×

Recensie

23 oktober 2022

Prince

Prince Compleet

Geschreven door: Edgar Kruize

NPG Records

Na eerder al soortgelijke boeken te hebben gepubliceerd over Queen (188 liedjes) en David Bowie (456 songs) waagt Benoît Clerc zich in Prince Compleet aan het ‘volledige oeuvre’ van Prince. Tenminste, zo volledig als mogelijk, want met zo’n productief artiest als Prince is het tamelijk arbitrair wanneer het compleet is. De keus is in dit geval gevallen op 684 nummers waarop hij als zanger te horen is, zijn werk voor derden wordt uiteraard benoemd maar niet in detail beschreven. Het eindresultaat is desalniettemin indrukwekkend. Een stoeptegel van bijna 650 pagina’s, waarvan je alleen al van het naar huis brengen een hernia krijgt. Is het die sleeptocht waard?

Die vraag is vrij moeilijk te beantwoorden, want het is maar net de vraag wat je van een boek als dit verwacht. De ambitie is in ieder geval te prijzen. Waar veel auteurs die over Prince schijven hun focus op zijn commerciële hoogtijdagen in de jaren tachtig houden en vervolgens met een kwieke hink-stap-sprong door de overige dertig jaar heen gaan, besteedt Clerc aan ieder decennium evenveel aandacht. Waardoor dit boek als geen ander inzichtelijk maakt hoe bizar uitgebreid de muzikale catalogus van deze artiest is. Al is het in weerwil van de titel – en ondanks de aandacht voor bijna 700 liedjes – nog altijd verre van compleet. Compleet zijn is ook vrijwel onmogelijk, iets wat je in het voorwoord en gaandeweg tijdens het lezen ook vrij duidelijk krijgt uitgelegd. Desalniettemin, als testament voor de omvang van Prince’ carrière is het een onovertroffen publicatie.

Echter, wie inzoomt zal toch wel merken dat Clerc iets te vaak de lange halen snel thuis methode heeft gebruikt bij het samenstellen. Veel informatie is overduidelijk van online Prince-bijbel Princevault.com gekopieerd en interviewbronnen worden hier en daar vrij klakkeloos overgenomen. Het is in de interpretatie waar het vaak mis gaat. Zo noemt hij bijvoorbeeld in de If I Was Your Girlfriend entry het door Prince regelmatig gebruikte karakter Camille ‘vrouwelijk’. Dit misverstand werd door Prince zelf in 1988 al uit de wereld geholpen doordat hij heel specifiek naar ‘a boy called Camille’ verwees. Elders in het boek schrijft Clerc over b-kantje Horny Pony met de mededeling dat het liedje niet op het Diamonds And Pearls album staat, maar wel in het rood op de hoes van het album wordt genoemd. Hij vertelt echter niet waarom en toont dat hij nummers als Push (de reden dat Horny Pony op de hoes staat) inhoudelijk niet heeft beluisterd. Dat aanwijsbare gebrek aan parate kennis, maakt dit boek minder sterk dan zijn boeken over Queen en Bowie.

Het zijn maar kleine dingetjes, maar het zijn er relatief veel. Van verkeerde datering (Nothing Compares 2 U van Sinéad O’Connor is uit 1990, niet uit 1991) tot verkeerde fotobijschriften (het beeld uit Rotterdam 1998 is eigenlijk Utrecht dat jaar). Elk op zich niet zo storend, maar bij elkaar opgeteld maken ze het – de soms wat krukkige Nederlandse vertaling nog even buiten beschouwing latend – toch dat het lezen voor een kenner onbevredigend wordt. Mensen die dit boek als uitgangspunt nemen om zich eens goed in Prince’ werk te verdiepen, worden nu met verkeerde of halve info op weg geholpen. Soms zelfs met informatie waarmee de schrijver het oeuvre gewoon hopeloos verkeerd duidt. Bijvoorbeeld het segment over het nummer Anna Stesia, een sleutelnummer op het Lovesexy-album dat de nacht beschrijft waarin Prince onder invloed (‘anesthesia’) inziet dat het album dat hij toen op de plank had liggen (het vermaarde Black Album) hem op een te donker pad zou leiden. Waarna hij ‘het licht’ zag en besloot het Godvruchtige Lovesexy te maken. Clerc negeert dit en maakt er een verhandeling over Prince’ vriendinnetje Anna Garcia van. Zij kwam echter pas goed op Prince’ radar toen dat nummer al lang en breed was uitgebracht.

Dit soort dingen zijn gewoon onnodig en dus jammer. Want in deze recensie ligt e nadruk op die onvolkomenheden, maar in basis is Prince Compleet een geweldig boek. het is dus gewoon nog altijd heel fijn om te hebben en om doorheen te bladeren terwijl je de liedjes luistert. De vormgeving is mooi en het gekozen beeldmateriaal is fraai. Er zitten best veel foto’s tussen die in Nederland zijn gemaakt, dus dat is voor de fans hier lollig. De ambitie om er zo veel mogelijk nummers in mee te nemen (ook het bonusmateriaal van de postume 1999 en Sign “O” The Times-releases en zelfs Welcome 2 America wordt behandeld) is fantastisch en er valt zelfs voor hardcore liefhebbers die alles al dachten te weten her en der nog iets te ontdekken. Als je bijvoorbeeld door het lezen van dit boek ineens door hebt dat het rare stemmetje in Chaos And Disorder waar je al ruim een kwart eeuw naar luistert Beavis (van Butthead) is, dan brengt dat meteen een glimlach op het gezicht. Warempel! Dat soort kleine bijzinnetjes maken dit boek voor de ‘harde kern’ aan fans alsnog de moeite waard.

Het boek richt zich ondanks de inhoudelijke breedte echter met name op een algemeen publiek, want met 685 liedjes op 650 pagina’s is er bijna geen ruimte voor echte verdieping. Met het oog op die doelgroep, valt het te hopen dat het de komende cadeauperiode aftrek vindt. Want als de erven Prince’ de afgelopen zes jaar iets niet voor elkaar gekregen hebben, ondanks enkele heel fraaie releases, is dat zij een breed publiek op laagdrempelige manier kennis hebben laten maken met de immense catalogus. Waar begin je als je ’s mans werk eens verder wil ontdekken? In het beantwoorden van die vraag ligt met name de grote potentie van Prince Compleet. Dit boek laat zien hoe immens veel muziek er naast de hits te ontdekken is en het maakt nieuwsgierig naar al die nummers. Dit boek kan voor mensen die Prince alleen kennen van de grote hits een springplank zijn om met deze pil onder de arm eens een diepe duik in zijn werk te nemen.