Der Ring Des Nibelungen van Richard Wagner is een gigantisch en prestigieus opera-project. De Nationale Reisopera sluit hun productie af met zes uitvoeringen van Götterdämmerung van begin tot medio oktober in het Wilminktheater in Enschede. De première van dit laatste deel vond plaats zondagmiddag 30 september.

De grootste barrière bleek de enscenering. De Ring is een sprookje over goden, helden, reuzen en dwergen. Waarom dan gekozen voor een realistische setting? Wellicht werd deze keuze duidelijk als de hele Ring bezocht was, maar nu was ik enkele getuige van de laatste opera. Maar toen dit struikelblok eenmaal genomen was, werd ik getuige van een productie van grote klasse. Mijn bewondering gaat in het bijzonder uit naar dirigent Ed Spanjaard en het Gelders Orkest. Wat deze twee-eenheid in het Wilminktheater heeft laten horen is van wereldklasse. Aandacht voor detail ging hand in hand met overzicht van het geheel. Hierbij dient te worden vermeld dat ook het theater hieraan een bijdrage geleverd heeft, aangezien het orkestgeluid alom aanwezig was en niet alleen uit de orkestbak leek te komen.

Götterdämmerung staat of valt bij één rol, namelijk die van Brünnhilde. Siegfried en Hagen zijn ook belangrijk, maar de hoofdrol is toch echt voor Brünnhilde. Wat Kirsten Blanck in haar postuur miste maakte ze met haar stem meer dan goed. Moeiteloos kon zij de partij aan en ze zong met erg veel kracht. Af en toe was het verschil tussen luid en zacht te groot, waardoor ze het middenregister onvoldoende aandacht schonk. Haar daadkracht kwam vooral in haar acteren naar voren, maar werd minder ondersteund door haar kostuum. Ze had natuurlijk een strak zwartleren uniform met rijglaarzen moeten dragen en geen peignoir; Brünnhilde is immers een Walkure!

Siegfried is natuurlijk een beetje een sul en deze karaktertrek speelde Mati Turi vol overtuiging. Zijn joviale partijen zong hij uit volle borst, maar ook andere emoties wist hij goed uitdrukking te geven. Renatus Mészár in de rol van Hagen bleek deze dag wat minder goed bij stem. Via een mededeling werd duidelijk dat de man last van een keelontsteking heeft gehad. Toch heeft hij besloten om zijn rol uit te zingen en dat ging hem beter af dan verwacht.

De openingsscene van de opera was bijzonder indrukwekkend; de drie norns waren oude dames die koffie dronken en de tijden van weleer in herinnering haalden via een fotoboek. Brünnhilde’s verblijf op de rots omringd door vuur werd op minder spectaculaire wijze uitgebeeld door een bed in een slaapkamer met een kei ernaast. Door de deur kreeg deze scene een enigszins kluchtige bijsmaak. De scene in het kasteel van Gibrich was doeltreffend geënsceneerd met een gigantisch jachttafereel aan de wand. De podiumdecoratie tijdens de scene van de Rijndochters was erg smaakvol, maar het was toch vooral de laatste scene waarbij het spektakel plaats vond. Hier kwam ook de videotechniek om de hoek kijken en werd er eindelijk gebruik gemaakt van dit uitermate geschikte aspect van hedendaagse opera. Ook tijdens hun productie van Lucia di Lammermoor maakte de Nationale Reisopera al gebruik van dit medium en ik hoop dat ze dat vaker gaan doen; het biedt zoveel mogelijkheden!

Ondanks de gewaagde enscenering en de enigszins fantasieloze kostumering is Götterdämmerung van de Nationale Reisopera een zeer geslaagde uitvoering. Het team heeft veel durf getoond en het nivo continu hoog weten te houden. De bewegingsregie zorgde voor eenheid en duidelijkheid bij het samenspel tussen handeling, zang en muziek. Het verhaal werd secuur gevolgd en de opera moet een ware climax zijn voor dit project!