John Cale
POPtical Illusion
In de pandemiejaren schreef John Cale zo’n tachtig nummers. Hij bestreek in die songs een breed palet aan menselijke ervaringen en emoties; humor, frustratie, spijt, vergeving, triestheid en een gevoel van surrealisme. Cale wilde dus zo veel mogelijk documenteren in die periode en dat zorgt ervoor dat we minder dan een jaar na Mercy alweer een nieuw werk van de inmiddels 82-jarige Cale mogen begroeten: POPtical Illusion.
Populisme, kapitalisme en uitputting van de aarde laten ook Cale niet onberoerd. Toch kijkt hij toch vooral vooruit, ook als het gaat om problematische relaties in de privésfeer. POPtical Illusion is dan ook een plaat waarop de ernst en bezorgdheid van Cale een creatieve en inspirerende draai krijgen. Daarbij is er ook ruimte voor poppy songs en aanstekelijke creativiteit. Synthesizers, keyboards en elektronische beats – Cale laat zich zeker inspireren door nieuwe hiphop – geven de plaat een uitnodigend geluid dat mooi contrasteert met Cale’s doorgewinterde zang.
Songs als de atmosferische opener God Made Me Do It en het voortschrijdende, soms weeïge Calling You Out, met een ontregelende tweede stem, laten al snel horen dat John Cale zijn muziek op geheel eigen met de tijd laat meegaan. Hij is vanuit zijn avant-gardistische verleden natuurlijk nooit vies van lichtelijk bizarre sferen of herhalende patronen, zoals op Funkball the Brewster. Veel tracks krijgen sowieso ruim de tijd om, zonder al te veel concessies, op de luisteraar in te werken.
De toegankelijke kant van Cale krijgt ruim baan op het zonnige, opbeurende Davies and Wales, wat je een alternatieve zomerhit zou kunnen noemen. ‘Make it happen for you in the future / It’s a better life than in your past’. De lead single How We See the Light, over nieuwe perspectieven en leermomenten na een breuk, nestelt zich ook vlot in het brein. Een mooie, wat slepende popsong, maar ongetwijfeld nog steeds te onduidelijk voor de meeste radio en tv.
Natuurlijk bijt Cale nog een paar keer lekker van zich af: Company Commander met zijn verstoorde klanken en stem en rusteloze karakter mondt uit in een sombere conclusie: ‘The right wingers burning their libraries down / Giving us the benefits and the doubt / Where did we lose of control of things / Was it Sunday when the circus came to town’. De andere single van de plaat, Shark-Shark, gaat lekker door de vergruizer en had niet misstaan op White Light White Heat. Vijf vuige minuten die erin gaan als koek. De versie op het vinyl schuurt overigens een stuk minder, maar vinylkopers kunnen via een download de ruige versie van Shark-Shark, alsmede de song All to the Good (wel op cd) binnentrekken.
Elders klinkt Cale muzikaal weer milder: Edge of Reason mixt ijle sferen en eigentijdse hiphop-beats maar brengt wel weer een serieuze boodschap: ‘Take me to the edge of reason / Show me where the pain has been / Seems we’ve gone too far to fix it / Leave it for another time’. Het door fraaie keyboardakkoorden gedomineerde I’m Angry treft in het hart. De song is niet veel meer dan toetsen en een emotionerende Cale. Op Setting Fires trekken ook weer heerlijke old school toetsenklanken voorbij. Laughing in My Sleep is ronduit fraaie, ruimtelijke electropop met warme elektrische pianoklanken.
POPtical Illusion is een plaat waar veel te halen valt. Een eigentijdse, elektronisch getinte plaat die toch weer mooi op zichzelf staat. Dat is natuurlijk vooral te danken aan de persoonlijkheid van Cale die alle songs helemaal naar zich toetrekt. Laat John Cale nog maar veel tijd in zijn studio in Los Angeles doorbrengen. Dan kan zijn toch al niet misselijke discografie er nog een paar memorabele albums bijkrijgen.
