In de voorbeschouwing op het rock- en metaljaar 2013 stond een band centraal: Black Sabbath. Hun album 13 viel zeker niet tegen en riep meer dan eens herinneringen op aan de zes magistrale platen die de band aan het begin van hun carrière maakte. Ondanks de vele nummer 1 noteringen was de plaat echter niet wereldschokkend. Sterker nog, The Mouths Of Madness van epigoon Orchid was eigenlijk veel leuker. Op het podium bleek Black Sabbath wonderwel ijzersterk. Hun show in de Ziggo Dome was (vooral muzikaal) voortreffelijk. Toch was Black Sabbath niet het nieuws van 2013. Dat was namelijk het onverwachte overlijden van Slayer’s belangrijkste componist en gitarist Jeff Hanneman. De band stond kort stil bij het overlijden van deze grootheid en ging daarna onverschrokken door met het geven van concerten. Zonder Hanneman en inmiddels ook zonder drummer Lombardo gaan ze in 2014 de studio in. De verwachtingen zijn niet bepaald hooggespannen. Van Megadeth hoeven we ook weinig meer te verwachten want hun Super Collider album was saai en voorspelbaar. Kortom, hoog tijd om het etiket The Big Four aan vier andere bands toe te kennen: Testament, Death Angel, Exodus en Kreator. 2013 was beter voor liefhebbers van melodieuze hardrock; zo waren er maar liefst twee nieuwe Queensryche albums waarbij de versie met Todd de la Torre achter de microfoon veel sterker voor de dag kwam dan Geoff Tate’s gelijknamige combo. Na een decennium afwezigheid keerde ook Fates Warning met een uitstekende plaat terug, leverde Dream Theater een sterke schijf af en deden ook Riverside en Seventh Key een aardige duit in het zakje. Minder succesvol waren de solo avonturen van Andrew Stockdale (Wolfmother) en Tom Keifer (Cinderella). Beide heren sleutelden jarenlang aan hun debuut, leverden geslaagde platen af maar stuitten op een enorme apathie bij het publiek. De terugkeer van Thin Lizzy in de vorm van Black Star Riders was redelijk succesvol, maar kon toch niet echt potten breken. Vocaal deden ze het stukken beter dan die andere Lizzy kloon: Dead Lord. Retroband Hell oogstte wel lof in de media met hun Curse & Chapter en zal komend jaar op tal van festivals te zien zijn. Pearl Jam bewees voor de negende keer op rij het fantastische debuut niet te kunnen evenaren. Het vermoeden dat Ten geschreven is met Andrew Wood (zanger in Pearl Jam’s voorganger Mother Love Bone) krijgt nog meer fundament. Sludge fans konden hun hart ophalen met het eindelijk weer geïnspireerd klinkende Monster Magnet, Kvelertak, Kylesa en Red Fang. In de meer extreme subgenres werden rake klappen uitgedeeld door Amon Amarth, Hatebreed, Hypocrisy, In Solitude, Ulcerate, Wolvserpent, Vhöl, Satyricon, Ulcerate, Toxic Holocaust en Voivod. Echte uitschieters kwamen van het ijzersterke Carcass, Gorguts, Autopsy (winnaar van de meest afzichtelijke hoes van het jaar), The Ocean, Immolation en het hypnotiserende Inter Arma dat zich ontpopt tot de Pink Floyd van het death metal genre. Op eigen bodem was er ook genoeg te beleven; oude bekenden als Arjan Lucassen en Hail Of Bullets brachten nieuwe albums uit en talenten als Navarone stonden op. De meest opzienbarende headline kwam echter uit Finland waar Nightwish Floor Jansen strikte als frontvrouw.

Op het concertfront was er weer heel veel te genieten. Naast ontelbaar veel clubconcerten was er eindelijk weer eens een groot rockfestival binnen de landsgrenzen (Fortarock in Nijmegen) en kwam oud (Iron Maiden, Rush, Black Sabbath) en jong bloed (A7X, Queens of the Stone Age en System Of A Down) naar de Ziggo Dome. Van Halen, de band waar velen op wachten, kwam helaas weer niet naar Europa.

2014 lijkt nog meer dan 2013 het jaar van de generatiewisseling te worden. Al jaren zeuren (oude) redacteuren over het ontbreken van opvolgers voor de bands die al decennia lang festivals headlinen (AC/DC, Iron Maiden, Metallica etc.), maar de opvolgers dienen zich nu nadrukkelijk aan. Graspop programmeerde Slipknot al als headliner en komend jaar heeft het Download festival naast Aerosmith zelfs twee beduidend jongere bands als headliner: Avenged Sevenfold en Linkin Park. Volbeat is nog zo’n naam die tegenwoordig hoog op de bill van festivals opduikt. Het is een teken aan de wand dat vertrouwde namen als Dream Theater en Soundgarden in de Heineken Music Hall worden geprogrammeerd en A7X in de Ziggo Dome. De toekomst is aan de jeugd en afgaand op de samenstelling van het publiek bij laatstgenoemde kunnen we verheugd constateren dat metal toekomst heeft.

De oudjes geven zich nog niet helemaal gewonnen. Integendeel, begin 2014 staat in het teken van de comebacks. In januari verschijnt het debuut van Red Dragon Cartel, de nieuwe band van Jake E Lee die sinds Badlands en twee obscure soloplaten uit de schijnwerpers was verdwenen. In februari begroeten we Adje van den Berg met zijn nieuwe band VandenBerg’s Moonkings. Na jaren schilderen verruilt Adje gelukkig de penselen voor de snaren. In het voorjaar kunnen we de terugkeer van The Tea Party vieren; na jaren vol schimmige solo avonturen is multi-talent Jeff Martin terug op het oude nest. In de zomer zien we thrash legende Dark Angel met drummer Gene Hoglan terug op de podia.

Op cd gebied valt er voor iedereen ook weer genoeg te beleven. Grootheden als Opeth, Mastodon, Machine Head en de aardsluiaards van Tool komen met nieuw plaatwerk. Hoge verwachtingen hebben we van Bigelf nu genius Damon Fox de handen ineen heeft geslagen met Mike Portnoy. Met gemiddeld 250 releases per maand kunnen we natuurlijk een lange lijst van verwachte albums publiceren, maar dat doen we niet. We vermelden louter dat de laatste kunstjes van Judas Priest, Iron Maiden, Scorpions, AC/DC, Alice Cooper, Whitesnake en Armored Saint in aantocht zijn en dat vaste krachten als Iced Earth, In Flames, Within Temptation, Behemoth, Pain of Salvation, Devin Townsend, Vandenplas, Helstar, Ratt, Tesla, Slash, Night Ranger en Epica hun fans zullen verblijden met nieuwe muziek. De stadionvullers Rammstein, Metallica en Van Halen gaan volgend jaar de studio in en zullen vermoedelijk pas in 2015 nieuw materiaal uitbrengen. Traditiegetrouw komt Metallica nog even flink wat euro’s ophalen met festivaloptredens (Pinkpop, Rock in Park, Rock Am Ring, Rock Werchter). Diverse festivals hebben de eerste namen al bekendgemaakt en gedurende de winter volgen ongetwijfeld nog een reeks namen. We hoeven ons dus ook in 2014 niet te vervelen.

De gehele Written In Music rock- en metalstaf wenst alle lezers een fantastisch, gezond en muzikaal enerverend 2014 toe!