We kennen in Nederland meerdere singer-songwriters. Met wat zij aan muzikale verrassingen en aan  fijnproeverij bieden, is het gewoonweg genieten geblazen. In het Zuiden van het land waar de muzikale creativiteit in de Peel en omstreken in de ogen en oren van sommigen misschien wel in het water te vinden is, is er meer dan enkel de bronnen waaruit B.J. Baartmans of Rowwen Hèze putten. In Venray vinden we de sympathieke singer-songwriter Etan Huijs die ons al trakteerde op een aantal mooie albums als The Secret Us , The Monochrome Veil en dit jaar nog de EP Dreams In Multicolor. Alle erg fraai! Tijd om eens nader in gesprek te gaan over muziek, over corona en over hoe de wereld na corona er uit ziet. Het gesprek vond eerder dit jaar plaats in de woonplaats van Etan. Met een goede kop koffie werd het gesprek luister bijgezet. Zoals dat gaat, had het gesprek bepaald een flow; tijd was niet belangrijk, het gesprek juist wel. We presenteren het interview dan ook in twee delen. Gisteren het eerste deel, vandaag het tweede deel. Heb je nu zin om Etan live aan het werk zien?  Neem dan je kans volgende week bij de Vierdaagsefeesten in Nijmegen. Meer livedata vind je op zijn webpagina.

WiM: Je ontmoeting met Bart-Jan, hoe ontstond jullie samenwerking? 15 jaar geleden maakte ik kennis met hem. Ik keek eerst misschien wel wat tegen hem op. Ik was ongeveer 24. Maar hij is ook niet zo’n moeilijke. Er was meteen een amicale sfeer. Ik heb nooit een moeilijke sessie gehad door of met hem. Wat moeilijk was, waren de opnames voor de laatste langspeler. We zagen het wel al gebeuren dat live spelen niet kon. En dat was moeilijk. Ja, nee, wij kunnen goed samenwerken. Ook in persoonlijk sfeer. Ik ervaar graag de creativiteit in de studio en dat werkt voor ons allebei goed. Dat gevoel hebben we ook allebei.

WiM: Ik had het gevoel dat de EP er per se uit moest. Wat kun je daarover zeggen? Dat heb ik eigenlijk altijd wel. Als muziek klaar is, wil ik het ook uitbrengen. Het is wat ik achterlaat op deze wereld. Ik ben bewust kinderloos en dit zijn dus sporen die ik nalaat op deze wereld. Misschien wel een soort kindjes die ik achterlaat. Vaak met een boodschap zonder dat het per se predikend over moet komen. Het hangt ook samen met de release van de vorige langspeler. Daar koos ik voor langere liedjes, met andere teksten, met een andere opzet. En opeens had dat dus ook succes en wilde ik ook live gaan spelen en noem maar op. Maar corona gooide roet in het eten. En ik wilde echt echt heel graag door, dus dit moest ook komen. Ook om symbool te staan voor de slipstream van The Monochrome Veil die we destijds gemist hebben. En al die follow-up, dat gemis daarvan, dat is gewoonweg heftig. We wilden gewoon zo graag gaan optreden. Veel mensen die het album misschien wel online beluisterden, die gingen niet altijd op basis daarvan het album kopen. En zouden dat misschien wel doen als ze naar concerten gingen. Daar zit dus echt een misgelopen kans.

WiM:  Het nadeel dus ook van streaming. Ja, het kan wel als je kijkt naar wat er bij Netflix gebeurt. Daar verdienen de acteurs en actrices wel goed. Wij verdienen € 0,0003 per stream. En wil je € 0,1 verdienen, dan heb je niet alleen veel streams nodig, dan moet je ook nog eens geld afdragen aan een distributeur en wat je er als artiest aan overhoudt, is gewoon zeer beperkt. Een andere opzet zou wenselijk zijn. Betaal als je echt regelmatig naar het album wil luisteren én ga niet zozeer uit van individuele streaming van nummers. Het werkt iets raars in de hand. Je wilt op playlists terecht komen, dat geeft je de kans dat programmeurs jou oppikken. Voor hen is dat relevant. En als je dan niet vaak beluisterd wordt, dan heb je mooi pech.

WiM: De positie van Spotify is echt anders dan de andere streaming diensten. Ja, als je Daniel Ek hoort, dan merk je ook aan alles dat Ek er niet in zit voor de creatieve kant van de muziek, het gaat echt allemaal om opbrengsten en scoren. Die man heeft zelf niet iets met muziek. Je wordt gewoon uitgewrongen als muzikant. De Scandinavische progressieve band Soup heeft er dus ook wel een gimmick van gemaakt en mensen naar Bandcamp verwezen en uiteindelijk ook naar de fysieke release. Op vinyl met extra tracks. Dat leverde de band veel kritiek op want het gaat toch om het gemak? Je merkt gewoon dat muziek nu geen waarde meer heeft. Het gaat vooral om het er nu snel over kunnen beschikken, gemak dient de mens. De feitelijke opbrengst voor de band via Spotify? Zeer beperkt. En dat dat is waar artiesten van moeten kunnen leven, dat vinden mensen dan misschien nog wel jammer, al dan niet voor de vorm, daar staat men niet bij stil.

WiM: Je hebt zelf bij het vinyl ook de EP op cd gevoegd, met extra nummer. Zat dat in hetzelfde denken? Een cd wilde ik ook sowieso toevoegen. En die bonus track kon er niet bij het vinyl bij. En omdat ik het zo wel kon doen, heb ik ook besloten dat nummer niet online te zetten. Dan is het dus nu dus gewoon een extraatje voor de mensen die ook echt voor mijn muziek gaan.

WiM: En dan is er ook nog het gegeven van de audiovisuele invalshoek bij de EP. Ja, we hebben dat laten doen door een bevriende videografe/fotografe. Eerdere samenwerking met haar was prettig en we hebben dat dus nu gewoon doorgezet. Over en weer een prettige samenwerking opnieuw.

WiM: Je hebt de keuze gemaakt fulltime muzikant te zijn. Hoe was dat voor jou in de coronatijd? Naast mijn muzikant zijn geef ik workshops, bieden we pubquizes en met alles wat we deden, probeerde ik wel om te denken. Maar het was echt moeilijk. Zeker aan het begin van dit jaar. We raakten echt een dieptepunt, ook financieel. Het idee dat er meer nog aan activiteiten en aan inkomsten nog eens extra gemist moest worden, dat was echt een killing idee.

Je kunt ook niet zomaar ook iets anders gaan doen. Niet in dit vak. Dan betekent het echt weer opnieuw beginnen en dat wilde ik echt niet. Dat is echt niet alleen mijn persoonlijke beleving, dat hadden veel meer artiesten. We zaten echt al rock bottom en dan nog eens proberen daar met iets heel anders een omvorming aan te geven, dat was echt, echt onmogelijk. We moesten dus ook echt gewoon.

Daarom ook die Kapsalon-acties in februari. Het idee bijvoorbeeld ook dat bezoeken aan de bouwmarkt wel konden én, met gepaste maatregelen, geen bezoek aan cultuurinstellingen mogelijk, dat was toch wel onverteerbaar. En ja, de paradox van de QR-code, je zag dat restaurants die daar wel mee wilden werken onder negatief commentaar bedolven werden én dat werkte dus ook averechts. Als je dan zou uitgaan van “Houd vast aan je principes”, dan hadden die restaurants het misschien ook niet gered. De impact van de aanpak die gekozen is, is heel fnuikend geweest voor de sectoren die erdoor getroffen zijn. Simpel gezegd: verschoven optredens leveren je wel de inkomsten op van die uiteindelijke dag, je mist wel de inkomsten die je eerder had kunnen hebben.

Wat ik zie, is dat in de Tweede Kamer vooral gedacht werd, is wat het betekent voor de consument. Er is nooit echt gekeken naar de impact voor de makers, hetzij van muziek, hetzij in theaters. Daarom kan er ook zo makkelijk gesproken worden over de impact van de maatregelen. Maar denk je eens in als je straks in de geschiedenis terugkijkt. Dan zie je ook wat deze periode aan cultuur heeft opgeleverd, aan beschaving dus ook. Dan voelt het heel zuur dat we gewoon lange tijd zonder enige ruimte voor de cultuur moesten werken en leven. En ja, simpelweg het is echt veel meer dan een linkse hobby. Waar zijn we zonder cultuur? Een uitvaart zonder muziek? We laten heel makkelijk wat in feite voor de mens essentieel is, wegvallen. En het wordt dus zeker niet als essentieel gezien. Het is goed dat we uiteindelijk het touren weer konden oppakken.

WiM: Complimenten voor het optimisme dat je aan de dag legt én dank je wel voor je openhartigheid. Ja, die openhartigheid, ik kan en wil dat ook niet anders. Dank je wel ook voor jouw tijd.

Inmiddels is Etan weer onderweg en vinden live optredens weer met enige regelmaat plaats. Ga zijn muziek beluisteren, bezoek die concerten en laat zien dat je de veelkleurigheid van zijn muziek herkent, erkent en doe dat niet alleen met het luisteren naar streams, maar schaf gewoon wat van zijn kunstwerkjes aan. Want dat geldt voor zijn releases: pareltjes stuk voor stuk.

 

Foto Etan: Els Huver.