Je meer laten verrassen door muziek. Dat is niet de gedachte achter dit album. Het is wel de conclusie die je kunt trekken als je dit album recenseert, laten we zeggen, enige tijd na de feitelijke release ervan. Overdonderd worden door hoe strak de nummers live klinken, hoe gretig en geweldig de band klinkt in een live setting, dan kun je er simpelweg ook gewoonweg niet om heen. Heerlijk hoe de band zich presenteert, hoe open het contact met het publiek is, hoe de nummers op je inwerken. Dan kun je maar één ding denken. ID. Entity is een van de beste releases van 2023. De vele draaibeurten van het album onderstrepen dat. Waar komt dat enthousiasme vandaan? Lees verder en ga vooral luisteren.

Met de openingsklanken van Friend Or Foe? horen we opeens een heel sprankelend klinkend Riverside. De band staat er niet om bekend lachebekjes te zijn, verdiepte zich in de beleving van de moderne mens in het huidige bestaan en die serieuzere toon bij de band werd versterkt door onder meer door het onverwachte overlijden van gitarist Piotr Grudzinksi in 2016. De release die erop volgde, Wasteland droeg bij aan de verwerking van het verlies.

Riverside zou Riverside niet zijn als de mens in al zijn facetten niet een rol zou spelen op het nieuwe album. En dat is hier dus ook het geval. De titel kan je al aan het denken zetten. Dat gebeurt al helemaal als je naar de titels van de nummers gaat kijken. Ja, vanzelfsprekend, de muziek op het album versterkt dat eens te meer. Het openingsnummer klinkt sterk naar de jaren Achtig en als iemand je zou vertellen dat hier de een of andere popbrigade aan het werk is, dan is er aanvullend niet veel overtuigingskracht nodig om je dat ook echt te laten geloven. Een niet-uitgebracht nummer van A-ha? Of, als de bas invalt, Propaganda of een andere band waar Derek Forbes de bas aanroert? En als Mariusz begint te zingen, denk je toch onwillekeurig nog even aan Morten Harket, Maar die gitaar, dat is toch veel te stevig? Dat is ook het moment dat je je realiseert dat hier andere iconen aan het werk zijn: Michal Lapaj teleporteert je vakkundig terug naar de jaren Achtig maar verdorie, wat is dit een gaaf nummer? En wat gebeurt er veel! De bas pompt, snort en knort dat het een lieve lust is en Mariusz laat horen dat hij de bas nog steeds als solo-instrument ook weet in te zetten. Net als leadgitaristen vaak doen, weet hij ook met de bas te leiden. Zeer fraai gezongen ook en met aantrekkelijk refrein.

Inderdaad, we horen ook weer een gitarist. Niet de minste tegelijkertijd. Maciej Meller was van 1996 tot 2014 de gitarist van de gevierde Poolse progressieve rockband Quidam. Daarnaast werkte hij al samen met Mariusz in het Meller/Golyzniak/Duda-project en bracht hij een solo-album, Zenith, uit. En hij was eerder al tourgitarist ten tijde van Wasteland. Hij is een gitarist die misschien met Quidam niet altijd even succesvol was, terwijl de band uitstekende albums uitbracht en die ook met zijn solo-album nadrukkelijk laat horen waartoe hij in staat is. Zowel afwisselend subtiel en expressief als strak raggend als er zwaardere accenten gezet dienen te worden. Maciej schakelt net zo makkelijk van de ene stijl naar de andere en is er vooral niet op uit om meerdere eer en glorie op zich zelf te werpen: hij speelt in dienst van de muziek. Waar soms progressieve muzikanten er naar neigen om hun technische vaardigheden te belichten, voegt hij op smaakvolle wijze zijn partijen toe. Hoewel Piot nadrukkelijk zijn eigen klank had binnen de band, is Riverside erin geslaagd een gitarist te vinden met opnieuw een eigen geluid.

Als je bent bijgekomen van het fijne gevoel van de opener, staat de werkelijkheid voor de deur in de persoon van de nadrukkelijk straffe bas van Mariusz in Landmine Blast. Geen overlang nummer, maar hoe fijn is dit ook weer opgebouwd. Mooie Oosterse klanken van Maciej tegen een strakke achtergrond van de drums van Piotr Kotzieradski en de bas van Mariusz. En dat is echt niet alles. Het fantastische spel van Michal, de subtiele klanken en het etherische spel hier in de solo van Maciej, je kunt er bijna bij weg zweven. Maar vergis je niet, er blijven prikkelende riffs voorbij komen.

Big Tech Brother vraagt ons eerst naar instemming met voorwaarden om het volgende nummer te beluisteren. Heel erg 2023. Een mooi intro waarin blazers via de toetsen klinken en Michal weer eens los mag gaan. Met twee live optredens van Riverside in de afgelopen maanden snap je hoe wezenlijk het is dat het album nu samen gemaakt is. Live is de rol van Michal zeker zo groot als die van gitaristen in andere bands. Niet dat je het hier op een weegschaal moet leggen, zeer zeker niet, maar verdorie, Michal weet met zijn spel echt bijzonder te boeien en wat voor hem ook geldt, het zit ’em niet in over-the-top technische hoogstandjes, je ziet hem gewoon achter zijn toetsen genieten. Een kneitergaaf nummer dat ook een heel fijne solo van Maciej in zich draagt. En man, man, man, hoe gaaf is het als de ritmesectie doorstoomt met Michal en Maciej er nog eens over heen duikend. Neem de laatste minuten van het nummer en je hoort hoe fascinerend de band dan weet te klinken. Zeer, zeer gaaf.

Samenspel van Maciej en Michal opent ook Post-Truth. Dit is simpelweg een knaller van jewelste. Laat vooral gezegd zijn dat de hele band je hier op sleeptouw neemt, misschien zelfs op duwtouw, als dat al zou bestaan, want dit is gáán, progstijl. Je voelt de gedreven pols van het album, gevangen in bas, drums, maar even zeer in het spel van Maciej en Michal. Blijf ademen en geniet.

Met meer dan 13 minuten gaan we naar The Place Where I Belong en dat is weer heel anders genieten van de klanken van de Polen. Niet alleen melancholie, niet alleen riffs, maar een erg mooi opgebouwd nummer dat gewoonweg genieten geblazen is. Ongetwijfeld zijn er mensen die het nummer aan de lange kant vinden, tegelijkertijd, zoals met het hele album, voel het album, voel wat er gebeurt en geniet ervan. Je kunt alles beredeneren of ergens iets van vinden. Word jij of de wereld daar beter van? Slechts zelden. Het is vooral genieten als je je er voor open stelt. Misschien tijd om het met een hoofdtelefoon te beluisteren. Er zit zoveel subtiliteit ook in de band dat je dat misschien niet eens meteen hoort.

Riverside heeft met ID.Entity een album afgeleverd dat zowel fans van het eerste uur zal verblijden als dat het nieuwe liefhebbers zal aantrekken. De band kan wel als een van de titels hebben I’m Done With You maar als de band zo blijft leveren, dan is de wereld nog lang niet klaar met Riverside. In de nieuwe bezetting en op dit album klinkt de band buitengewoon strak en voor een eerste keer zelfs min of meer blijmoedig. Denk daar dan weer niet te licht over: het blijft Riverside én natuurlijk zet de band ons weer aan het denken. Kwaliteit laat zich niet verloochenen. Verre van. Houd jij van progressieve rock, progressieve metal, expressief en vol overtuiging, hoef je niet met open mond te luisteren vanwege de technische hoogstandjes maar vooral omdat de muziek je zó weet te pakken, dan is dit album meer dan de moeite waard. En, ben je liefhebber van een zeker Canadees trio, dan heeft dit album ook nog een erg fijne verrassing voor je in petto. Niets geen covers, dat niet. En verder verklapt deze tekst ook niets, ga vooral het album in zijn geheel luisteren en geniet, geniet, geniet. Dat geldt onverkort voor zowel de deluxe versie van het album (twee schijfjes) met twee extra nummers en twee single edits als voor de gewone versie. Topalbum! Als je de kans hebt, ga de band dan later dit jaar live zien, als je ze gemist hebt eerder tijdens deze tour.