explosie aan emoties die volledig past bij de compositie en de plek op het album.

Vanaf het allereerste moment dat ik Shabaka hoorde ben ik geïntrigeerd door zijn spel en zijn levensenergie. Hij is zo’n muzikant die met een voor zichzelf helder plan steeds weer zijn volgende meesterzet doet. Immer met veel intelligentie (zie ook weer die albumtitel die gelijk tot denken aanzet), moed en volle overtuiging. Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace is een machtige stap in zijn muzikale carrière, een album dat met elke luisterbeurt alleen maar harder je hart ingroeit. Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace is een absoluut meesterwerk.