Kiezen tussen Calexico en Tindersticks? Voor velen misschien wel een heel eenvoudige keuze vanwege het toch wat meer ontvlambare en meer uptempo karakter van Calexico, maar als daar tegenover de melancholische meesters van Tindersticks staan, dan is de keuze zeker geen gelopen race. Met een mooie nieuwe verzamelaar onder de riem staat de tour van Tindersticks in het teken van hun gehele muzikale loopbaan en de Britten leggen al net zozeer als Calexico veel beleving in hun muziek, zij het met een heel ander karakter. Bovendien, Tindersticks neemt een orkest mee op tour, hoe mooi is dat? Hoe verrassend kan de avond worden? Geen lichte keuze, maar uiteindelijk rolt de teerling melancholisch naar de keuze voor verrassing.

Tivoli Vredenburg is er klaar voor. De zaal grotendeels gevuld op deze dinsdagavond en het is net na achten als de lichten in de zaal doven. David Boulter komt het podium op, zoekt de achterkant van het podium op waar twee xylofoonopstellingen staan, Dan McKinna, bassist, zoekt de toetsen op aan de rechterkant van het podium, gitarist Neil Fraser neemt zijn plaats in links op het podium. De verfijnde toetsenklanken van Willow rollen over het podium en Stuart Staples zingt het nummer net zo subtiel als Robert Pattinson in de versie van 2019. Hoe fraai is het om zeer, zeer zachtjes de toevoegingen van de xylofoon te horen en het aanvullende spel van Neil Fraser. Het nummer is en blijft klein, tegelijkertijd is er veel subtiliteit als je goed luistert. Vanavond in Tivoli lukt dat. Het publiek is stil, is er voor de band, is er voor de muziek.

Geen poespas, geen lichtshow in overdaad, Tindersticks. Dat is ook weer het geval bij A Night So Still afkomstig van  The Something Rain. Earl Harvin vult de band achter zijn kit al net zo subtiel aan en je bent in het moment. Hoe fraai de accenten van Neil’s gitaar, hoe mooi de toetsenpartijen en hoe, uitstekend gedoseerd, weer de xylofoon. Ingetogenheid is een kunst die de mannen tot in de puntjes beheersen. En er gebeurt iets bijzonders. Waar een band normaal contact maakt via de frontman of frontvrouw, vindt dat hier plaats door de beleving van de muziek. Het uitblijven van een praatje is niet hinderlijk, in het geheel niet. Je bent er, je bent in het hier en nu en dat is waar het vanavond om gaat. Voor Medicine van hetzelfde album zoekt David de toetsen op en neemt Dan de bas ter hand. Neil kleurt het nummer in met zijn fraaie fraseringen op gitaar en het cinematografisch karakter van de muziek van de band komt ineens ook in volle glorie over je heen. Ja, natuurlijk, de band heeft de nodige soundtracks verzorgd, het is mooi als je het zo tijdens een concert ervaart. Hoe fraai het geluid van Neil, hoe fraai het hele nummer.

Dan gaan we naar Across Six Leap Years waar She’s Gone en Sleepy Song (ook op het gelijknamige Tindersticks-album te vinden) vandaan komen. Bij She’s Gone sluit de violiste van het orkest aan en juist omdat die toevoeging al net zo subtiel is, past dat helemaal in de setting van de avond, immer klein blijvend, net als in de studioversie van het nummer. Net als veel werk van Tindersticks is ook Sleepy Song in de studio uitvoering al een erg prettige ervaring. Live komt het nummer meer nog binnen. Stuart neemt een gitaar ter hand en Terry Edwards zet met zijn trompet het nummer gepassioneerd vuur bij.

Bij Her trekt de band in het nummer met tex mex invloeden stevig van leer. Het subtiele gitaarintro slaat de band over en Dan speelt met tomeloze energie de pompende baspartij van het nummer. Stuart gaat helemaal op in de muziek en zowel Terry als Neil zetten het nummer met hun instrumenten verder kracht bij. Ja, dit nummer laat zich luisteren als een groet van Calexico over de vele kilometers tussen Doornroosje en Tivoli vanavond. Meer dan dat voelt het ook als een persoonlijke groet door tijd en ruimte aan een zeer gewaardeerde collega die muziek eveneens gepassioneerd beleefde, wiens verjaardag het vandaag is en met wie er helaas geen muzikale avonturen meer beleefd kunnen worden. In gedachten een toast, waar je ook mag zijn.

Another Night In is immens en intens. En verdorie, wat is het fijn dat het orkest nu op volle sterkte aansluit. Stuart’ s stem danst, zo voelt het, met het orkest en het nummer vormt alweer een hoogtepunt in de set. Het is mooi hoe de zanglijnen en de partijen van het orkest met elkaar contrasteren en, tegelijkertijd, elkaar vinden, als het refrein zich aandient. Is het licht versus donker? Is het een andere tegenstelling? Feitelijk telt vooral de beleving en die is zoals gezegd immens. Het summum van Tindersticks live vanavond?

Nog nadenkend over die vraag zet de band City Sickness in. Afkomstig van het debuut, fraai contrasterend weer, de zanglijnen en het fraaie orkestgeluid en het dwarse van de gitaar van Neil. Kom maar door. En dat doet de band. De klok vooruit ook qua releases en we komen bij het The Waiting Room uit 2016. Het mooie stijlvolle How He Entered met zijn jazzy ondertonen is minder contrasterend tussen zang en het orkestrale arrangement. Stuart’s praatzang past er wonderwel in en hoe mooi is hier de percussie van Earl Harvin. Alweer een heel fijn nummer. We komen nog dichter naar het hier en nu. We gaan door naar Trees Fall en Pinky In The Daylight van No Treasure But Hope. Fraaie uitvoeringen met een onwaarschijnlijk mooi Pinky. Ja, dat laatste zou bij heel veel bands mierzoet klinken, maar dit is Tindersticks. Het is de stem van Stuart die het kan dragen, het zijn de stemmen van Dan en Earl die het een extra dimensie geven en die je het gevoel geven in een kleine club beland te zijn. Het werkt!

Met Both Sides Of The Blade komen we uit bij het meest recent uitgebrachte werk van de avond, een nummer geschreven voor de film ‘Avec amour et acharnament’ die zijn première beleefde op het filmfestival van Berlijn in februari van dit jaar. Een zeer fraai nummer dat andermaal onderstreept hoe verfijnd en tegelijkertijd cinematografisch de band weet te werken. Tindersticks speelde het al live al vaker en ook vanavond is het een erg fraaie cover, Peggy Lee’s Johnny Guitar. Erg ingetogen, maar alweer een heel mooi moment op deze toch al fascinerende avond. HeVredenburg, Tivoliel mooi, heel subtiel ook het werk van Neil hierin.

Tijd voor wat meer sprankel met het duet Travelling Light waar het gaat om een verschil in beleving tussen man en vrouw en dat een prachtige uitvoering krijgt met Gina Foster die de vrouwenpartij voor haar rekening neemt. Mooi! Ook al zo’n pareltje. My Oblivion is eveneens erg fraai: de spanningsboog lijkt toch nog even op te lopen tijdens het concert. Subtiliteit en schoonheid gaan hand in hand. Tijd dan voor meer van The Something Rain. Wow! Hoe gaaf is Show Me Everything al op dat album? De liveversie verplettert de studioversie echter volkomen. Niet in de laatste plaats door de manier waarop Neil’s gitaar live nog net iets scherper en gruiziger klinkt en door de stem van Gina, ook weer live een extra dimensie. Eenvoudigweg erg mooi.

De band heeft de lat daarmee hoog gelegd en gaat er bovendien gewoon nog eens over heen. This Fire Of Autumn heeft een vuur in zich, een passie die je misschien niet zomaar zou verwachten bij Tindersticks, maar luister je het nummer als geheel, dan is het passend, dan snap je ook dat dit live uit de speakers knalt. Ja hoor, alweer zo’n nummer dat de kroon spant voor de avond. Het hoogtepunt bepalen?  Misschien is dat niet zozeer een specifiek nummer maar überhaupt de beleving van de avond. Stuart neemt hierna het woord en richt zich tot de zaal. Hoe bijzonder het voor de band is om live te spelen voor een publiek dat luistert, in zo’n prachtige zaal waar we ons gelukkig om mogen prijzen. En het delen daarvan, dat is wat er vanavond gebeurt. We zijn in het moment met Tindersticks. We hoeven er niet met de haren bijgesleept in praatjes. De verbinding is er. En die ligt besloten in de muziek.

Meesterlijk melancholisch voor het merendeel van de avond met daarbij ook momenten van aansporing, impuls en energie. Overwegend klein, geen bombast. Optreden met een orkest en nergens, nergens bombast omwille van de bombast. De hele avond in teken van het vieren van de muziek van Tindersticks. Ja, wat willen we nog meer? Er komt nog een handvol aan fijne nummers voorbij: For The Beauty, My Sister, Harmony Around My Table, Tiny Tears en het prachtige slotnummer Take Care In Your Dreams als ultieme toegift en Vredenburg geniet. Als het gedaan is, zegt Stuart “It’s been a real pleasure” en dat is het die dinsdag zeker. De tour zit er voor Nederland met dit ene concert meteen ook op. Wil je de band nog live aan het werk zien en genieten van een heerlijk concert, dan kun je de band met orkest of strijkkwartet in mei nog in Duitsland of Portugal aan het werk zien. Van de zomer is het in Leuven of Dranouter waar je de band, zonder begeleiding, nog live kunt zien.