Waar meet je de kwaliteit van een kerstplaat aan af? Aan de creativiteit? De sfeer? Het ‘kerstgevoel’? Of leg je twee heel verschillende kerstplaten naast elkaar om te bekijken waarin ze van elkaar verschillen?

Laten we die methode eens toepassen. Rod Stewart heeft voor het eerst in zijn bijna 50-jarige carrière een kerstplaat gemaakt. Zestien overbekende klassiekers met veel kerstgetingel en violen en een paar gastvocalisten. En een reclamespot op tv.

Jack Poels, bijna dertig jaar de zanger van Rowwen Hèze uit het plaatsje America in Limburg heeft een plaat gemaakt waarop de Kerst in de eerste plaats het decor vormt van een verhaal in songs en gesproken teksten dat daardoor vrijwel automatisch een kerstvertelling wordt.

De plaat Rijstwafels Met Pindakaas (***) is gemaakt door Herberg De Troost, een muziekcollectief waarvan naast Poels ook mede-Rowwen Hèze-bandlid  Tren van Enckevoort deel uitmaakt. Hij produceerde deze tweede Herberg De Troost-plaat ook.

Rijstwafels Met Pindakaas vertelt het verhaal van een stel dat op Eerste Kerstdag na een paar drukke dagen geen eten kan vinden in hun appartement op de Oude Gracht, behalve een halflege pot pindakaas en een aangebroken pak crackers. De man gaat in de Utrechtse binnenstad op zoek naar wat te eten om de magen te vullen tot de restaurants open zijn voor het kerstdiner. Maar elk adres dat hij probeert, is dicht.

Zijn zoektocht wordt verteld in korte teksten die Poels voorleest tussen songs als Spoor Eén (over de heimwee naar Ierland als je in Nederland bent en naar ‘thuis’ als je in Ierland bent), en Eveline (Een overleden vriendin die heerlijk kon koken en prachtig kon vertellen wordt nog een keer tot leven gewekt). Dit trieste verhaal past bij de desolate sfeer die Poel weet op te roepen. Als de winkels dicht zijn op een dinsdagavond in juni om vijf over zes is dat vervelend. Maar het vruchteloos zoeken naar voedsel op Eerste Kerstdag –zelfs de vaste zwerver is weg van zijn stek- voelt heel anders aan.

Hoewel het woord ‘kerstmis’ nauwelijks valt, ademt de plaat doorlopend het warme gevoel dat bij kerst hoort. Of: zou moeten horen. Het feest van warmte. Poels is niet bang om sentimenteel te zijn, al is het onderwerp van zijn sentiment soms wel heel klein: een Broodje Knak dat hij als 10-jarige van zijn oom in de handen gedrukt kreeg, wordt bezongen als een waar wereldwonder: ‘het grote geluk lag in een wit broodje’.  Maar goed: voorspelbaar is het nergens. En de opeenvolging van zoete jeugdherinneringen en muzikantenbelevenissen (op bezoek bij Flaco Jimenez, bandjes kijken in Tivoli) levert een onderhoudende plaat op die werkelijk past bij een feest dat je met dierbaren wilt vieren. Echt vieren, niet verplicht opzitten bij de familie omdat het moet.

Dat laatste is meer de smaak die blijft hangen bij het product van Rod Stewart.
Bijna 45 jaar na zijn eerste soloplaat en zo’n vijftig jaar na zijn eerste opnamen vond de geboren Schot het tijd voor een kerstplaat (*). En dat betekent in het geval van Rod de zestien kerstliedjes die werkelijk iedereen als eerste te binnen schieten. Daar gaan we:  Have Yourself A Merry Little Christmas, Blue Christmas, White Christmas, Winter Wonderland, Silent Night, Let It Snow, Santa Claus is Coming To Town….

In Winter Wonderland heeft Rod vocale hulp van Michael Bublé, de maker van die grote kerstknaller in de albumverkopen van vorig jaar. Let wel: bij het Sky Radio-publiek, niet bij de rock-fans. In twee van de zestien tracks doet Stewart nog wel zijn best om iets van het oude bluesgevoel naar voren te halen. Merry Christmas, Baby is de ene. Dat zingt Rod samen met Cee Lo Green. Opvallend dat Cee Lo juist de passages pakt die het meest vragen van de stembanden. Red Suited Super Man is de andere. Hier is het een dameskoortje dat Rod door de meest veeleisende passages heen sleept.

Tot besluit van het album zingt Rod nog de klassiekers Silver Bells en The Christmas Song (Chestnuts Roasting On An Open Fire), zich vermoedelijk even niet realiserend dat dat laatste nummer al werd gezongen in de tijd dat Rod zelf begon, door onovertrefbare zangers als  Marvin Gaye.  En Stewart zelf kon in het begin van zijn carrière een aardige Sam Cooke-imitatie ten beste geven, maar die tijd is al zeker dertig jaar voorbij. In zijn beste momenten  imiteert Rod Stewart nu nog zichzelf uit 1980. En bij lange na al niet meer de Rod Stewart uit 1970.

Waarom dan toch een kerst-cd, plus de aankondiging dat er over drie maanden weer een nieuwe rock-cd aankomt? Het zal wel verkopen.

In de wereld waarin iedereen met Kerst van droomt, zou een plaat als die van Herberg De Troost uitgebracht zijn bij een multinational met geld genoeg voor een tv-campagne. Maar de realiteit is dat we in de reclame allemaal worden gewezen op de nieuwe Rod Stewart. Mét Michael Bublé, mét Mary J Blige en (virtueel ) mét Ella Fitzgerald.

Merry Christmas Baby!

Tracklisting Rijstwafels Met Pindakaas:

1. Eerste Kerstdag
2. Oudegracht
3. Slaapkamer
4. Restaurant
5. Broodje Knak
6. Flaco
7. Kort Gazon
8. Verhaal
9. Wereldhit
10. Ierland
11. Spoor Een
12. Vrienden
13. Eveline
14. Muzikanten
15. Kip Met Chocoladesaus
16. Utrecht
17. Rijstwafels Met Pindakaas
18. Roos
19. Buiten Is het Koud
20. Troost
21. Witte Rook

Tracklisting Merry Christmas Baby:

1. Have Yourself a Merry Little Christmas
2. Santa Claus Is Coming to Town
3. Winter Wonderland (met Michael Bublé)
4. White Christmas
5. Merry Christmas, Baby (met Cee Lo Green en Trombone Shorty)
6. Let It Snow! Let It Snow! Let It Snow! (met Dave Koz)
7. What Are You Doing New Year’s Eve? (met Ella Fitzgerald en Chris Botti)
8. Blue Christmas
9. Red-Suited Super Man (met Trombone Shorty)
10. When You Wish Upon a Star (3:47
11. We Three Kings (met Mary J. Blige)
12. Silent Night
13. Auld Lang Syne
14. What Child Is This (bonus track)
15. The Christmas Song (bonus track)
16. Silver Bells