Het leek even of Jeremy Dutcher tijdens zijn korte Europese tournee Nederland zou overslaan, maar gelukkig is het Splendor gelukt om hem in ieder geval voor een solo optreden naar Amsterdam te laten komen.

Dutcher is een bijzondere artiest die met debuut Wolastoqiyik Lintuwakonawa (2018) en opvolger Motewolonuwok van vorig jaar veel indruk maakte. In kleine kring, wat ook blijkt uit de locatie waar zijn Nederlandse optreden plaatsvindt. In het sfeervolle Splendor genoot het 50-koppige publiek van een mooi en intiem concert.

In tegenstelling tot zijn optreden in Parijs enkele dagen eerder, is Jeremy ditmaal alleen. Jeremy benadrukt dat hij nu weliswaar solo is – zijn band is inmiddels weer op weg naar Canada – maar hij voelt zich niet alleen. Aan de hand van een voicebox roept hij zijn voorouders op en gaat hij geregeld in duet met die stemmen uit het verleden. De geluidsopnames van zo’n 110 jaar geleden vormden 10 jaar geleden de basis voor een onderzoek naar zijn eigen culturele oorsprong en uiteindelijk voor de “ancestor songs” op het eerste album.

Aan de hand van een selectie van nummers van zijn twee albums vertelt Jeremy vanavond zijn levensverhaal, waarbij taal en identiteit een prominente plaats innemen. De wijsheden van zowel zijn voorouders alsook de oudsten binnen zijn Wolastoqiyik gemeenschap hebben hem de weg gewezen. Het spreekt dan ook vanzelf dat hij in Wolasweltomultine, een van de hoogtepunten op zijn prachtige laatste album, zijn voorouders bedankt. Het is één van de momenten waarop ik graag Jeremy met volledige band en achtergrondkoortje had willen horen, zeker omdat de samenzang op het album een enorme kracht uitstraalt. Daarentegen weet Jeremy dat gemis ruimschoots te compenseren door de bezielde, gepassioneerde en indringende manier van zingen. De intimiteit zorgt ervoor dat iedereen geboeid blijft luisteren, ook al omdat Jeremy een warme, innemende persoonlijkheid is.

Tijdens het eerste deel van het concert draagt Jeremy een prachtige, lange, bloemrijke jas. Ongetwijfeld verwijst dit naar zijn jeugd, toen hij als klein jongetje al opviel als een “strange flower”, omdat zingen een grote passie voor hem was. Ondanks dat er een lange traditie van two spirit people is binnen de first nation gemeenschappen, kwam zijn coming out toch pas veel later. Bij zijn vorige optreden in het Bimhuis in 2019 lag nog vooral de nadruk op de ancestor songs, maar tijdens de huidige tournee zijn er verschillende lagen aan zijn muziek toegevoegd.

De nu gedeeltelijk of geheel in het Engels gezongen nieuwe liedjes zijn geen compromis, maar meer een uitbreiding van zijn muzikale palet. Gezien het aantal ancestor songs die hij voor het onderzoeksproject had beluisterd, had Jeremy nog talrijke vergelijkbare albums kunnen maken, maar hij heeft zich verder ontwikkeld. Was zijn de eerste album vooral een geschenk aan zijn eigen gemeenschap, in zijn nieuwste muziek heeft hij zijn blik verruimd. Mede door zijn queer identiteit is hij op zoek naar een bredere verbondenheid (“walking towards a new love”, zoals hij zingt in Take My Hand).

De traditionele folksong Johnny Be Gay If You Can Be (onder meer bekend in de versie van Terry Callier) krijgt tijdens het optreden een nieuwe dimensie. Ook de twee andere zorgvuldig gekozen covers passen naadloos in het verhaal dat hij wil vertellen. Zo zijn er tevens schitterende vertolkingen van Change van Big Thief en When My Morning Comes Around van Iris Dement. “And for once I won’t be thinking that there’s something wrong with me”.

Jeremy geniet onmiskenbaar van de enthousiaste reacties van het publiek, maar vraagt zich op een gegeven moment wel af waarom hij in Amsterdam is en niet op een school in Canada om les te geven aan kinderen. Hij spreekt vervolgens zijn bewondering uit voor zijn moeder die de echte held is in zijn verhaal. Zij heeft de Kehkimin talenschool opgericht om kinderen ook hun eigen taal te leren en daarmee een belangrijk aspect van hun cultuur bij te brengen. Zoals de stem in Skicinuwihkuk zegt, zolang er kinderen in de gemeenschap zijn, zal de taal een toekomst hebben, hoe klein die gemeenschap ook is.

Jeremy vertelt over de oude melodieën die hem inspireerden, maar ook de wijsheden van zijn voorouders. Het Seventh Generation Principle, het tegenovergestelde van het korte termijn denken van het Westen en zijn politici, zou een geweldige uitgangspunt kunnen zijn voor de toekomst van de mens. Denken we wel na over de gevolgen van ons handelen voor de komende zeven generaties? Jeremy is hoopvol voor het toekomstige Canada, waarop mensen uit verschillende gemeenschappen samenkomen. Together We Emerge heet niet voor niets een van de meest indringende nummers hier.

Zijn interraciale en inclusieve opvoeding heeft hem gevormd tot de gedreven zanger die hij nu is. Zijn passie en zijn bezieling in zijn zoektocht naar identiteit en verbondenheid, houdt ons ook een spiegel voor. Hebben we niet immers allemaal voorouders, waarvan we kunnen leren.

“Take my hand and walk with me, together you and I.”

Na dit schitterende optreden van een kleine anderhalf uur, verlaten we het fraaie Splendor. Jeremy rondt inmiddels zijn korte tournee af in Berlijn en Oslo.