Maandagavond 20 juni was het Muziektheater bomvol gevuld met bezoekers; het leek wel uitverkocht! En dat op een maandagavond. De Nederlandse Opera deed een uitvoering van Jevgeni Onegin. De muziek is gecomponeerd door Pjotr Iljitsj Tsjaikovski en het libretto is in samenwerking met Konstantin Sjilovski tot stand gekomen. De opera is gebaseerd op de gelijknamige roman in versen van de grote Russische dichter Alekandr Poesjkin.

De roman Jevgeni Onegin bestaat uit 8 delen die tussen 1825 en 1831 elk afzonderlijk in tijdschriften verschenen zijn. De roman zelf werd in zijn geheel in 1833 gepubliceerd. Met dit werk zorgde Poesjkin ervoor dat de Russische literatuur een eigen gezicht en karakter kreeg en geen kopie meer was van de Westerse literatuur. Zelfs nu wordt Aleksandr Poesjkin nog steeds algemeen beschouwd als de grootste dichter van Rusland. Vrijwel iedere Russische student kent een of meerdere gedichten uit zijn hoofd.

In 1877 kwam Tsjaikovski via de operazangeres Jelizaveta Lavrovskaja op het idee om een opera over Jevgeni Onegin te componeren. Het verhaal van de jonge dandy Onegin en de dromerige Tatjana wordt verteld in een aantal losse scenes. Het verhaal was zo bekend dat de componist erop vertrouwde dat het publiek zelf de missende stukken in kon vullen. Voor het libretto gebruikt Tsjaikovski stukken tekst uit de roman in verzen zelf. Hij noemde zijn werk “lyrische scenes”, waarmee hij meteen het karakter schetst van dit enigszins vreemde werk.

De muziek werd prachtig gespeeld door het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van Mariss Jansons. Hier valt verder niets over te zeggen, behalve dat Jansons op een werkelijk magnifieke manier de schitterende Russische klanken uit het KCO wist voor te toveren. Wederom een absolute topprestatie van dit toporkest.

Het Koor Van De Nederlandse Opera zong de sterren van de hemel. Hun Russisch was zo treffend en de klanken werden zo perfect geraakt dat ik er haast kippenvel van kreeg. Koordirigent Martin Wright verdient een pluim!

De Bulgaarse sopraan Krassimira Stoyanova vertolkte de rol van Tatjana erg sterk. Mooie zang in combinatie met goed acteerwerk. Mij sprak de de stem van Russische mezzo-sopraan Olga Savova meer aan. Zij vertolkte de rol van haar naamgenote en deed dat ook op overtuigende wijze. Haar acteerwerk was wat minder, maar qua stem was ze net iets overtuigender. Andrej Dunaev zong een prachtige Lenski. De enige die wat minder zong was de Deen Bo Skovhus; veel valse lucht en een matige beheersing van het Russisch.

De enscenering was prachtig, de kostuums waren mooi en dit bijzondere werk werd doeltreffend vertolkt. Natuurlijk zijn er een aantal momenten die ik wat minder vond: Onegin zwierf als een dronken feesttijger door alle scenes heen om een soort symboliek weer te geven. Verder verscheen er een man in een berenpak op het podium, waarvan ook de symboliek aan mij voorbij ging. De vijfde scene, het duel, werd danig verstoord door de wandelende menigte op de achtergrond. In de scene daarna werd het publiek regelrecht in de maling genomen: op het bal verschenen niet alleen de te vrolijk uitgedoste boeren bevolking, maar ook sporters in CCCP trainingspakken, soldaten, twee ballerina’s en hun mannelijke equivalent, twee Russisch-orthodoxe popes, een keizerlijk echtpaar, twee kosmonauten en meer van dit soort figuranten. Ook de beer was weer terug. Ik zou het toch prettiger vinden als dit soort kul achterwege gelaten werd. Gewoon een bal met feestgangers is genoeg. Die symboliek kan mij gestolen worden. Een mooie klassieke uitvoering van een opera is tegenwoordig eerder een uitzondering dan de regel.

Gelukkig vielen de symboliek en de regievondsten tijdens deze opera enorm mee. In ieder geval werd het verhaal er niet al te veel door verstoord. Dit resulteerde in en zeer geslaagde opera-avond in het Muziektheater met een mooie uitvoering door De Nederlandse Opera. De staande ovatie aan het einde was meer dan verdient!