Een orgel is een imposant instrument met een indrukwekkend geluid. Het kan grommen en donderen als een god, maar ook fluisteren als de vleugels van een vlinder. Wanneer je aan orgelmuziek denkt dan schiet al snel de naam Bach door het hoofd, maar ook Mendelssohn, Franck en Messiaen hebben werken voor dit instrument gecomponeerd. De Finse componist Kalevi Aho is geboren in 1949 en schrijft ook muziek voor het orgel. Op deze CD van het Zweedse label BIS staan twee werken, namelijk Three Interludes For Organ (1993) en Alles Vergängliche. Symphony For Organ (2007). Deze worden gespeeld door Jan Lehtola op het Åkerman & Lund-orgel in de Sint Johanneskerk in Malmö, Zweden.

De Three Interludes kunnen als volgt omschreven worden: 1. heftig en bewogen, 2. klein en iel, 3. sereen en statig. De derde interlude bevat een zeer stille B majeur noot die vijf minuten duurt. Deze kan gespeeld worden door een gewicht op betreffende toetsen te plaatsen of door een assistent organist. In dit geval is gekozen voor de tweede optie; de noot wordt gespeeld door Magnus Berglöf. De eerste twee interludes zijn nogal virtuoos van karakter, terwijl het derde ernaar streeft om de tijd stil te doen staan en daarmee een indruk te geven van de oneindigheid.

Alles Vergängliche heeft een tegenovergesteld thema, namelijk het vergankelijke uit Goethe’s Faust tragedie. Het is een dramatisch werk wat gebaseerd is op de traditie van Franse orgelsymfonieën van bijvoorbeeld Charles-Marie Widor en Louis Vierne. Het zou een sonate genoemd kunnen worden, maar door de brede muzikale reikwijdte van het orgel heeft het eerder het karakter van een symfonie. De Symphony For Organ is een mix van oude traditie met nieuwe symfonie-structuren. Kalevi Aho heeft het werk in vier delen gecomponeerd, waarbij de eerste twee en de laatste twee aan elkaar gespeeld worden. Het werk duurt 52 minuten en is mede door de grote hoeveelheid noten een zeer uitdagend werk. Alles Vergängliche is voortgekomen uit een wens van Jan Lehtola en het is dus zeer passend dat hij dit majestueuze werk ten gehore brengt.

Een hele CD met modern orgelwerk is nogal wat. Het is verre van easy-listening! De interludes vallen nogal mee, maar de symfonie is een extreem virtuoos en overdonderend werk. Dit is geen CD voor de faint-of-heart! Meerdere luisterbeurten waren nodig om alleen al de structuur van de symfonie enigszins door te krijgen. Maar wat de oprecht geïnteresseerde luisteraar hiervoor terugkrijgt is alle moeite waard.

Tracklisting Alles Vergängliche:
Three Interludes For Organ (1993)
1. Interlude I
2. Interlude II
3. Interlude III
Alles Vergängliche. Symphony For Organ (2007)
4. I. Fantasia
5. II. Fugue I
6. III. Adagio
7. IV. Fugue II (Toccata)