×

Interview

18 december 2012

As Long As It’s Dark: Interview met Satyr van Satyricon

Geschreven door: Carl Puhl

Label: Roadrunner Records

WiM: Laten we beginnen met jouw achtergrond en die van de band. Waar kom je vandaan, waar ben je geboren en hoe ben je in de muziek terecht gekomen?
Ik ben geboren in het Noorden van Noorwegen. Dat is niet echt een plek waar ik me mee verbonden voel. Ik heb al meer dan de helft van mijn leven aan muziek gewijd. Satyricon is mijn eerste en enige band. Ik schrijf de muziek en de teksten van de songs, ik ben de zanger en ik speel ook af en toe gitaar. We zijn nu ongeveer twintig jaar bezig en hebben zeven platen opgenomen. We zijn momenteel bezig met ons nieuwe achtste album. We beginnen met de opnames op 3 februari, die eindigen in juni en het album zal in september 2013 op de markt verschijnen. Dit valt samen met een grootse show die we in de Royal Norwegian Opera uit zullen voeren in samenwerking met het Norwegian Opera Choir.

WiM: Zoals je al zei heeft Satyricon zeven albums uitgebracht. Is er een plaat die met kop en schouders boven de rest uitsteekt?
Elk van mijn albums is een belangrijke herinnering aan een periode uit mijn leven; een periode van hard werk. Ze vertegenwoordigen allemaal wat wij op dat moment uit wilden drukken. Er zijn altijd mensen die terugkijken op een album en dan vragen of je iets anders gedaan zou hebben. De vraag zou eigenlijk moeten zijn of er dingen zijn die je zou willen verbeteren. Meestal is het namelijk zo dat een band datgene opneemt, waar ze op dat moment maximaal toe in staat is en wat ze op dat moment oprecht uit willen drukken. Maar uiteindelijk zijn er altijd zaken die je wellicht anders had kunnen doen. Ik heb altijd tegen Frost gezegd dat als er momenten zijn waarop hij niet tevreden was over de drumpartijen, hij dat niet op dat moment dacht. Op dat moment was het het nivo waar je op zat en dus het beste wat je kon doen. Gezien jouw ervaring op dat moment is het nutteloos om teleurgesteld te zijn, omdat het op dat moment het beste is wat je kon doen.

WiM: Luister je naar je eigen muziek?
Jazeker! Op verschillende momenten luister ik naar ze op verschillende manieren. Het komt niet vaak voor dat ik een compleet album afluister. In het algemeen moet ik wel blijven luisteren naar een groot aantal van mijn songs om me eraan te blijven herinneren hoe ze live gespeeld moeten worden. Het is onvoldoende om de songs te oefenen, ik moet ook weten hoe ze op de plaat klinken. Dat zeg ik ook tegen mijn bandleden als ze vragen hebben over de structuur of delen van de songs: beluister de CD! Het is voor mij als de muzikale leider van de band een manier om het originele gevoel van de nummers te garanderen. Uiteraard is het mogelijk om opzettelijk een nummer aan te passen, maar over het algemeen proberen we live datgene te spelen wat op de CD terug te vinden is. Verder beluister ik tijdens het werken aan het nieuwe album natuurlijk de demo’s en opnames van oefeningen. Meestal als je speelt moet je je concentreren op het spel en je bent ook in het midden van een bepaalde energie. Soms is het dan moeilijk om die afstand te houden voor het overzicht. Soms klinkt een gedeelte in de oefenruimte erg vreemd en als je dan de opname terugluistert, dan weet je niet meer wat er vreemd aan was, want dan klinkt het volkomen natuurlijk. Of natuurlijk dat er iets wel verkeerd klinkt en ook verkeerd zit, wat dan tijdens het beluisteren van de opname volstrekt duidelijk wordt. En als het album eenmaal af is, dan hou ik ervan om het in zijn geheel te beluisteren. Dat is dan genieten van het resultaat van hard werken! Het is niet zo dat ik ga zitten om een oud album in zijn geheel te beluisteren. Hoewel dat sporadisch wel voorkomt en omdat het zo weinig voorkomt is het juist erg leuk om te doen! Zo heb ik bijvoorbeeld een album als The Shadowthrone al heel lang niet in zijn geheel beluisterd. Ik verwacht dat de volgende keer dat ik dat doe erg indrukwekkend kan zijn!

WiM: Laat je je muziek aan andere mensen horen?
Het is juist heel interessant om te horen wat andere mensen van mijn muziek vinden. Ik probeer vaak een gemixt publiek te vinden, maar hun mening beïnvloed mijn werk niet. Als ik hoor dat sommige luisteraars delen van mijn muziek niet passend vinden, dan zal ik zelf bepalen of ik dat veranderen wil. Ik doe wat ik doe namelijk met overtuiging. Er is een drietal songs uit de geschiedenis van de band waarvan verschillende mensen vonden dat ik ze weg moest laten: Mother North, Fuel For Hatred en King. Dat zijn zo ongeveer de populairste nummers van Satyricon. Vandaar dat ik meer op mezelf vertrouw dan op anderen. Wat interessant is is de associaties van de luisteraars. Daarom laat ik mijn muziek graag aan een gemengd publiek horen. Oud, jong, man, vrouw, liefhebbers van andere muziekgenres. En natuurlijk aan collega-muzikanten, vrienden en kennissen.

WiM: Er zijn drie bands die je vaak noemt als invloed: Venom, Bathory en Celtic Frost. Kun je daar iets over vertellen?
Alledrie de bands zijn van invloed op het leeuwendeel van de extreme metal bands. Misschien niet Bathory, want dat is meer obscuur en voornamelijk van invloed op black metal. Bands als Metallica, Slayer noemen Venom als hun grote voorbeeld. Celtic Frost wordt genoemd door bands van de hardcore black metalscene tot een band als Anthrax. Maar Bathory is toch echt specifiek van invloed op black metalbands. Als het gaat om Celtic Frost ben ik niet zo zeer beïnvloed door hun teksten, muziek of stageshow, maar meer door hun durf. Hun artistieke durf en energie zijn een inspiratie voor mij. Zowel Bathory als Venom hebben nummers geschreven met een conventionele songstructuur. Black metalbands in de jaren negentig hebben songs geschreven met juist onconventionele songstructuur. De songs op de drie-eenheid Volcano, Now, Diabolycal en The Age Of Nero grijpen terug op de invloed van Venom en Bathory; ze hebben een conventionele songstructuur. Gek genoeg is het binnen de black metalscene gebruikelijk om bands met een conventioneel geluid te bestempelen als black ‘n’ roll. Dit is complete onzin! De Noorse black metal uit de jaren negentig maakt gebruik van een progressieve songstructuur, terwijl de black metal bands uit de jaren tachtig de meer conventionele songstructuur hadden.
Ik probeer altijd op een actieve manier naar muziek te luisteren. Net zo goed als een persoon die de regels en de strategieën van voetbal niet kent, zal zeggen dat het een stel volwassenen zijn die achter een bal aan rennen, zo zal een leek die niet bekend is met metal zeggen dat het alleen maar herrie is. En we weten allebei dat dat niet waar is. Hetzelfde is voor black metal van toepassing. Als we proberen om dit subgenre te begrijpen, dan is het belangrijk om de muziek in zijn historische context te kunnen plaatsen. Laten we zeggen dat ik vijftien was en dat ik graag naar stoner muziek luister. Het zou gek zijn als ik geen idee had van de connectie met Black Sabbath. En ik weet zeker dat die jongelui bestaan en zij missen het perspectief en de diepte van de muziek.

WiM: Luister je ook naar muziek uit andere genres?
Metal in het algemaan en black metal in het bijzonder is mijn favoriet, maar ik luister ook graag naar rock, folk en klassiek. Zo luister ik bijvoorbeeld ook naar The Beatles. Ik laat me niet beperken door de grenzen van een genre of wat dan ook. Het valt te vergelijken met mijn visie op vrouwen: ik heb natuurlijk zo mijn ideeën over hoe een mooie vrouw eruit ziet, maar uiteindelijk maakt het niet uit of ze blond of brunette is, lang of kort, grote borsten of kleine borsten heeft; het gaat erom dat ze knap is. Uiteraard heb je natuurlijk je voorkeuren, maar het gaat om de indruk van het geheel.

WiM: Je hebt de planning voor het volgende album al genoemd, maar hoe zal het klinken?
Drastisch anders dan zijn voorgangers. Volcano is het begin van de tendens naar meer conventionele songstructuren. Op Now, Diabolycal hebben we die stijl voortgezet en op The Age Of Nero is zeer op een perfecte manier gepurificeerd. Er zou voor een volgend album niets interessants meer binnen dat spectrum te ontwikkelen zijn. Dus daarom zijn we op pad gegaan naar onontgonnen terrein. We hebben nog geen titel voor het album, omdat het een zinloze exercitie is hiernaar op zoek te gaan. Ik heb geleerd dat het tot me komt wanneer het zover is. Het valt niet te forceren. Soms komt het aan het einde van het proces van het maken van een album, soms in het midden; het valt niet te voorspellen. Als het komt is het in een klap duidelijk en kan het niets anders zijn. Het is onvermijdelijk en ik kan erop vertrouwen dat het komt.

WiM: Jullie treden vanavond op tijdens de Eindhoven Metal Meeting. Is dat een losstaand optreden?
Dit is het laatste optreden van een gematigde reeks uit 2012. Onze volgende show zal tijdens Pasen 2013 zijn. Het schema in 2012 was zeer rustig. In 2010 hadden we een jaar pauze, het eerste voor de band sinds zijn ontstaan. In 2011 en 2012 hebben we voornamelijk gewerkt aan het nieuwe album. Het proces van het schrijven van teksten en muziek, het opnemen van demo’s en het oefenen van de nieuwe songs valt moeilijk te combineren met toeren. Ik kan me moeilijk focussen op beide zaken en kies er dus voor om dit niet te combineren. Daarom hebben we in 2011 en 2012 maar iets van 8 shows per jaar gedaan. We hadden gemakkelijk veel meer optredens kunnen doen, maar dat zou dan ten koste gegaan zijn van de ontwikkeling van het nieuwe album. Ons management bood ons de mogelijkheid aan voor een grote tournee, die we afgewezen hebben. Het was eenvoudig te verklaren, want we willen allebei hetzelfde: een nieuw album uitbrengen.
Ik ben geen artiest die het album ziet als een reden om op tournee te gaan. Het meest belangrijke dat je als artiest doet is muziek maken. En als je het zegt, dan klinkt het zo logisch, maar voor veel artiesten is het juist andersom: live spelen is wat ze het liefst doen en het maken van een nieuw album is meer een goed excuus om op tournee te gaan dan een artistiek werk. Voor mij is juist het creëren van muziek het belangrijkste en toeren is het gevolg van het maken van nieuwe muziek.

WiM: Kun je van je muziek leven of heb je daarnaast nog een vaste of tijdelijke baan?
Ik bevind me in de fortuinlijke situatie dat ik van mijn muziek kan leven; ik heb nooit een andere baan gehad. Ik heb nog andere werkzaamheden, maar niet omdat die nodig zijn. De laatste paar jaar ben ik betrokken bij de productie van wijn. Vrienden van mij zitten in die business en ik ben erin geïnteresseerd. Het is niet dat ik het nodig heb, maar puur omdat ik het leuk werk vind. Het is zo anders dan wat ik normaal doe en dat is deels wat het zo interessant maakt, het stimuleert me op een heel ander niveau.

WiM: Quote: “It, black metal, doesn’t necessarily have to be all satanic as long as it’s dark.” Kun je iets meer zeggen over de idee achter jouw woorden?
Dit is mijn mening. Euronymous heeft het concept geïntroduceerd dat black metal satanisch moet zijn. Het is belangrijk om te weten dat zijn filosofie draaide om iets revolutionairs te doen. Iets radicaals en wezenlijk anders! Hij wilde niet alleen een afstand creeren tussen de Amerikaanse death metalscene en de black metalmovement, hij wilde er een afgrond van maken. Veel van de dingen die hij gezegd heeft zijn niet allemaal even letterlijk bedoeld. Het ging erom een concept, een filosofie te introduceren en om het grote verschil te benadrukken. En als je geen deel uitmaakte van die scene en het van een afstand bekijkt, dan krijg je een vertekend beeld. Ik denk dat zelfs iemand zo extreem als Euronymous dingen gezegd heeft die hij eigenlijk niet meende, maar zei om de aandacht te krijgen. Hij was een stroming aan het creëren en dan moet je grote woorden gebruiken! Bij blues gaat het om het weergeven van de eenzaamheid en het verdriet in muziek en niet om facetten als tempo en ritme. Dat geldt ook voor black metal, het gaat niet om de opnametechniek, de teksten, de vocalen, de lengte van een nummer, maar om het gevoel van darkness en evil die de muziek je geeft.