Dat folk het geitenwollensokken imago al lang is ontstegen moge afgelopen jaar 2023 wel heel duidelijk zijn uit de albums van Lankum (False Lankum) en recentelijk Øxn (CYRM). Onlangs verscheen het overzichtsalbum Beflean van Jim Moray, een van de meest vooraanstaande zangers binnen de uiterst levendige Britse folkscene.

En op de valreep van 2023 is er nu een voortreffelijk album van Johnny Flynn en Robert Macfarlane, de tweede samenwerking van deze opmerkelijke combinatie. Johnny is immers naast folkzanger vooral bekend als acteur; Robert is een begenadigd schrijver van onder andere het indrukwekkende Underland (in het Nederlands vertaald als: Benedenwereld).

The Moon Also Rises kwam tijdens de coronapandemie langzaam maar zeker tot stand tijdens gezamenlijke wandelingen door het Engelse landschap. Over de heuvels van de South Downs, langs de oevers en door de moerassen van de rivier de Lea. “It’s been walked into being”, aldus de omschrijving van Robert. Liedjes over herinnering, schaduw, duisternis en begrafenis (de eerste vijf) en over ontwaken, licht, liefde en vooruitkijken (de laatste vier).

De titel van het album verwijst naar de cycli van het heelal. Terwijl de zon ondergaat, komt de maan op als een echo. Terwijl het ene licht dooft, wordt een ander soort licht geboren.

Het album opent werkelijk fenomenaal met het zeer gedreven Uncanny Valley. Het is geschreven tegen het einde van de pandemie toen het leven nog vreemd en ontwricht leek, zonder duidelijk richting. We all got lost in the uncanny valley / took a wrong turn at the end of the alley. De percussie en het achtergrondkoortje zorgen voor een opzwepende sfeer. Wat een begin!

Geïnspireerd door de gedichten van Edward Thomas is Song With No Name zowel een klaaglied voor al diegenen die hetzelfde pad bewandelden alsook een omhelzing van al onze dierbaren die ons leven waard maken. Sadness for the ones who walked before me, and joy for the ones who walk beside me. Een fraai ingetogen liedje waarop we Johnny solo horen met zijn akoestische gitaar.

Een begrafenislied dat op elk willekeurig moment in de afgelopen 10.000 jaar gezongen had kunnen worden en ook de komende duizenden jaren… dat was de opzet voor Burial Blessing. Tijdens hun wandeltocht kropen Johnny en Robert in een natuurlijke graftombe, omgeven door schaduw en bladeren. I must go now for the grey woods / Call me westwards / Be not afraid. / Sing and pray, cry and sway as I enter the shade, as I move away. / Bury me in the roots of the oak tree. Gezongen door het personage dat het aardse bestaan verlaat en de achterblijvers aanspoort om te zingen en te dansen en niet verdrietig te zijn. Met dezelfde energie als het openingsnummer, nu compleet met blazers en trekharmonica, stuwt Burial Blessing het album voort.

In No Matter The Weight komen we weer tot rust met Johnny en zijn gitaar. Hij bezingt het eeuwenoude verhaal van twee vrienden die aan de rand van een groot bos zich afvragen of ze verder moeten gaan. Dan spoort de een de ander aan om samen verder te gaan, ongeacht de zwaarte, ongeacht het weer. Then gentle as ever you put out your hand and we went on together… no matter the weight, no matter the weather. Schitterend nummer en een mooie metafoor voor het leven met al zijn tegenslagen.

De titel van Coins for the Eyes verwijst natuurlijk naar een oude Romeinse traditie om muntjes op de ogen van overledenen te leggen als betaling voor de overtocht van de rivier de Styx op weg naar de onderwereld. Bij recente opgravingen in de zandduinen van Pembrokeshire bleek dat bij kinderen kiezelsteentjes op hun ogen waren gelegd. Wat zullen toekomstige archeologen over ons te weten komen…? “And dig for us as we have done?” Met dit fraaie folkwalsje, waarbij Johnny door een koortje wordt ondersteunt, eindigt het maanlicht.

Het centrale nummer op dit schitterende album is The Sun Also Rises, dat in zijn geheel door een koortje wordt gezongen, grotendeels ondersteund door een orgel en op de achtergrond een basdrum, totdat het laatste couplet vrijwel geheel acapella wordt gezongen. Het is een klaagzang en een feestlied tegelijk, waarin licht en donker samenkomen. Geboorte en dood. Zonsopkomst en zonsondergang. De maan die plaats maakt voor de zon, zilver wordt verruild voor goud. Het is een liedje over continuïteit in de natuur, in mensenlevens en in de planeten en sterren. “I rise with the sun and the moon and the waters, I’m rising. I flow with the river, the year and the seas. And I’m flowing, I’m turning.”

The Wild Hunt verwijst naar een Noord-Europese mythe over de Wilde Jacht met een dodenleger geleid door Wodan. Zwartgeverfde krijgers, schreeuwend en joelend voorbij stormend, werden tijdens Germaanse zonnewendefeesten gezien door mensen. In dit liedje wordt het beschreven als een chaotische kracht die ons wakker schudt uit onze slaap op weg naar een dreigende afgrond. “The hell hounds are howling… we’re asleep at the wheel and the rapids are nearing, the chasm is looming, the headlights are failing, the prophets are railing, the end times are nearing”. Het dreigende nummer waarbij Johnny opnieuw wordt aangevuurd door het achtergrondkoortje verwijst ook onmiskenbaar naar onze huidige tijd.

Through The Misty With You is een liedjesliedje over verlangen, gespeeld op akoestische èn elektrische gitaar. “You know I’m with you, through the misty with you, across the mountain with you, and a long time with you”.

De pandemie voelde als een Year-Long Winter. Het voorlaatste liedje gaat over een langzame genezing en het voorzichtig terugwinnen van vrijheid. Na een donkere periode komt het licht weer terug. “Is this the sun, my eyes are open, the day has begun, my senses are woken”. Langzaam maar zeker opent ook de muziek… terwijl het begin nog rustig en

ingetogen is, neemt het tempo halverwege toe… met piano, koortje en blazers komt het licht en leven uitbundig naar voren. De perfecte opmaat voor het slotliedje.

River, Mountain and Love is geschreven als een huwelijkscadeau voor twee van hun vrienden. Liefde als de meest lichtgevende kracht, verteld aan de hand van het eeuwigdurende gesprek tussen de elementen en het universum. “Well, river spoke starlight and dance with the cosmos in motion”. Met alle aanwezige zangers en muzikanten beleeft dit album een krachtig en levendig slot.

Het prachtige verhaal dat Johnny en Robert vertellen op The Moon Also Rises, zowel tekstueel als muzikaal, verdient om beluisterd te worden.