Het kan dus wel: een traditionele opera met een moderne enscenering. In deze enscenering ontstaat er een intimiteit waarbij de beangstigende gebeurtenissen veel meer indruk maken. Als de enscenering traditioneler was, zou er een te grote afstand ontstaan tussen het publiek en de zangers. De Legende Van De Onzichtbare Stad Kitesj En Het Meisje Fevronja van Rimski-Korsakov is sterk verwant aan en beïnvloed door Wagner’s Parsifal. Verder bevat deze opera veel nationalistische elementen, maar wat iedere toeschouwer er verder nog in ziet is natuurlijk veel belangrijker. Er kan nog zoveel over de symboliek geschreven worden, maar als de beelden en de teksten niet voor zich spreken, dan zou de regisseur niet in zijn opzet geslaagd zijn.

De opera begint met een prachtig plaatje van Fevronja in het bos. Er is een mooie oplossing gevonden voor het optreden van de dieren. De eerste akte van een Russische opera is altijd een soort introductie en eigenlijk nooit de sterkste akte, hoewel hier een mooie aria van Fevronja in zit. De Russische sopraan Svetlana Ignatovich vertolkt deze hoofdrol prachtig. Ze heeft een mooie stem zonder de gebruikelijke hysterie die sopranen wel eens kunnen hebben. Ook prins Vsevolod, verolkt door de Russische tenor Maxim Aksenov, heeft een mooie stem. Wat opvalt is dat hun stemmen nogal onopvallend zijn.

De tweede akte was voor de Britse tenor John Daszak de kans om te schitteren. Zijn Russisch klinkt abominabel, maar de zanger was een zeer overuigende Grisjka Koeterma. Hoewel hij wat mij betreft hier wat meer een dronkelap kon spelen, was zijn gekte in de latere aktes bijzonder treffend. Het decadente gepeupel in Klein Kitesj was mij niet decadent genoeg, maar toch acceptabel. Hun kostuums stelden absoluut niets voor. De Russische kostuumontwerpster Elena Zaytseva heeft niets aan deze kleding ontworpen; ze is naar het nabij gelegen Waterlooplein gegaan en heeft daar voor een mager budget ingeslagen. Een regelrechte aanfluiting, maar wel doeltreffend! Hierdoor ontstond er een nabijheid die de komst van de Tataren extra bizar maakte. Deze Tataren waren bewapend met geweren en schoten in het wilde weg. Dat is in een beperkte ruimte met veel mensen een levensgevaarlijke actie. De kans om de eigen troepen raken is veel te groot! Neerknuppelen had trouwens veel meer indruk gemaakt, maar dat was misschien al te bruut en confronterend geweest.

Door de moderne enscenering in de derde akte werd wederom een enorm confronterend en verontrustend beeld opgeroepen; het toneel was omgetoverd in een vluchtelingenkamp. Dit zorgde voor een wat lacherige reactie vanuit het publiek, maar dat was slechts ongemak. Toen de blinde Fjodor met het kind binnen kwam en het kind in de armen van zijn moeder werd genomen was de ernst van de situatie meer dan duidelijk. Hierna volgde een stukje over-acteren van de Russische bariton Alexey Markov. Eerst was het gewankel en gestommel van Fjodor nog te herleiden naar het oorlogstrauma en het verliezen van zijn zicht, maar al snel werd het kolderiek en irritant.

In het tweede deel van de derde akte verschenen de Tataren in het vluchtelingenkamp. Ze lieten de vluchtelingen echter met rust. De tekst maakte duidelijk dat ze eigenlijk in het bos moesten zijn. Hier kwam de luiheid van de Russische regisseur Dmitri Tcherniakov naar voren. Waar hij in de andere aktes prachtige oplossingen heeft gevonden, deed hij hier gewoonweg niet genoeg zijn best. Hetzelfde geldt voor het Russische wonder van de onzichtbare stad Kitesj. Deze voor de opera zo belangrijke gebeurtenis werd enkel bezongen en niet uitgebeeld.

De opera begon veelbelovend en aan het einde werden alle beloftes ingelost. Het sterk religieuze einde stond mij persoonlijk enorm tegen, maar de enscenering en de zangers zorgden voor een zeer overtuigende afsluiting van dit majestueuze meesterwerk. Het toneel was prachtig en paste goed bij de handeling. Vooral de Amerikaanse sopraan Jennifer Check (Sirin) en de Russische mezzosopraan Margarita Nekrasova (Alkonost) zongen de sterren van de hemel. In deze vierde akte stijgt de regisseur boven zichzelf uit in de manier waarop hij de hemelgang van Fevronja weergeeft. Een triomf voor De Nederlandse Opera en een schitterend uitgevoerd werk!