×

Interview

29 juli 2023

Brad Mehldau vol op The Beatles

Geschreven door: Dick Hovenga

Label: Nonesuch Records

Met een album vol interpretaties op songs van The Beatles mag Your Mother Should Know, het nieuwe album van Brad Mehldau toch een verrassing genoemd worden. Vanuit zijn eerste (trio) albums wisten we al wel dat hij een grote liefde voor de band had, en dan vooral het songschrijverstalent van Paul McCartney en John Lennon, maar niet eerder pakte hij zo uitbundig uit. De uitnodiging uit Parijs tijdens de pandemie om een soloconcert geheel te vullen met interpretaties van veel van zijn favoriete Beatles songs kon hij niet laten lopen. En voor het eerst in lange tijd konden wij hem ook weer een ontmoeten. In het Amsterdamse Grand Hotel nog wel.

‘Het was een uitnodiging uit Parijs met dezelfde mensen die me ook naar de stad haalden om daar mijn After Bach album (2017) ten gehore te brengen. Het album dat ik maakte met Johann Sebastian Bach als inspiratie. Ze hadden nu voor een groots opgezet festival, eigenlijk meer een serie van concerten, een keur aan muzikanten uitgenodigd om echt alle songs van The Beatles te spelen en ze vroegen mij ook voor een soloconcert met louter interpretaties van songs van The Beatles. Iets wat me prima uitkwam omdat we nog midden in de pandemie zaten’, zo vertelt Mehldau als we hem vragen naar de beweegredenen voor Your Mother Should Know: Brad Mehldau Plays The Beatles. ‘Het was in die serie van concerten een bont gezelschap aan muzikanten die allemaal een eigen koers bepaalden in hoe ze de songs van The Beatles oppakten. Over de jaren heb ik mijn eigen interpretaties van vele Beatles songs tijdens concerten gespeeld en opgenomen, maar om een heel album te doen moet je wel de juiste keuzes maken.’

‘Verrassend genoeg kwam ik eerder op McCartney songs dan Lennon songs uit, hoewel ik ze als songschrijver allebei ontzettend hoog heb. Er is iets in de manier van songschrijven van McCartney wat me extra fascineert. Zijn songs lijken te komen uit alle verschillende muzikale hoeken, vaak ook klassiek, hoewel ik eigenlijk niet weet of hij al die componisten die ik in zijn songs hoor ook kende toen hij die songs schreef. Dat is echt heel bijzonder dus. Ik denk dan vooral aan Shubert (klassieke componist van Oostenrijkse komaf die leefde van 1797 – 1828) die ook de gave had om heel simpele melodielijnen uit te werken tot magistrale composities. Maar hij heeft ook veel van wat Bach deed. Beiden schreven hun composities vaak met een ‘pedal point’, een centrale noot/toon in de compositie waar omheen gedraaid wordt. Alle verschillende akkoorden worden daar omheen gespeeld maar die toon blijft steeds centraal, die blijft de basis. Op de gitaar krijgt hij dat met een open G-snaar stemming. Het is een heel interessante manier om een song in op te bouwen.’

‘De songs die je in je jeugd hoort zijn uiteindelijk ook vaak de songs die om verschillende redenen dicht bij je blijven’, zo vertelt hij verder. ‘Ik ben opgegroeid als een echte Amerikaanse jongen met Billy Joel als eerste muzikale held. Zijn eerste albums zijn echt Amerikaanse klassiekers. Joel had een grote liefde voor The Beatles en via hen leerde ik The Beatles kennen. Maar ook een band als Supertramp beïnvloedde mijn muzieksmaak in mijn jonge jaren. En met mijn tienerjaren dook ik, zoals je weet, vol de progrock in met het Canadese Rush als mijn favoriete band. De complexiteit in songs van de prog raakte me en de mannen van Rush bepaalden heel erg veel in wat mij later de pianist maakte die ik nu ben. Zowel melodieus als ritmisch (Rush drummer Neal Peart is één van zijn grote helden). Pas later raakte ik wat meer in de ban van The Beatles en kon ik hun werk vervolgens niet meer loslaten.’

‘Ik heb net als zovelen trouwens de meest interesse in het werk wat ze begonnen te maken toen ze niet meer het podium opdoken en al hun tijd in de studio doorbrachten met George Martin als ideale geluidsgeleider. Nou ja, eigenlijk iets eerder met Rubber Soul en Revolver al, het laatste album voordat ze met optredens stopten. Op elke album staan zoveel songs in zoveel sferen dat je er met terugwerkende kracht weer helemaal van achterover slaat. Er zijn bands die een carrière hebben gekregen op het doorborduren op de sound van slechts één van hun, destijds revolutionaire, songs.  Een bizar gegeven. Dat Lennon en McCartney elkaar inspireerden om steeds weer met een nog betere of originelere song voor de dag te komen om elkaar, in harmonie, af te troeven is over de jaren wel duidelijk geworden. Dat George Harrison daar soms niet tussenkwam ook. Maar ja, als je zoveel geweldige songs hebt liggen moet je keuzes maken.’

‘En natuurlijk is ook George Martin heel belangrijk geweest. Hij was de man die geïnspireerd door alle muzikaliteit om hem heen begon te experimenteren met geluid en zo nieuwe technieken uitvond. Alles werkte wederkerig in die korte studio periode van The Beatles en wat zijn daar magistrale songs uitgekomen. Kortom om een mooie setlist voor het concert te maken was niet zo moeilijk, er is genoeg, maar om daar een juiste balans in te vinden verschrikkelijk lastig. Daarnaast waren er nog songs die ik in mijn jonge jaren hoorde en te bizar vond, die me niet grepen, en die ik pas later heb herontdekt.’

‘Een song zoals I am The Walrus bijvoorbeeld. Pas op latere leeftijd begreep ik hoe ontzettend knap die song muzikaal was opgebouwd. En die mocht op dit album natuurlijk daardoor niet ontbreken. Ik denk dat de coherentie op album nu goed gelukt is. Verrassend genoeg met twee songs ook van Magical Mystery Tour, misschien niet het coolste Beatles album, overigens wel met één van de allermooiste Beatles songs The Fool on the Hill en de titeltrack, die ik altijd al bijzonder ondergewaardeerd vond’.

‘Het interpreteren van songs die zo bekend zijn is altijd bijzonder lastig, ondanks het feit dat ik soms mensen hoor die daar ander over denken’, praat hij verder. ‘Als een melodie heel sterk is kun je er wel omheen spelen maar wil je eigenlijk ook de song in tact houden. Om de herkenbaarheid te behouden. Maar als jazzmuzikant en alle vrijheid die je permitteert is dat soms wat lastig (lacht). Eigenlijk ben ik met het interpreteren van hun songs in Here, There and Everywhere het verst gegaan. Daar heb ik de zo herkenbare melodie een nieuwe harmonie meegegeven. Het spel van met de rechterhand de melodie blijven spelen en met de linkerhand de structuren veranderen, andere akkoorden pakken die nieuwe sferen aan de bovenliggende melodielijnen geven. Een techniek die terug te voeren is naar wat, één van mijn grote helden, Herbie Hancock in zijn jaren bij Miles Davis al deed en later ook op zijn soloplaten. Het is een fantastische manier om songs een heel andere twist te geven en de mogelijkheden zijn eigenlijk oneindig.’

‘Over verandering gesproken, en dat vond ik fijn om in dit proces te bemerken, is dat zowel McCartney als Lennon nadat The Beatles uit elkaar waren gegaan eigenlijk gelijk naar nieuwe muzikale richtingen gingen zoeken, eigenlijk dus door bleven zoeken waar ze dat die laatste jaren met The Beatles ook al aan het doen waren maar nu op eigen kracht. Zo’n song als Maybe I’m Amazed (van McCartney’s solodebuut) had dan weer zomaar een Beatles song kunnen zijn, was misschien zelfs wel als zodanig geschreven ook. Terwijl Mother (van Lennons solodebuut Plastic Ono Band) dan juist weer een volledig andere kant op gaat.  Wel ook weer twee van mijn favoriete ‘Beatles’ songs. Op één of andere manier wilde ik ook nog een niet Beatles song op het album hebben, een song waarvan ik vind dat die qua avontuur in muziek perfect op het oeuvre van The Beatles aansluit.’

‘Dat kan komen door zijn onverwachte dood en het machtige oeuvre dat hij heeft nagelaten en waar ik de laatste jaren weer eens volledig doorheen ben gegaan. Natuurlijk had ik ook van Life on Mars? van David Bowie kunnen afblijven. Op het origineel speelt Rick Wakeman namelijk een echt wonderbaarlijk mooie pianopartij maar ik wilde mij er toch aan wagen. Bowie was, net als de mannen van The Beatles, een ongelooflijk talentvolle songschrijver, één van de besten, en daarnaast ook nog eens een fantastische zanger. Zijn oeuvre is zo indrukwekkend en volledig in de avontuurlijke lijn met wat The Beatles deden dat ik vond dat ik daar mijn ‘Beatles’ album best mee af mocht sluiten.’

Foto’s: Elena Olivo