2013, 2015, 2018. Sindsdien verliepen drie lange getijden Rivers of Nihil: The Conscious Seed of Light, Monarchy, Where Owls Know My Name. Lente. Zomer. Herfst. Hier komt finaal, van idyllisch tot hardvochtig, het winterse sluitstuk The Work.

Met The Work ontrolt zich een filmische metalconceptplaat die een uur lang diepzinnig reflecteert over de energie en pijn die het menselijk wezen moet investeren om tot zinvol bestaan te komen: The Work! Het Amerikaanse kwintet uit Pennsylvania verpakt weer een lading beschouwingen in hoogstaande, door genreoverstijgend experimenteren tot heel progressief omgeturnde technische deathmetal. Zowel in als tussen songs slaagt de band erin het juiste evenwicht te vinden op de weegschaal van bikkelhard, koud, brullend versus licht, clean en vriendelijk. Hun filosofische lyrics werken af tot een geheel. The Work, ‘t is een theatrale, dramatische wereld van uitersten in melodie en sfeer. Progmetalsoundscapes, deathcore, djent van Meshuggah, blastbeats, technische solo’s, je waant je vaak in ‘t powerhouse van Devin Towsend, van The Ocean. Ook opvaĺlend weer toegevoegd hier, jawel, controversiële saxofoon. Zwijg intussen stil, de aparte progtoets van Zach Strouse’ etherische sax staat alleen maar heel nederig de hele vitaliteit van het album ten dienste.

The Tower (Theme from The Work) ontvouwt in één grote filmische ouverture de diverse muzikale thema’s van het album. De tarotkaart The Tower, dreigende voorbode van woelige tijden, maar ook oproep om er toch tegenaan te gaan. “Let this work go on till the day is won”. Grappig, jazztune ‘la-di-da-di-da’, wel degelijk boodschap van de Toren. The Tower opent sereen, zwevend de piano, fluisterend, naar clean zingend evoluerend de vocals, melodisch uitnodigend, in het arrangement schitterend ondersteund door rustig meevolgende jazzy drums en sax. De huiveringwekkend opduikende deathmetalgrowl van zanger Jake Dieffenbach onderstreept mee het kapitale belang van de missie, let’s do The Work.

De grauwe duisternis van prachtnummer Dreaming Black Clockwork, de pure dissonante industrial met rauwblaffende vocals, ratelende, scheurende snaren, drums als kletterend staal, topcrazy geluiden en machinaal gebonk. Slechts een vocale break als schemerlampje in een holle spelonk vol verre, akelige stemmen. De oorverdovend zwart opstijgende maalstroom van noise slaat uit de nachtmerrie : towerhoge angst voor de obscure klok, sleur van de dag, tijd voor koortsachtig zoeken naar uitwegen.

Het proggy pauzenummer Wait. Bijna lachwekkend poppy klinkende gezangen, gewilde oase van rust na de brute voorganger, kan contrast groter? Hommage aan ‘een’ classic rockband, zegt Rivers of Nihil geheimzinnig. Mooi! Op elkaar inspelende Slash-rockgitaren, cleane zang.  Bedwelmende marihuanatrip tout court om zorgen even te vergeten. Hoe behaaglijk is dit, zo een song uit te kunnen zweven.

Volgt nog een verfijnde drugstrack: Focus. Startend met dreigend gefluister zo uit het Nine Inch Nails-universum, tot van tussen de breuklijnen onvermijdelijk krijtend brutale pijn weer doorbreekt. Kwaadheid voor het met amfetaminen kraken van het fragiele lichaam, het in chemisch moeras vergiftigen van jongeren, enkel om ze in de pas te houden.

Clean, het waggelend schreeuwend drugmonster, de smerige poel van armoede en het onvermogen om zaken op beide fronten weer ‘clean’ te krijgen. Afwisselende catchy song met majestueuze riffs en keyboards, afbijtende grunts. Via de gitaarsolo gaat het naar het om hulp krijsend eindrefrein.

The Void from Which No Sound Escapes. Ingetogen proggy inleidende toetsen, in volume en snelheid aanzwellende drums, grunts en gitaren. Krachtig refrein, weids overgaand in jazzy synthesizer- en zeer memorabele saxsolo. De kunstenaar en z’n splijtende worsteling met vrijheid en verwachtingen. Vluchten? Ervan wegrennen? Blijven? Je door leegte laten opslokken? Dans op de dunne lijn van miskennen van jezelf of van je buitenwacht. Eindigt altijd weer met de aanhoudend scanderende massa…’One more song’!

De straight-up roffelendste deathmetalsong More? Ironisch antwoord op het eindeloze One more song! Rustig maar, zijn we hier dan toch met een portie kille brutaliteit? Draai de zaak als je wil, maar hier enkel gedoseerde involging van verwachtingen, waar we ze harmonisch kunnen inbedden in ‘t geheel. Essentiele, krachtige accenten voortaan, binnen Rivers of Nihil’s favoriete hang naar prog.

‘La-di-da-di-da’… Holadida, komt daar Tower 2, reprise van de ouverturethema’s ‘toekomstdreiging’ en ‘hoop’. De Toren trekt weer bij de les. Vreemd maar hoogst  verrukkelijk deuntje van intens croonende Dieffenbach.

De queeste voor de afronding van The Work strompelt nu in ups en downs, nadenken verloopt nooit zonder pijn. Onvermijdelijk, moeilijke keuzes zal je maken: harde boodschap achter zowel  Episode als Maybe One Day. Episode‘s ongeruststellend ingetogen intro schiet door in lekkere prog-deathmetal, imponerende clair-obscur. Twee spetterende gitaarsolo’s duwen synthesizer en sax op verre-afstandnavolgen. Glansrol voor de machtige machinaal opererende drums. Sax blaast de eindnoten, laat de dualistische song met simpele mechanische klik gewoon overslaan en opgaan in Maybe One Day.  Akoestisch aanzettende gitaar, orgeltoetsen, weer melodisch cleane zang daar. Tot stilaan geagiteerde drums geïrriteerd afbreken, gaan overheersen. Gitaren muterend tot één brede soundscape die in grootsheid uitloopt en finaal in vredigheid toch weer afkalft.

Het verrukkelijke elf minuten-slotepos Terrestria IV: Work, overweldigend terugblikkende filmische aftiteling, overkoepelend sluitstuk van sluitstuk, balt alles samen, schrijverstalent en al het op deze plaat muzikaal verder verkend potentieel. Atmosferische bombast, militair aanstappende roffels, bij afwezigheid van Morricone-harmonicariff dan maar even indrukwekkend uitvloeiende saxgrandeur. Het verbluffend gaaf en hard overnemend deathmetalintermezzo met gemene vocals, enorme riffs, turbodrums,… alle waanzin in ultieme stelling. Tot definitief puur magische samples van gure winterse wind uitwaaien de ruimte in… En ver daar, het lentegekwetter van de wedergeboorte?

Ook Rivers of Nihil heeft, geholpen door de pandemie, alle tijd moeten/kunnen/mogen nemen om hier hun beste ‘Work’ tot op heden neer te zetten en het van alle schoonheid te voorzien. Zalig wat ze met deze kanjer, wars van verwachtingen, aan juweeltjes uit de prog- en metalkast wisten te halen. Hun leuze : zachtaardige soundscapes

vol vurige dosissen pit. Zonde als de progmetalfan nu niet evenzo z’n tijd kan/wil/zou nemen om dit prachtuur van de nieuwe progmeesters tot in z’n finesses te verkennen, te ontdekken. Overigens geheel pijnloos, our part of The Work.