Het mocht weer, nadat vorig jaar in verband met de corona pandemie een editie werd overgeslagen, Jazz an einem Sommerabend, het kleine maar ó zo fijne festival in de idyllische omgeving van Kasteel Burg Linn in Krefeld (D). Jazzklub Krefeld, die 40 jaar bestaat, heeft wederom een prima programma weten samen te stellen voor dit ééndaagse minifestival met drie acts. Allereerst met TRIBE, de band rondom de Duitse klasse trompettist John-Dennis Renken, gevolgd door het Oostenrijkse chuffDRONE uit Wenen. De klapper van de avond is ¡MOFAYA! rondom de Amerikaanse trompettiste Jaimie Branch. Het zit niet mee met het weer in de zomer van 2021, maar vanavond hebben we toch redelijk mazzel met een warme zaterdag, temperatuur rond de 24 graden en er wordt pas later regen verwacht. Met het Duitse 3G beleid – geimpft, getestet oder genesen – dat aan de poort gecontroleerd wordt in de coronacheck app, mogen de mondkapjes af in het kasteelpark.

John-Dennis Renken

De sfeer zit al gelijk goed in als we om 19 uur starten met TRIBE. De formatie is opgericht als gelegenheidsformatie in 2017 toen Renken Improviser in Residence was op Moers Festival in 2017. Naast Renken bestaat de band uit Angelika Niescier (alt sax), Klaus Heidenreich (trombone), Andreas Wahl (gitaar) en Bernd Oeszevim (drums). Heidenrich heeft de plaats ingenomen van Shannon Bennet, die in 2017 de trombone bespeelde. De gelegenheidsformatie is na Moers in 2017 blijven bestaan en er is zelfs een album uitgebracht in 2020. Het openingsnummer Stop & Frisk is het titelnummer van dit album. Het stuk én de titel zijn geïnspireerd door een documentaire over het gebruik van de NYPD, om zomaar, zonder aanleiding mensen aan te houden, waarbij de actie vaak wordt ingegeven door de huidskleur, legt Renken uit. Met een stevig uptempo is het dus een muzikaal protest tegen rassenhaat, vol met energieke expressie, tempowisselingen en syncopen. Een mooi en maatschappelijk bewogen start van deze avond.

TRIBE vervolgt met Meck, eveneens een nummer van het album Stop & Frisk. Een Oriëntaals aandoend thema wordt verpakt in een vlammend ritme met prachtige solo’s van Niescier, Heidenreich en Renken. De rasmusici genieten zichtbaar van de mogelijkheid om weer live op te treden, na een anderhalf jaar lockdown’s. Overigens bedankt Renken het Nordrein-Westfalische ministerie van cultuur, dat er in deze deelstaat voor gezorgd heeft dat artiesten hun kop boven water konden houden met subsidies die ingezet werden om te kunnen blijven componeren en produceren van albums en livestreams. Op het album staan maar liefst drie composities die Renken heeft opgedragen aan zijn dochter Charlotte, waarvan hij er vanavond twee speelt, Charlie’s Lullaby en Quatschkopp. Renken vertelt dat hij zijn dochter tot huilen bracht toen hij haar voor ‘t eerst confronteerde met zijn ruige improvisatietalent. Reden om iets rustigers te componeren en zo ontstond Charlie’s Lullaby, met een droomachtige sfeer en met elektronische effecten bewerkt trompetgeluid dat doet denken aan de onderwater klanken van dolfijnen. Het wordt langzaam opgebouwd met meer energie, waarbij de percussie van Oeszevim het met zijn klankschalen verbeeldend houdt. Renken, Wahl en Oeszevim vormen als drietal trouwens het Zodiak Trio, waarmee ze in Duitsland ook de nodige furore hebben gemaakt. Mooie start van deze avond.

Lisa Hofmaninger

Na een korte pauze vervolgen we met chuffDRONE uit Oostenrijk. Ook geen onbekende, want we hebben ze eerder ontdekt tijdens Moers Festival 2019. De formatie bestaat uit Lisa Hofmaninger (basklarinet, sopraansax), Robert Schröck (altsax, klarinet), Jul Dillier (piano), Judith Ferstl (bas) en Judith Schwarz (drums). Met het stuk He plays blue for her, geschreven door Schwarz, wordt de set ingezet, met een geanimeerd thema in het hoge bereik van de contrabas. De compositie ligt fijn in het gehoor en is afkomstig van het album Actio uit 2020. Dat de pandemie tot meer tijd voor productie heeft geleid zien we met het feit dat de band in 2020 nog een tweede album uitbracht met de titel Re:actio. De tweede compositie Nid Alls, van pianist Dillier, is afkomstig van dit nieuwste album. Het opent in spirituele sfeer, met klankschalen die je in verbeelding meenemen in een sprookjesachtige wereld. Het is meeslepend en gevoelig, hetgeen prachtig past in de arcadische sfeer van Burg Linn.

Met Mimikri van Schwarz hebben we een primeur, want dit nieuwe nummer is al de voorbereiding op het eerstvolgende album. Het geeft nog ‘s aan hoe productief chuffDRONE is. Nog een aantal nummers van het nieuwste album volgen, zoals Beyond M94, gecomponeerd door Schröck, dat opent met ietwat onheilspellende klanken met Dillier, die de snaren in de vleugel met zijn vingers beroerd, alsmede Ferstl met een strijkstok over de snaren van de contrabas. De intro met vrije improvisatie vloeit langzaam en bijna ongemerkt over in een meer thematische gedeelte, waarna het eindigt in harmonie. In Fresh start gebruikt Hofmaniger haar basklarinet, waarbij donkere klanken vibreren samen met de sax van Schröck. We horen invloeden die doen denken aan Klezmer, maar tegelijk expressieve solo’s met stukken vrije improvisatie. They say they don’t belong to us is ook een geweldig en gevoelig stuk, dat in een geestrijke sfeer opent met thematisch blaaswerk van Schröck en Hofmaninger en begeleid door delicaat spel op klankschalen door Schwarz. Het kwintet sluit af met Hofmaninger’s Nonololo. Een werk in een swingend snel tempo en een speelse melodielijn. chuffDRONE krijgt het publiek heel enthousiast met hun aanstekelijke composities.

Jaimie Branch

De klapper van de avond is Jaimie Branch met haar nieuwe formatie Mofaya, waarmee dit jaar een live album Like One Long Dream werd uitgebracht. Branch, die we natuurlijk ook kennen van Fly or Die, en haar samenwerking met onder andere James Brandon Lewis, wordt vergezeld door meesters uit de improvisatie scene, John Dikeman (sax), Luke Stewart (bas) en Aleksandar Škorić (drums). Dikeman woont al enkele jaren in Amsterdam en de in Ethiopië opgegroeide Serviër Škorić studeerde in Groningen en vertoeft ook regelmatig in Nederland. Škorić en Dikeman, die als duo als langer samenwerken hebben het project geïnitieerd en wisten Branch, die dit jaar de Duitse Jazzpreis won in de categorie internationale artiest, te strikken. Het kwartet wordt geïntroduceerd door Branch op haar eigen zo onconventionele en rauwe wijze. Ze was aan het toeren met Lewis in Europa, had even vrij en had wel zin in een gig in Krefeld. Wanneer het viertal inzet, dan spat gelijk vanaf seconde één de tomeloze energie ervan af. De adrenaline is bijna zichtbaar en het publiek wordt meegenomen op een muzikale, creatieve fantasiereis met honderden sferen en indrukken. Dit is nauwelijks te beschrijven en moet je gewoon horen en zien. De power, de snelheid, creativiteit, in één stroom en waterval van ritme en klanken, met onbegrensde expressie. Branch is ook zeer politiek geëngageerd, blijkens haar projecten waarmee ze zich afzet tegen de gevestigde orde in de hedendaagse politiek. In zoverre staan ook blues en punk als protest georiënteerde stromingen mede model in haar strijdbaar getinte improvisaties. Stewart en Škorić vormen een perfecte combinatie met de snelle ritmesectie, waarmee een stevig fundament wordt gelegd voor het weergaloze klankspel van Branch en Dikeman. Als het aan het einde van hun meer dan een uur durende improvisatie begint te regenen, staat dit metaforisch voor het verkoelen van de ongetemde energie die ze laten zien. Wat een apotheose en wat een zinderende performance laat dit viertal zien en horen, waarmee ze een bijzonder geslaagde editie van Jazz an einem Sommerabend afsluiten.