In 2008 werd Mental Floss For The Globe, de debuutplaat van Urban Dance Squad, door OOR uitgeroepen tot beste Nederpopalbum allertijden. Dit ter gelegenheid van 50 Jaar Nederpop. Het was niet de eerste keer dat het album tot beste plaat van eigen bodem werd verkozen. En het zal niet de laatste keer zijn.

Mental Floss For The Globe kwam uit in het najaar van 1989. Het vernieuwende geluid van Urban Dance Squad sloeg in binnen- en buitenland hard in. De vijf bandleden, allen met hun eigen uiteenlopende achtergronden hadden als doel: volledige muzikale openheid. Het resultaat: een boeiende mix van een rap, rock, funk, ska, soul, trash, reggae en akoestische muziek. Mental Floss For The Globe was dé belichaming van het begrip cross-over. Voor de band was het echter allemaal een natuurlijk proces waarover je niet te ingewikkeld moest doen. Qua verkoop deed de plaat het in Nederland niet slecht, al duurde het 11 jaar voordat het album de gouden status behaalde (40,000 verkochte exemplaren).

De weg naar dit baanbrekende debuut was enkele jaren eerder al ingezet. Bassist Silvano Matadin was op het hiphopfestival UK Fresh ’86 geweest waar onder meer Grandmaster Flash, Afrika Bambaata, Mantronix, Roxanne Shante en Just Ice speelden. Wat natuurlijk opviel was de grote rol voor dj’s op het podium en het leek Matadin een goed idee om in thuisbasis Utrecht te experimenteren met een dj binnen een band. Dit kreeg kort hierop vorm in de Utrechtse Vrije Vloer. Tijdens diverse gogo-sessies onstond hier eind 1986 de Urban Dance Squad. Inderdaad, mét een dj: DJ DNA, al jaren een veelvraat als het ging om de betere import-maxi’s en als zodanig ook al geportretteerd door OOR in 1986. Achter de kit Michel Schoots (Magic Stick), bekend van De Div, een band die wave en funk al jaren moeiteloos wist te combineren tot een eigen, krachtig geluid. Silvano Matadin (Sil), ex-bassist bij GaGa (bekend van onder meer Zwartwit) werd in De Vrije Vloer herenigd met René van Barneveld (Tres Manos), voorheen gitarist bij dezelfde band.

Frontman van de band werd Patrick Tilon (Rude Boy). Op uitnodiging van DNA liep hij die winter via de zij-ingang van De Vrije Vloer letterlijk de band binnen. Alles viel op zijn plaats. De band jamde, Rudeboy improviseerde de tekst van Struggle For Jive, van zijn groep Born Free MC en de bal ging de maanden hierna als een gek rollen. Al snel klopten VPRO en VARA aan en begon de Urban Dance Squad aan een opmars binnen het clubcircuit. De band, die aanvankelijk nog met een andere rapper en blazers werkte, vond op het podium zijn definitieve vorm. Iedereen in den lande vond het geweldig maar een platencontract was er niet. Van mei tot juli 1989 werkte Urban Dance Squad in de Brusselse ICP Studio met Jean-Marie Aerts aan opnamen voor de debuutplaat. Dankzij financiële ondersteuning van de ICP-eigenaar kwam die plaat er ook uiteindelijk. Peter te Bos van Claw Boys Claw tekende voor het bandlogo en hoesontwerp. Het bleek een gouden vondst.

Mental Floss For The Globe was een pleitbezorger voor rap als volwaardig onderdeel van de rockcultuur. Urban Dance Squad maakte tevens duidelijk dat je ook hier genoeg talent had en we niet allemaal achter Amerika hoefden aan te hobbelen. Dat nam echter niet weg dat het debuut van de band juist in de VS stevig werd omarmd. Al in juni 1989, nog voordat Mental Floss For The Globe klaar was, speelde men al met succes in New York. De gedegen live-ervaring (Urban Dance Squad deelde reeds het podium met Red Hot Chili Peppers en De La Soul) betaalde zich uit in deze periode en nu er ook een plaat was, had de band de labels voor het uitzoeken.

Het openingskwartet van Mental Floss For The Globe nestelde zich al snel in het collectieve geheugen van vele alternatieve muziekliefhebbers in Nederland en daarbuiten: het heftige, gejaagde Fast Lane, het catchy No Kid, de succesvolle en relaxte single Deeper Shade Of Soul en de zware grooves van Prayer For My Demo, een track die zich al snel nestelde in de eredivisie van internationale cross-over anthems. Binnen een kwartier maakte Urban Dance Squad duidelijk dat hier iets nieuws aan de hand was en werd de luisteraar allerlei kanten op getrokken. De tekst van No Kid gaf aan dat Urban Dance Squad met kracht een lans wilde breken voor rap:

“T.V.’s your pet – your radioset, I scan
Popular music gives crapjams
You’ve been blinded, narrowminded
You know rap is big with the crowds – nothing’s behind it
They just dance if they like it, so they clock it
Don’t be misled by my size when I rock it
This is no kid”

Hoewel rap en rock de drijvende krachten waren in de muziek onderscheidde de groep zich door de veelheid aan stijlen die werden gehanteerd. De bandleden keken duidelijk verder dan hun neus lang was, getuige de samples van Captain Beefheart en Minny Pops in het jazzy The Devil. Ook de uitgeklede, kale muziek Piece Of Rock, een treffende omlijsting van Rude Boy’s ‘drug lyric’, liet horen dat Urban Dance Squad niet kort door de bocht ging. Elders liet de band weer horen een van de vaandeldragers van de cross-over te zijn: de frisse track Big Apple was een eigentijdse kraker, net als het opruiende Brainstorm On The U.D.S. Met God Blasts The Queen trok de band aan het einde van de plaat nog even alle registers open.

Mental Floss For The Globe bracht Urban Dance Squad op Pinkpop en Roskilde, de plaat leverde een tournee door Amerika met Living Colour op in 1990 en de eerste single, Deeper Shade Of Soul, belandde op de 21^e plek in de Billboard Hot 100. Belangrijker nog is dat de Squad met dit ijzersterke debuut (en de volgende albums) talloze bands en collectieven in binnen- en buitenland heeft geïnspireerd om buiten gebaande paden te treden en van je eigen kracht uit te gaan. Ook daarom is Mental Floss For The Globe een klassieker.