Dat het Südtirol Jazz Festival een van de meest opwindende jazzfestivals in Europa is mag na ons verslag van vorig jaar wel duidelijk zijn. Waar zoveel festivals voor groot en meer pop gaan zoekt het festival vanuit Bolzano juist voor een kleinere opzet en meer uitdaging in jazzprogrammering.

Niemand kan dat mooier uitleggen als Klaus Widmann, directeur van het festival. ‘We hebben de prachtig stad Bolzano als uitgangspunt en daar komen dan locaties in Merano, Bressanone, Brunico bij. Daarnaast hebben we die prachtige bergen en meren om ons heen. Waarom die ook niet als concertlocaties gebruiken?’. Hij vervolgt het nog beter met de samenvatting ‘Vaak zoeken we eerst een locatie en dan de muziek die er bij past’. Tja dat zijn jazzfestivals waar je echt wel naartoe wilt natuurlijk. Maar je moet wel van het uitdagende karakter van de muziek die je op het festival houden. Er maar bizar weinig voorspelbaars te horen. Juist heerlijk uitdagende klanken die met die indrukwekkende omgeving perfect samenvallen.

Het programma van Südtirol Jazz 2016 bood een verrassende willekeur aan muziek waarbij de jazz van Oostenrijk en Italië frontaal in de schijnwerpers stond. Met een enkele ‘echt buitenlandse’ gast als trompettist Peter Evans als slimme extra binnen het muzikale totaalbeeld. Het is ook een mooi uitgespreid festival met 10 dagen muziek. Wij pakten er dit jaar weer een flink stuk van mee.

Het idee van Jazzlab is muzikanten bij elkaar te brengen die elkaar niet kennen en deze voor een korte tijd, soms maar een dag, soms maar een paar uur, bij elkaar samen te brengen en te kijken wat er uitkomt. De woensdagavond van het festival komen er in het grote nieuwe congrescentrum (maar dan wel groots op z’n Noord-Italiaans) vijf groepen samen om daar de belangrijke Jazzlab-avond in te kleuren. Fijn om te horen dat de muzikanten uitdagen fier in het vaandel dragen. De muziek van alle muzikanten is fijn tegendraads. Peter Evans steelt de show met geweldig trompetwerk en Matthias Schriefl baart groot opzien met zijn gigantische alphorn die verrassend goed in de jazzklanken blijkt te passen. Het programma is maar kort en na anderhalf uur is het over. Snel door naar de lobby van het Four Points hotel waar Kompost 3 een heerlijk optreden geeft. Lekker dik klinkende klanken die van jazz, electronic naar prog en rock doorzetten. De fantastische muzikanten duwen lekker dik door met composities waarin laag over laag steeds weer tot een uitbundige climax wordt toegewerkt. Het publiek lust er wel pap van! Daar lusten we nog wel veel meer van. Kompost 3 is typisch zo’n dikke band die we hier in Nederland ook goed kunnen gebruiken. Hetzelfde geldt trouwens voor Koenig die een al net zo verbluffende set spelen. De ruimte is klein met de ramen en deuren open en de super lekkere temperatuur buiten op elke plekken goed vertoeven.

Het fraaie Museon, het museum voor moderne kunst in Bolzano, is immer het middelpunt voor het festival. Zowel op de benedenruimte, de 4de etage als buiten achter het museum, aan de rivier. In de ochtend speelt in de benedenruimte het trio Diodati-Kinzelmann-Stemeseder al een lekker pittige set. Fijn wakker worden. Maar het is de in New York woonachtige trompettist Peter Evans die de donderdag tot een glorieuze maakt. Als onderdeel van het programmaonderdeel Kunst en Jazz waarbij museumdirectrice Letizia Ragaglia een sterke inleiding geeft. Op de ruime 4de etage met zijn prachtige uitzichten vanuit de gigantisch grote ramen klinkt zijn lange, bijna een uur durende, soloset als een geschenk aan het oor. Echt alles wat hij uit de trompet (en ook piccolo trompet) kan halen, van melodieën, klanken in tonen tot aan ritmes en geluiden zonder daar ook maar een melodie in te bespeuren, gebruikt hij. Het is een indrukwekkende tour de force die Evans uithaalt en hij triomfeert. Een erg boeiende, intrigerende set die maar weer eens aangeeft hoeveel ontwikkeling Evans de laatste jaren doorgemaakt heeft.

De avond wordt vervolgt in de benedenruimte en niet buiten achter het museum, omdat het weer reeds in de namiddag te onbestendig is gebleken. De twee fijne ensembles Edi Nulz en Hobby Horse zoeken de jazzgrenzen weer fijn op. De eerste band heeft in de drums/gitaar/bas klarinet bezetting al een onalledaagse. De composities die ze spelen hebben dan wel een jazzbasis maar duiken net zo gemakkelijk de rock en prog in. Maar met een prominente basklarinet blijft de muziek toch dichter bij de jazz uitschuiven. Hobby Horse duwt met drummer Stefano Tamborrino de ritmes in het tweede gedeelte van de avond gelijk flink op. In een bezetting van drums/sax/keys duikt het trio net even wat dieper de muzikale diversiteit in dan het voorgaande trio. Lekker uitdagende composities, die van jazz naar electronic en rock schieten, en steeds met een enorm enthousiasme en spelplezier worden neergelegd.

Als voor het laatste gedeelte van het concert beide bands samen het podium vullen gaat het dak er af. Vooral als de drummers van beide bands volledig synchroon de basis leggen voor een improvisatie en alle muzikanten hard aan de bak moeten om al net zoveel indruk te maken. Prachteinde van wederom een geslaagde avond.

De prachtige foto’s van Südtirol Jazz zijn gemaakt door Tim Dickeson