Bij elk nieuw album dat de Finse trompettist Verneri Pohjola uitbrengt hangt er spanning in de lucht. Hij is namelijk zo’n muzikant die constant vooruit wil, wil ontdekken en je weet dus nooit welke kant hij muzikaal op zal duiken. Dat hij muzikaal avontuur altijd hoog in het vaandel draagt bewijst ook Monkey Mind, de opvolger van het in 2020 verschenen The Dead Don’t Dream, weer. Het is zeker ook een muzikale tocht door zijn eigen hoofd.

Het was gedurende het opnemen van een jazzkerstplaat met zijn Ilmiliieki Quartet dat ik, tijdens een interview met hem, hoorde dat hij alweer genoeg composities had om een nieuw album op te nemen. Hij twijfelde toen of hij die met zijn maatjes van Ilmiliekki zou gaan opnemen om met een nieuw te vormen  internationale band. Het werd dus uiteindelijk het laatste en wat een goede keuze is dat.

Monkey Mind is de robuuste jazzplaat die Pohjola in zijn hoofd had. Met de Britse Kit Downes op piano, de Deense Jasper Høiby op bas en Pohjola’s Ilimiliekki maatje en landgenoot Olavi Louhivuori op drums heeft hij de top van de Europese jazz te pakken.

De nieuwe plaat begint donker en robuust met Party in the Attic, waarbij gelijk duidelijk wordt dat de ritmetandem Høiby en Louhivuori een fantastische is. Eén waarover Downes en Pohjola zich als vissen in het water voelen en hun geweldigste spel laten horen.

Het daarop volgende Space Diamonds, net zo donker en melancholiek, is zelfs nog beter met magnifieke laag over laag opgebouwde spanningsbogen en wederom geweldig spel van de vier muzikanten. Via het dwarse Being Sentient belanden we vervolgens bij het bloedmooie Of Our Children waarbij Pohjola maar weer eens laat horen tot de absolute jazz wereldtop te behoren. Eén van de mooiste rustige stukken die hij opnam.

Ook Save This One for When You Need It is een rustig en gedragen stuk waarop Pohjola geweldig speelt. Zeer fraai hoe de compositie zich ontvouwt met geweldig pianospel van Downes, die nooit niet-avontuurlijk speelt, en met een zeer fraaie blazerssectie als extra. Nog weer beter is dan het door een geweldig spelende Høiby geopende Avance! Wat een drive, wat een groove, wat een spel.

Dat dit een superkwartet is bewijst deze track optimaal. Høiby speelt zijn beste spel sinds het verscheiden van Phronesis, Louhivuori is in absolute bloedvorm en Downes verbaast wederom met geniaal pianospel. Pohjola is met zijn rake, dynamische dan weer emotionele spel de constante gehoortrekker. Wat een pracht van een trompettist is hij toch. Wat een toptrack.

Dance in the Morning, met een straffe melodielijn van Pohjola, heeft een ruimtelijke opzet waarbij elke muzikant precies datgene in de compositie stopt waardoor een hypnotiserend geheel ontstaat. Bebe is een ander hoogtepunt van het album. Wat een geweldig spel van Pohjola en wat een fameus geschakeerde compositie is dat. Heerlijk ook weer hoe Høiby zijn contrabas door het spel van Pohjola heen vlecht en vervolgens ook Downes met fraai pianospel (en wat atmosferische schetsen) prachtig inhaakt.

Met het erg fraaie tegelijk uitdagende Out of Silence sluit het album magnifiek af. Ongelooflijk hoe goed het spel van Pohjola op dit nieuwe album is. Gevarieerd, rijk geschakeerd, uitdagend en vol emotie vindt hij zijn weg in ijzersterke composities. Met in Høiby, Downes en Louhivuori de perfecte metgezellen.

Monkey Mind is een dijk van een jazzplaat. Pohjola’s beste album tot nu toe. Een album vol avontuur, uitdaging en opwinding en door fascinerend goede muzikanten gespeeld. Eén album op weg en gelijk al tot de Europese jazztop behorend ook. Kan niet wachten tot ze volgend voorjaar op tour gaan en hier ook langskomen.