In 2012 werden The Lost Tapes van de Keulse legende Can uitgebracht en deed het label Bureau B van zich spreken middels een aantal reissues van Duitse experimentele albums. Ook in dit jaar mogen we een flink aantal tributes, reissues en nieuwe albums vol Duitse elektronica begroeten. Middels de mini-serie Deutsche Elektronische Musik belicht Written in Music een aantal van deze releases. Vorige week Who’s That Man – A Tribute To Conny Plank. Deze week: Karl Bartos – Off The Record.

Karl Bartos maakte tot 1990 deel uit van Kraftwerk en speelde als lid van de ‘klassieke’ bezetting een grote rol bij legendarische albums als The Man Machine en Computer World. In zijn Kraftwerk-jaren hield Bartos – ‘off the record’ –  een muzikaal dagboek bij waarin hij ritmes, geluiden, melodieën en akkoorden verzamelde. Decennia later vormden deze muzikale krabbels de basis voor de twaalf nummers die Off The Record telt. Bartos is slim genoeg om uit zijn ‘dagboeknotities’ een uitgebalanceerd album samen te stellen waarbij gecalculeerde noise afgewisseld wordt met meer elegante en lichtvoetige electropop.

De strakke hoes van Off The Record klopt alvast helemaal. Met de muziek zit het over het algemeen ook goed, al komt dit tweede solo-album van Bartos onder eigen naam niet over als een urgente plaat. Wat dat betreft hebben we hier echt met een soort plakboek, een compilatie te maken.

Het Atomium, een van de symbolen voor de wederopstanding van Europa en het vertrouwen in vooruitgang via wetenschap en techniek, staat model voor de gelijknamige single die Off The Record moet lanceren. Met zijn vocoder, zijn klassieke synths en de elektronische inslagen is het een soort staalkaart voor electropop.

Hierna wisselt Bartos experimentele en afstandelijke tracks af met meer toegankelijke en persoonlijk klinkende. Nachtfahrt is lichtvoetiger, poppy en komt aanmerkelijk dichter in de buurt van Kraftwerk. De zang van Bartos geeft de track een gezicht. Hierna maken fluit, koren, buitenaardse vocalen en impressionistische sferen van International Velvet een vreemde eend in de bijt. Het nummer is echter net zo toegankelijk als het bevreemdend is. De synthpop van Without A Trace Of Emotion hierna is leuk maar mist karakter.

Zo laveert Bartos nog even door: met The Binary Code bevinden we ons ‘in de machine’. Het hierop volgende Musica Ex Machina heeft eveneens industriële trekjes. Het nummer kwam tot stand in samenwerking met Johnny Marr en Bernard Sumner die midden jaren negentig, als Electronic, nog samenwerkten met Bartos. Bij het intro ontstaat er overigens direct een aha-erlebenis want hier knipoogt het drietal naar Imitation Of Life, een track van Electronic uit 1996. Voorwaar, musica ex machina.

De tweede helft van Off The Record is wisselvallig en biedt naast wat geglazuurde vocoderpop (The Tuning Of The World), een retro-instrumental (Instant Bayreuth) en luchtige technopop (Hausmusik) gelukkig ook nog wat hoogtepunten: op het koele Vox Humana zet Bartos op subtiele wijze een heel arsenaal aan stijlmiddelen uit 40 jaar electro in. Dank u voor dit elektronische boeket. Even later borduurt het stevige Rhythmus tekstueel voort op de rechtlijnigheid en het onderkoelde van Kraftwerk. En de beat, de beat die zit.

Nu Ralf Hütter en consorten de wereld doortrekken met de prachtige, maar bekende Kraftwerk-catalogus zijn deze ‘nieuwe’ klanken van ex-robot Bartos natuurlijke een welkome aanvulling op het verhaal Kraftwerk. Ook al ontstijgt Off The Record slechts enkele malen het predicaat ‘ruim voldoende’.

https://www.youtube.com/watch?v=byYl3erK3cc

Meer informatie over Karl Bartos is te vinden via de website van Bureau B. en The Quietus had onlangs een uitgebreid interview met Bartos, dat je hier kunt lezen.