Anno 2023 is Metallica nog steeds een van de grootste namen in de metal wereld. De band leverde in 2016 Hardwired To Selfdestruct af en dat album werd niet onverdeeld positief ontvangen. Waar Death Magnetic de band gretig toonde, bracht de band, samen met Lou Reed, daarna Lulu uit, een album dat al helemaal niet met open armen werd ontvangen.

De band revancheerde zich met de erna verschenen Beyond Magnetic EP die meer enthousiaste reacties opriep. Dat gold voor Hardwired niet. De vraag was hoe de band zich zou presenteren op de jongste langspeler.

De band heeft 12 nummers geschreven voor het album dat alles bij elkaar meer dan 77 minuten duurt en dat album opent meteen met het titelnummer. Rob Trujillo en Lars trappen het nummer lekker af en de riff klinkt gretig. Warempel, we horen vuur. 72 Seasons, het nummer, lijkt in de zanglijnen en riffs even verderop in het nummer een brug te slaan tussen …And Justice For All en Metallica ten tijde van The Black Album. Het trage en slepende van een nummer als Harvester Of Sorrow en aan de andere kant, het meer puntige van een Through The Never. In duur is het nummer, net als het album, niet puntig. Het nummer is meer dan 7 minuten lang en, terwijl het in de ene draaibeurt, voorbij lijkt te glijden, vraag je je bij de andere draaibeurt af of het nou echt niet korter had gekund.

Shadows Follow volgt daarna en wat je je dan realiseert, is dat de bas weliswaar goed in de mix van het nummer zit, maar lang niet zo eruit knalt als je misschien zou willen. Ook terugschakelend naar de openingstrack blijft die beleving overeind. Er had wat dat betreft misschien wat meer spanning in de productie getrokken kunnen worden, het kan ook een kwestie van smaak zijn. Het nummer is degelijk maar ook hier dient zich de vraag over de duur van het nummer opnieuw aan.

Ergens in het achterhoofd komt daarbij een vaag gevoel van herkenning: waar lijkt die riff nou op? Hebben we niet al eens eerder een vergelijkbare tekst gehoord? Zeker, het is onomstotelijk Metallica dat we beluisteren, maar het voelt ook ergens alsof we meegenomen worden op een speurtocht door het eerdere werk van de band.

Screaming Suicide is een nummer dat ook lekker aftrapt: de mannen hebben nog steeds voldoende riffs in huis. Wat er hier gebeurt in de een van de solo’s, roept wel vragen op. Is het een eerbetoon aan Ritchie Blackmore, plagiaat of was de inspiratie voor solo’s op toen de riffs aan het papier waren toegevoegd? We horen een variant op de solo van Speed King van Deep Purple en het zal ongetwijfeld bedoeld zijn als hommage aan de eerste band die Lars Ulrich ooit live zag, maar hoe je het ook wendt of keert, het voelt toch enigszins misplaatst omdat de solo zo verbonden is met het oorspronkelijke nummer én hier heb je echt het idee dat deze erin geplakt is, als een soort moetje.

Waar Sleepwalk My Life Away spanning herbergt in het intro, valt die weg zodra je de hele band hoort. Dan krijg je het idee dat de band veel meer Sleepwalk This Song Away had willen schrijven. Het nummer gaat ook richting 7 minuten en als je James hoort zingen: “Can I comprehend it?”, dan denk je dat dat gaat over de gedachten die je bij het nummer hebt. En dan is het antwoord op de vraag van James: “No!”. Het nummer wordt niet boeiend en dan helpt het niet dat het nummer zo lang duurt.

Metallica heeft zelf andere gedachten bij dit soort nummers want de midtempo drone zet door in You Must Burn!  Verdomd ja, er zijn genoeg nummers waarin de band zeer sterk is in juist slepende nummers, met The God That Failed van The Black Album als een van de hoogtepunten. Daar weet de band spanning te creëren door zowel de zanglijnen en door de keuze voor afwisseling in tempo’s. Maak de vergelijking maar niet. Dan doe je het laatstgenoemde nummer wel heel erg tekort.

Lux Æterna is aangenaam kort van duur. Het tempo ligt ook hoog en het nummer knalt fris uit de speakers. Hoe had het album geklonken als er meer afwisseling van tempo’s op het album was geweest?

Net als je je dat afvraagt zitten we in Crown Of Barbed Wire dat laat horen dat de band het midtempo juist als heel aangename omgeving is gaan zien. En helaas, dat geldt voor meerdere composities op het album. Tel daarbij op de lengte van het album en van de individuele nummers, dat maakt dat het album zeker niet het overdonderend en overtuigend knallend is.

Wat zeker gezegd moet worden, los van de speurtocht naar ‘Waar heb ik dat eerder bij de band gehoord?”, is dat er genoeg momenten voorbij komen waarbij je het idee hebt dat de band echt nog wel inspiratie heeft om muziek te maken: je komt anders ook niet tot 12 nummers. Het voelt, ook na meerdere luisterbeurten, wel alsof er meer van het album gemaakt had kunnen worden, als er gesneden was in de duur van nummers, als de producer van dienst, Greg Fidelman, net als op de voorgaande albums overigens, de band daarin begrensd had. Het zou maar zo kunnen verbazen wat een wijziging van producer voor Metallica zou kunnen betekenen; benieuwd wat Nick Raskulinecz voor de band zou kunnen betekenen.

Metallica levert een nieuw album af. De liefhebbers van het geluid van de band uit de laatste jaren zullen er zich geen buil aan vallen; de koers is redelijk vergelijkbaar. We krijgen veel muziek van de band, maar het aantal hoogtepunten op het album is spaarzaam. Zoek je naar de thrash- en speedcomponenten op het album, dan zijn die nog lastiger te vinden. Het rockt, het is zeker ook stevig maar, anders dan de stem van James soms doet vermoeden, het is allemaal wel wat gemoedelijker geworden. Bij de voorganger was dit de observatie: “Anno 2016 zijn de bandleden welgestelde heren van middelbare leeftijd met een gezinsleven die geregeld een paar uurtjes samenwerken. De aandrang om de wereld muzikaal te verrassen en overdonderen is verdwenen. Hardwired…To Self-Destruct heeft zijn momenten, maar maakt over het algemeen een uitgebluste indruk. De opeenstapeling van riffs mist urgentie. Laat je niet misleiden door de stampende productie of de felle intonaties in Hetfield’s zang, de muziek van Metallica is heavy en tegelijk gezapig.” In 2023 kan de tekst zowat gekopieerd worden. Jaartal en titel van het album moeten alleen vervangen worden.

Natuurlijk, je kunt zeggen dat de band niet meer het jeugdige elan van vroeger heeft. De band is ouder dan ten tijde van de klassiekers. Dat is waar. Dan nog, laten we dat in perspectief plaatsen. In 2022 verscheen het recentste album van Metallica oudgediende Dave Mustaine. Op dat album valt te beluisteren dat je ondanks leeftijd gewoon nog flink kunt raggen en nummers weet neer te zetten die én pakkend zijn én die qua solo’s weten aan te spreken. Ongetwijfeld heeft Metallica het in zich om nog een keer een echte dijk van een plaat af te leveren. Hetfield, Ulrich, Trujillo en Hammett zijn echt geen kleine jongens. Death Magnetic én Beyond Magnetic toonden aan dat de band ook op latere leeftijd zijn mannetje weet te staan. De live concerten van de band onderstrepen ook dat het heilige vuur niet geblust is. 72 Seasons, er zit misschien een diamant ergens in de steenkool, lichtpuntjes zijn er ook, maar dat is maar sporadisch en moeilijk te vinden in de veelheid aan muziek. Die is helaas ook te vaak midtempo, zonder al te veel verrassingen. De fans en de band zullen er hoe dan ook blij mee zijn, getuige ook de ontvangst van de nummers tijdens de recente concerten. Het is de band gegund, maar ze kunnen ongetwijfeld beter.