26 juni 1965. Dat is achteraf de meest bepalende dag uit de geschiedenis van The Kinks. Stevig overwerkt en bol van de spanning is de Britse band tegen de zin van bandleider Ray Davies afgereisd naar Amerika voor een tournee. Manager Larry Page is ook mee, maar met name in Amerika, waar ze sterk van hem afhankelijk zijn, wreekt zich dat Page drukker is met het uitbreiden van zijn artiestenstal dan met het daadwerkelijk managen van de tournee van zijn groep The Kinks. Juist omdat sommige leden van The Kinks elkaar min of meer naar het leven staan is enig ‘ouderlijk toezicht’ meer dan nodig.

Zonder dat Page er is om de zaak in goede banen te leiden, krijgen The Kinks het tot twee keer toe aan de stok met een vertegenwoordiger van de artiestenvakbond AFRA. Het leidt ertoe dat de AFRA The Kinks een verbod om op te treden oplegt voor de duur van maar liefst vier jaar. Terwijl The British Invasion ervoor zorgt dat zelfs de meest matig getalenteerde Britse groepjes aan de bak komen in Amerika, kan een van de meest getalenteerde bands zich pas op de Amerikaanse markt gaan richten als de jaren zestig al zo goed als voorbij zijn. Dat zal ze nog lukken ook, zo zal later blijken.

Schrijver Dick van Veelen (1952, tot 2014 bestuurslid van de Dutch Kinks Preservation Society) zette recent de geschiedenis van The Kinks op papier. Dat gebeurt niet voor het eerst, wel voor het eerst in het Nederlands taalgebied. Gedetailleerd beschrijft Van Veelen de geschiedenis van de band, aan wie muzikanten in zowel de hardrock en heavy metal als punk en Britpop schatplichtig zijn.

Om met die eerste twee categorieën te beginnen: de derde Kinks-single You Really Got Me uit augustus ’64 vormt hun Europese doorbraak en wordt door Britse journalisten omschreven als ‘the moment metal was born’. Na de eerste paar singles, met een belangrijke rol voor de ‘distorted’ gitaar van Dave Davies begint zanger en belangrijkste songschrijver Ray Davies meer variatie en muzikale verfijning in zijn songs aan te brengen met Dedicated Follower Of Fashion (maart ’66) en Sunny Afternoon (juni ’66) als eerste resultaten. De Amerikaanse ‘ban’ begint zich al snel te vertalen in de teksten van Davies: als Amerika The Kinks dan niet meer moet, kan de band zich beter van al die wél internationaal opererende Britse bands onderscheiden. Dat gebeurt met een zeer op Engeland gericht stijl wat teksten en muziek betreft.

Geen andere band uit die periode heeft het leven van alledag in Engeland met zijn klasseverschillen, gewoonten en tradities, normen en waarden en excentriciteit zo intens bezongen.

Dat gaat van milde satire in Dedicated Follower of Fashion tot in empathie verpakte maatschappijkritiek in Dead End Street. De thema-albums uit ’68 en ’69 Village Green Preservation Society en Arthur or The Rise And Fall Of the British Empire laten nostalgie horen naar een verloren gewaand Engeland. Muzikaal klinkt in de muziek van The Kinks in veel nummers het vaudeville of music hall-genre te horen, muziek die begin negentiende eeuw in Engeland populair was.

Vanaf 1970, als de ban voorbij is, slagen The Kinks er daadwerkelijk in voet aan de grond te krijgen in Amerika en is Lola de eerste hit sinds 1966. Op tour door The States moet de groep echter van onderaf beginnen. Creedence Clearwater Revival en Chicago domineren het volwassen geworden live-circuit, mede-Britten The Who zijn inmiddels uitgegroeid tot een stadion-act. The Kinks hebben echter geen enkel nummer dat bij het grote publiek bekend is. Uiteindelijk komen Ray en zijn band op hetzelfde niveau als The Who. Maar dan is het inmiddels 1980. De ‘ban’ heeft ze dan dus vijftien jaar gekost.

In de jaren zeventig, de periode waarin stap voor stap Amerika wordt ‘heroverd’, ontwikkelen The Kinks zich tot een gerenommeerde albumband. Na de klassieker Muswell Hilbillies (1971) volgt een aantal platen waarin de groep een mengvorm tussen rock en musical laat horen – rocktheater – en ook op het podium veel meer laat zien dan alleen een rockband. Artistiek worden de platen tegenwoordig hoog aangeslagen, destijds moest Ray Davies veel missiewerk verrichten. Vanaf ’77 gaat de groep muzikaal terug naar de roots van midden jaren zestig. Dat zorgt ervoor dat ze in ieder geval de goedkeuring kunnen wegdragen van de op dat moment in opkomst zijnde punkbeweging. De brutale kerstsingle Father Christmas uit 1977 verhaalt over arme kinderen die de Kerstman overvallen om aan geld voor hun ouders te komen.

De nummer 1-hit Lola uit 1970 wordt in 1980 opnieuw een grote hit, mogelijk een nog grotere dan de originele versie, in de liveversie van het album One For The Road. Het verschil tussen de versies van de oude hits op dit album en de cover die Van Halen maakt van You Really Got Me is muzikaal niet eens zo heel groot.

Als The Kinks vanaf medio jaren tachtig als relevante band met nieuw materiaal wat naar de achtergrond verdwijnen, vindt een herwaardering van hun oude werk plaats. Eerst via de punk en new wave – The Ramones, The Clash en met name The Jam – en in de jaren negentig als de Britpop opkomt. Vooral dan noemen talloze muzikanten – Oasis, Blur – The Kinks als dé invloedrijkste band uit de Engelse geschiedenis. Als in 1990 de inauguratie in de Rock ‘n’ Roll Hall of Fame plaatsvindt, wordt Ray Davies geprezen als ‘rock’s most literate, witty and insightful songwriter’ en krijgt gitarist Dave Davies credits als ‘forerunner of heavy metal’. Eindelijk ook officiële erkenning.