Het was zijn laatste album At First Light dat me gelijk deed zoeken naar waar de Amerikaanse jazzlegende Ralph Towner de komende maanden zou komen te spelen. Op At First Light klinkt Towner als in zijn beste dagen en dat is op 83-jarige (!!) leeftijd natuurlijk heel bijzonder. Ik wilde hem nog één keer gaan zien en uiteindelijk bleek het fantastische auditorium van CentroCentro in Madrid niet alleen de mooiste plek maar ook in het mij de best uitkomende weekend.

Daarnaast houd ik van het jazzfestival in Madrid dat een maand lang, altijd de gehele maand november, in de stad plaatsvindt. Sinds mensenheugenis heeft het festival een uitstekende en verrassende programmering die in de beste zalen van Europa plaatsvinden. De ‘oude’ versie van het festival stopte een aantal jaren geleden, en Covid kwam ook nog tussendoor, maar het festival is, met een nieuw team daarachter, als JazzMadrid weer helemaal terug. En met een uitermate sterke programmering gelijk ook weer.

Het concert van Ralph Towner vindt plaats onderin het gebouw dat CentroCentro genoemd wordt en onderdeel is van het indrukwekkende Palacio de Comunicaciones gelegen tegen het hart van de stad en aan één van de openingen naar het grote Retiropark. CentroCentro is een cultureel centrum waar kunsttentoonstellingen zijn maar dus ook concerten gegeven worden. Het concert van Towner heeft de uitstekende starttijd van 7 uur ’s avonds zodat na het concert nog rustig gegeten kan gaan worden (Madrilenen eten nog weer later dan in de rest van Spanje).

Ik was in de gelukkige omstandigheid dat ik Towner de donderdag voor het gesprek al uitgebreid had kunnen spreken (een artikel daarover zal binnenkort in Jazzism verschijnen) en ik dus al wat in de geest van een 83-jarige muzikant had kunnen kruipen. De drive om te blijven spelen om dichtbij het publiek te blijven maar ook over lichamelijke beperkingen die met die leeftijd onherroepelijk op gaan treden.

Towner loopt die avond wat wankel met zijn gitaar het podium op, al ziet dat er ook charmant uit als hij een kniebuiging naar het publiek maakt. Als hij zit, het applaus wegebt en hij begint met de opening van Flow, de opener van zijn laatste album At First Light, is hij ineens weer de jonge god op de gitaar. Het gemak waar hij mee speelt is fascinerend, zijn toonzetting een groot genot.

Ook erg fraaie tracks als Make Someone Happy, de song van Jimmy Durante, Anthem, Guitarra Picante, de titeltrack en het geweldige Fat Feet klinken erg fraai al hapert er wel wat in zijn spel. Het komt ook omdat je hem het zelfs hoort zeggen (Oh shit…) als hij een greep niet voor elkaar krijgt of tonen verkeerd raakt.

Je pikt het van hem, de oude man die met zijn laatste album nog zo diep geraakt heeft, maar zelf is hij overduidelijk niet tevreden. Hij speelt door en het klinkt bij vlagen prachtig en ontroerend mooi maar je merkt dat hij moeite heeft met spelen vanavond. Het klinkt stroef en haperend. Iets wat natuurlijk iedere muzikant kan overkomen en al helemaal op zijn hoge leeftijd.

Na drie kwartier tot vijftig minuten zegt hij mompelend dat het gewoonweg niet meer gaat legt zijn gitaar op de grond en loopt het podium af. Het publiek beziet het met veel emotie en laat met luid geklap weten dankbaar te zijn voor datgene wat ze toch al gehoord hebben. Van terugkeren is absoluut geen sprake natuurlijk.

Dat Towner met alles wat hij heeft opgenomen en uitgebracht in zijn leven als één van de allergrootste jazzmuzikanten ooit gezien mag worden was al voor het optreden duidelijk en daar doet dit korte en afgebroken concert niets aan af. Het is een emotionele gebeurtenis om deze man op deze leeftijd na het uitbrengen van zo’n geweldig album het even niet te zien kunnen vinden. Maar hem vergeven we alles.

Terug in het hotel wel gelijk op de bank gaan liggen met de koptelefoon op en At First Light volledig afgespeeld. Wat een ontroerend goed album vol memorabele, diep onder de huid kruipende, prachtcomposities is dit toch en wat een nieuw hoogtepunt in zijn rijke oeuvre. Met alles wat er die avond gebeurde voelde het opnieuw beluisteren van het album des te emotioneler.

Foto’s: Catherina di Perri en John Cronin