×

Interview

06 april 2021

Nieuwe ster aan het firmament: Tania Giannouli

Geschreven door: Dick Hovenga

Label: Rattle Records

Met haar nieuwe album In Fading Light krijgt de Griekse pianiste Tania Giannouli dan eindelijk de aandacht die ze al jaren verdient. Sinds ze haar eerste album zo’n tien jaar geleden uitbracht, in een carrière die gekenmerkt wordt door vol voor het muzikale avontuur te gaan, bleek haar eerste trioalbum de terechte trigger. Optredens langs de vermaarde jazzpodia in de Lage Landen zullen niet lang op zich wachten. Winterjazz had haar afgelopen november al op het programma staan maar moest dat vanwege corona een compleet jaar verplaatsen. Waarschijnlijk zal dat dus haar eerste optreden hier in de Lage Landen zijn. Hoogste tijd dat we Giannouli dus eens vol in de schijnwerpers plaatsen.

We spreken Giannouli terwijl ze in Athene bivakkeert en het einde van de pandemie afwacht. ‘Ik had nu eigenlijk op tour willen zijn natuurlijk om mijn nieuwe album te spelen. Het is vervelend dat dit nu niet kan maar ik moet zeggen dat ik heel blij word met alle mooie woorden die ik op mijn nieuwe album krijg en de aandacht die er loskomt. En de aanvragen voor optredens in de mooie zalen komen nu met een grotere snelheid binnen dan ooit. Best wel een grote verrassing eigenlijk ook omdat In Fading Light geen voorspelbaar album is. Misschien komt het dat ik mij en de muzikanten nu als Trio definieer maar de  combinatie van piano, trompet (gespeeld door Andreas Polyzogopoulos) en oud (gespeeld door Kyriakos Tapakis) is zeker niet de meer voorspelbare Trio variant van piano, bas en drums (lacht).

 Tania Giannouli Trio

Avontuur is wat ik altijd in muziek zoek. Ik ben dan wel klassiek geschoold in Athene maar wilde niet in het klassiek blijven hangen, juist de drang om mijn liefdes in muziek, en die lopen breed uiteen, te gaan en blijven ontdekken. Dat mijn albums eigenlijk vanaf het begin een vrijheids- en improvisatiekarakter hadden, heeft mij de jazz ingeduwd, niet zozeer vanuit mijzelf, maar meer vanuit de journalisten die over mijn muziek schreven. Als jazz vrijheid betekent vind ik dat prima. Ik benader muziek zelf als een constante uitdaging, een mogelijkheid om te ontdekken hoever ik muzikaal al reik. Zowel in de instrumentatie als de manier waarin ik wil opnemen. Voor In Fading Light nodigde ik Andreas (Polyzogopoulos) en Kyriakos (Tapakis) uit terwijl ik nog nooit met hen gespeeld had. Ze alleen van hun geweldige spel kende. In de studio kwamen de composities die ik geschreven had en schetsen van nieuwe composities tot wasdom.’

 

‘Ik werd dol op het geluid van de oud tijdens één van de meest spannende dingen die ik ooit gedaan heb: ik was onderdeel van een groep van 14 muzikanten die in 2016 gevraagd werden om in de krater van de vulkaan Nisyros 10 uur lang te improviseren als onderdeel van het project ‘634 minutes inside the vulcano’. Ik was bezig het geluid van de piano te checken toen ik het geluid van een oud, versterkt door een speaker, hoorde en gelijk helemaal verkocht was. Vanaf dat moment wist ik dat ik ooit een album met oud wilde opnemen. Even laten kwam daar ook het idee van een trompet bij omdat ik het idee had dat piano, oud en trompet een mooi tegelijk verrassend samengesteld geluid zou bijeenbrengen.’

We grijpen terug naar waar ze vandaan komt. ‘Ik ben als klassiek pianiste geschoold in Athene maar vanaf het moment dat ik zelf muziek ging maken had ik al het idee dat mijn muziek de wereld over moest. Ik me niet alleen op mijn thuisland moest richten. Ik was bang om anders mijn hele leven langs de bekende Griekse zalen te trekken zoals ik bij andere, zeer getalenteerde, Griekse muzikanten zag gebeuren. Natuurlijk was ik me destijds ook bewust dat het een zware opgave zou worden dat te bewerkstelligen maar waarom het niet proberen? Mijn eerste album (Live at Sfendoni) verscheen in 2010 dan nog wel via een Grieks label maar ik bleef zoeken naar welk label het beste bij me zou passen. En dan zeker niet gelijk zoeken naar grotere en bekende labels. En paar albums verder kwam ik in contact met het in Nieuw-Zeeland gevestigde Rattle Records, die een heel mooie en fijn eclectische catalogus hadden opgebouwd.  (Het label werd in 1991 in de geest van het Duitse ECM opgericht door Tim Gummer, Keith Hill en Steve Garden in Auckland. Ondertussen uitgegroeid tot een catalogus van meer dan 150 titels wordt het label vanaf 2011 volledig gerund door Garden, red.). Ik kreeg van Steve (Garden) gelijk een heel enthousiaste reactie terug en hij bood me aan om in volledig vrijheid exact te gaan doen wat ik wilde en dat voelde heel erg goed.

Forest Stories was in 2012 het eerste album dat ik via Rattle Records uitbracht, een vrij album vol improvisaties samen met multi-instrumentalist Paul Chagas. Met Transcendence (2015), een album gemaakt met een grote groep muzikanten in een meer compositiegerichte exercitie, en Rewa (2018), een samenwerking met Rob Thorne die een heel arsenaal aan oorspronkelijke Māori instrumenten speelt die in de volksmond Taonga pūoro genoemd worden en een zeer bijzonder geluid geven, maakte ik vervolgens nog twee albums voor het label. Albums die, hoewel de platen op het label niet echt gemakkelijk in de rest van de wereld gedistribueerd worden, onder journalisten flink opgepakt werden. Het was fantastisch dat ik vervolgens in 2018 op het Berlin Jazz festival mocht spelen, dat jaar met een echt fantastische line-up die ontzettend veel publiek trok. Ook de zaal waar ik speelde was stampvol. Dat optreden, dat ik daar deed met Andrea en Kyriakos en we dus heel veel stukken speelden van In Fading Light, betekende, door de geweldige recensies die daarna verschenen, een enorme stap naar bekendheid bij een groter publiek.’

‘Afgelopen jaar zou ik op November Music spelen maar dat ging door de pandemie helaas niet lukken. Gelukkig is mijn optreden daar een jaar opgeschoven en kan ik dus dit jaar op het festival in Tilburg optreden (wat ondertussen heeft plaatsgevonden, red.). Nu al heel veel zin in. Ik had het afgelopen jaar nog wel een paar optredens staan in Europa, onder meer op een jazzfestival in Mannheim, en belandde ook nog voor een optreden in het Brusselse Jazz Station. Eigenlijk voordat de stad daar ook helemaal op slot ging weer. Ik moest dus voor een langere tijd in Brussel blijven omdat ik het land niet uit kon. Op uitnodiging van het Théâtre Poème kon ik daar een solo-pianoconcert geven dat als onderdeel van het Ars Musica – Solid Ars voor een online uitzending werd opgenomen. Het is al een langere tijd een droom van me om een soloalbum te maken vol improvisaties en dit was dus de perfecte mogelijkheid om te kijken hoe dat zou gaan. (Het prachtige concert is nu in z’n geheel online gezet dus voor iedereen beschikbaar, red.). Op Mannheim speelde ik trouwens ook al een improvisatie-soloconcert. Met beide opnamen ben ik erg blij dus zou ik kunnen gebruiken voor een album maar misschien duik ik evengoed de studio ook nog in om in die ambiance te kijken wat eruit rolt. Daarnaast ben ik aan het uitzoeken wanneer ik een album op kan gaan nemen met de weer heel andere band waarmee ik afgelopen jaar op het Enjoy Jazz Festival speelde, en ook op Ars had zullen spelen voordat deze door de pandemie genoodzaakt was optredens anders te doen en mijn optreden solo werd. Het project heet Book of the Lost Songs en heeft zangeres Maria Pia de Vito, percussionist Michele Rabbia, sopraan en baritonsaxofonist/fluitist Guido De Flaviis en elektronica-wizard Manolis Manousakis in de gelederen. Een project dat me na aan het hart ligt en al zijn avontuurlijkheid weer een grote stap vooruit is.’

Foto’s: Pinelopi Gerasimou (header) & Savvas Lazaridis (trio)