De Amerikaanse trompettiste Jaimie Branch was één van de revelaties die de jazz het afgelopen decennium leerde kennen. Met twee waanzinnig goede Fly or Die albums (Fly or Die (2017), Fly or Die II: Bird Dogs of Paradise (2019)) brak ze wereldwijd door. Mede ook door de overweldigende optredens met haar geweldige band. Branch en haar band op de juiste plek zien betekende absoluut vuurwerk.

Dat Branch wat minder goed op haar gezondheid lette werd met de jaren ook duidelijk. Dat ze een verleden met heroïne had en alcohol maar slecht kon laten staan droeg niet echt bij aan een gezond leven tijdens de ellenlange tours. Toch kwam haar dood op 22 augustus vorig jaar, op nog maar 39-jarige leeftijd, onverwacht. We zaten nog midden in het onstuimige Fly or Die LIVE dubbelalbum, dat het jaar daarvoor uitgebracht was, en hoopten haar na de pandemie snel weer te gaan zien. Het heeft niet zo mogen zijn.

Gelukkig bleek ze een maand voor haar dood tijdens een residentie op de Bemis Center for Contemporary Arts in Omaha met haar band een volledig nieuw album opgenomen te hebben. Een album waarvan alleen nog wat tracks gemixt moesten worden en dus geen gecompileerd postuum album. Met de nadrukkelijke titel Fly or Die Fly or Die Fly or Die ((world war)) wordt de plaat  nu uitgebracht en een machtig drieluik vervolmaakt.

Bijzonder toch hoe het drieluik haar muzikale identiteit blootgeeft. Fly or Die was het album waarop ze, na jaren in bands gespeeld te hebben, op eigen kracht ‘haar’ jazz presenteerde: een heerlijke onstuimige ruwe vorm van jazz, haast straatjazz, vermengd met invloeden uit de hiphop en de alternative die uitbundig, dwars dan weer fraai melodieus vaak met een dikke groove naar voren kwam.

Steeds weer gespeeld door die erg fijne groep muzikanten om haar heen: Lester St. Louis op cello en toetsen, Jason Ajemian op contrabas en Chicago legend Chad Taylor op drums. Niet alleen geweldige muzikanten, maar ook samen met Branch over exact de juiste chemie beschikkend om samen tot iets nog veel beters te komen.

Startend met aurora rising waarbij orgelklanken de sfeer aangeven en waarover eerst percussie klinkt en vervolgens Branch haar eerste trompetklanken heen legt doorlopend in het ijzersterke borealis dancing waarbij een fijn swingende groove het spel van Branch meevoert in een haast extatische sfeer waarin ze in de cello bijna haar gelijke vindt. Twee aan elkaar verbonden tracks waar de orgellijn in verschillende facetten muzikaal machtig wordt ingekleurd.

De twee tracks geven gelijk aan dat Branch ook op haar derde studioalbum weer voor het avontuur en vernieuwing gaat. Iets wat ze met het daarop volgende, lang uitgesponnen, burning grey, al zingend nog veel meer doet zelfs. Het is zo’n machtige Branch track waarbij het drumwerk van Taylor frontaal in het geluid zit en waar de bas van Ajemian krachtig en tegelijk vloeiend op inspeelt.

The mountain is dan weer een verrassende en zeer geslaagde interpretatie van Comin’ Down van Meat Puppets. Waarbij bassist Ajemian de fraaie leadvocalen en Branch de duovocalen oppakt en de contrabas voor lange tijd het enige instrument is dat je bij hun vocalen hoort. Totdat Branch op New Orleans style haar trompetspel op de track loslaat.

baba louis is daarna door het fraaie cellospel en de heerlijke losse calypso-sferen één van die feestelijke hoogtepunten binnen Branchs oeuvre. Echt zo’n track die live de hele zaal aan het dansen had kunnen krijgen. Helaas ook zo’n moment waarop de dood van Branch nogmaals keihard binnenkomt. Heerlijke dubby vertraging ook zo halverwege de track.  Bolinka brass zet die New Orleans sferen trouwens wederom weer volledig in het licht.

And kuma walks is zo’n lekker dwarse track waarbij Branchs vrije trompetklanken en St. Louis’ fascinerende cello de boventoon voeren en die vervolgens met een rappende Branch en opzwepende grooves naar take over the world getrokken wordt. Wat een heerlijk opwindende track is dat dan ook weer.

Branch was altijd politiek, haar drie Fly or Die albums staan vol kritiek op waar de wereld naartoe gaat met het zo kenmerkende Prayer for Amerikka Pt 1 & 2 (van Fly or Die: Brid Dogs of Paradise) als machtig hoogtepunt. Met world war ((reprise)) komt haar laatste album uit het drieluik met zowel cello als een terugkerend orgel en een zingende Branch ingetogen tot een politiek en sociaal einde.

Pulp missiles
Televised
Capitalized
On revolution′s eyes

What the world could be
If only you could see
Their wings are false flags
While our wings
They are alright

So just publicize
And sanitize
All your life
For other’s eyes

What the world could be
If only you could see
Their wings are false flags
While our wings
They are alright

Met Fly or Die Fly or Die Fly or Die ((world war)) vervolmaakt Jaimie Branch een volmaakte jazztrilogie. Wat een wonderbaarlijk nieuw jazzlicht was zij toch aan de horizon en wat een enorm gemis dat we het ‘maar’ met dat fantastische drieluik mogen/moeten doen.