Het kost de nodige krachtinspanning om het vaderlandsverdriet op je tengere schouders te dragen. Fontaines D.C. opent de beerput van het beschamende Ierse verleden, vecht het gesplitste regiem aan, en legt die chauvinistische trots op een in rood tilt doorslaande balansschaal. Grian Chatten is het woedende geweten van de verloren gewaande stuurloze post pandemie generatie, welke ten onder aan cocaïne verheerlijking en uitbarstende dance escapisme dreigt te gaan. Als selfmade postpunker verteld hij in pamflet slogans zinnen het verslag van een ondergeschikte gemeenschap welke zich altijd ten opzichte het machtige Britse imperium telkens opnieuw moet bewijzen. Maar sinds de Brexit deze sappige vruchtbaarheid vergiftigd en het rottingsproces versneld in werking stelt, keert Ierland zich tegen de grootmachten waarbij ze zichzelf dus ook niet sparen. Grian Chatten verlaat zijn trouwe hulpeloze volgelingen in de strijd tegen de onmacht. Hoe ironisch is het dat hij nu al Londen als zijn nieuwe muzikale hoofdstad beschouwd, waarmee hij al een stukje Ierse mentaliteit in de uitverkoop gooit. Het voelt wel een beetje als verraad aan.

Grian Chatten heeft het strategisch uitgewerkt verhaal verteld. Op dit moment is de behoefte aan een nieuw Fontaines D.C. hoofdstuk geen noodzaak. Een overdaad leidt hoe dan ook tot afzwakking, daar is de frontman zich daadwerkelijk bewust van. Door die gefrustreerde woede loopt Grian Chatten zichzelf voorbij. Hij zoekt zijn heil in de omgeving van de populaire vakantieoord Skerries, daar in die kustplaats liggen zijn roots. Hier is hij gewoon die zoon van het Chatten gezin, welke als muzikant zijn geld verdient. Deze nuchtere doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg houding houdt hem staande, ver weg van de ontsluimerende sterallures. Vastgelegde jeugd herinneringen ophalen en weggestopte groeipijn herinneringen conserveren. Oké, een andere invalshoek dus. Maar dat dit diepzwarte traditionele folk depressies zijn welke in die lijn van de sixties Leonard Cohen hoek liggen verwacht je niet. Toch heeft het poëtische drukkende The Score muzikaal verbazingwekkend veel vergelijkingen met dat meesterlijke voortrekkerswerk.

Grian Chatten is vermoeid geraakt, kapot gestreden. Geen felle uitspattingen, maar juist fluisterende zachtheid. De tol van de roem vreet hem van binnen op. Hoeveel geknapte slachtoffers van het zwaarwegende succes gingen hem voor. Behoorlijk beangstigend allemaal. De uptempo gespeelde Fairlies jazz schept met de wervelwind aan strijkers tevens een beeld van vervreemding, verwarring, duivelse verlokkingen en een definitieve uitvlucht naar Amerika spookt door zijn hoofd. Dit voelt niet goed, nee zelfs de vooruit geplande singles voelen niet goed aan. Een gekmakende wanhoopsdaad. Het psychedelische zomerse dagdromerige East Coast Bed spoelt die opdringende zekerheden weg, in gedachte heeft hij de overstap naar het beloofde vasteland der Verenigde Staten al gemaakt. De Salt Throwers Off a Truck folk handelt indirect ook al over de naderende kustlijn van New York, een schrikbeeld waar ik liever niet naar uitkijk.

Het beetje bij beetje stukjes nostalgie bij elkaar sprokkelen. Een Coney Island achtig verval met seventies glamlounge Bob’s Casino gokaddictie en luilekkerland drankholen. Zijn we niet allemaal een beetje aan het randleven verslaafd, de zelfkant, de opdringerige herhalende drang om deze op te zoeken en over die wankele scheidingslijn te tuimelen. Gelukkig schept het Damon Albarn getinte Last Time Every Time Forever postpunk triphop een iets positiever beeld. Het valt hoe dan ook op hoeveel raakvlakken de stem van Grian Chatten met die van de Blur frontman heeft. Eigenlijk moet de Dublinse punkzanger het vooral van zijn woede en frustraties hebben, deze mijmerende aanpak ligt de geharde straatvechter stukken minder, daarvoor is zijn stemvermogen net te vlak.

Grian Chatten heeft behoefte aan liefde om de eenzaamheid te vergeten. Vatten deze drie eerder verschenen The Score, Last Time Every Time Forever en Fairlies tracks Chaos for the Fly samen? Ik vrees van wel. Ook een Matt Berninger van The National heeft een solo release nodig om zich te hervatten, en wat denk je van Finn Andrews van The Veils? Hetzelfde verhaal, jezelf hervinden om vervolgens doeltreffend hard in groepsverband terug te slaan. Die binding ervaar je minimaal in I Am So Far, waar zijn Fontaines D.C. maatje Georgie Jesson aanschuift. Het is allemaal net te voorzichtig, soms zelfs wat saai. Erg leuk allemaal, die inspirerende strandwandelingen, maar laat het daar in het vervolg bij.

Chaos for the Fly, een kamikazeval zonder vangnet zekerheid. Er heerst wanorde in zijn kleine zelf gecreëerde Lord of the Flies randmaatschappij. Die boegbeeld van de maatschappij positie wringt echter van alle kanten pijnlijk. Van de drukte ontdaan pakt hij kaal de opbouwende All of the People pianoballad op. Een prachtige track welke zeker niet tot een Fontaines D.C. song te transformeren valt. Hij krijgt het alleen wel klaar om te ontroeren, en daar leent dit instrument zich het beste voor. Het is gewoon een kwestie van wennen, zonder de vocale venijn blijft er vooral kwetsbaarheid over. In het afsluitende Season for Pain bouwt Grian Chatten wel de spanning op, toch vergeet hij om echt door te pakken. Chaos for the Fly is absoluut geen slechte plaat, ik ben er minder gecharmeerd van. Het bevestigd nogmaals dat in Fontaines D.C. de kracht toch wel in de som der delen ligt.