Het is alweer bijna een kwart eeuw geleden dat elbow ten tonele verscheen met het opvallende, indringende debuut Asleep in the Back. Inmiddels is de band met Audio Vertigo toe aan het tiende album en de sleet zit er zeker nog niet op. Voorganger Flying Dream werd, hoewel overschaduwd door corona in 2021, traditiegetrouw weer positief ontvangen, maar het was vooral het opvallend sterke Giants of All Sizes dat twee jaar daarvoor liet horen wat een bijzondere groep elbow toch nog steeds was.

De band kan wijzen op een indrukwekkende, kwalitatief hoogstaande discografie die hier en daar zeker accentverschillen kent maar die toch opvallend hecht en coherent is. Audio Vertigo is echter weer zo’n album dat net even meer opvallende trekken laat horen. De plaat is geïnspireerd door de meest uiteenlopende muziek, van new wave (Stiff Records) en alt country tot hiphop en The Meters. Subtiele Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse invloeden vonden ook hun weg tot de muziek. Wat sowieso opvalt is dat de plaat voor een band als elbow behoorlijk vet is aangezet.

Guy Garvey vertelde dat het album tot stand kwam in ‘garage-achtige ruimtes’, waarin de band veelal ruwe, ongepolijste grooves stond te spelen. Via de single Lover’s Leap werd in ieder geval al duidelijk dat er een frisse wind door elbow was gevaren; een opvallende single, arty, sensueel en een prettig vreemde eend in de bijt. Een song met regelmatig stevige elektronica die uitmondt in een dromerig einde. Balu was de andere trekker: een krachtige, groovy song met opzwepende percussie, blazers en vintage synths. Good Blood Mexico City, de andere single, is hard en massief, maar bevat toch weer een aantal details die elbow van een te smal rockend pad afhouden. Echter, de kalme versie met strijkers, die de band onlangs op de Nederlandse tv bracht, lijkt de song beter te passen, al wist díé versie natuurlijk minder te verrassen.

Zo zijn er meerdere tracks waar elbow relatief stevig uitpakt, overigens zonder dat de band zich van zichzelf vervreemdt: Very Heaven is gestut op de stevige ritmiek van Pete Turner (bas) en Alex Reeves (drums). Het lijkt een droge track maar de band schenkt kleur bij met smaakvol toetsen- en snarenspel. Een op het eerste gehoor weinig opvallende track die aan schoonheid wint. Op The Picture lijkt de band muzikaal wat op twee gedachten te hinken: uptempo, met een stevige, dikke drumtrack, omlijst door vettige elektronica maar óók: atmosferisch gitaarwerk en de herkenbare, integere en meeslepende zanglijn van Garvey die daar mee contrasteren. Op het eveneens robuuste Knife Fight – gebaseerd op een incident dat Garvey aanschouwde in Istanbul – mixt de band de ingrediënten net even beter en vallen de stevig voortstappende drums, dikke, trekkende gitaren mooi samen met warmere passages, Garvey’s rijke, diverse zanglijnen en een uitloop waar zelfs een rol voor banjo is weggelegd.

Het ruwe en ‘onafgemaakte’ dat de band ervaarde bij het opnemen komt ook terug in een tweetal korte tracks die ‘naar de garage’ voeren: (Where Is It?) is weinig meer dan een geinige, passende flard van spoken word en Poker Face laat een mooie grofkorrelige, rootsy elbow horen. Daarentegen waaien er door het eveneens korte Embers of Day sfeervolle, landelijke en stokoud aandoende echo’s.

Tekstueel valt er genoeg te ontdekken op de plaat want Garvey kijkt eerlijk naar hoe ook hij zijn hoofd verloor in het circus van de aandacht en faam. En binnen de aanstekelijke songs die elbow laat horen spelen verlies in het digitale tijdperk en giftige relaties ook hun rol. En inspirerende vriendschappen en ervaringen, laten we dat niet vergeten.

Muzikaal onderscheidt Audio Vertigo zich nóg een aantal maal: bijvoorbeeld door het soulvolle koor en het schroeiende gitaarwerk van Things I’ve Been Telling Myself for Years en ook zeker door Her to Earth, een hoogtepunt. Na de bezwerende aanvang volgt een spannende song, opgebouwd uit een stukje ‘technoïde’ rock, krachtige meerstemmige zang, uitmondend in een trippy passage vol weemoed en verlangen: ‘We live in a troubling age / But the world has given me arms for you / Stay my bonny girl, stay …’ Het afsluitende From the River is dan weer een vertrouwde, aangename, groovy elbow-song die mooi uitrolt met ijle keyboardklanken, waarbij Garvey’s wenkende zang je moeiteloos meekrijgt. Een opbeurende en warme track die je met een mooi gevoel van weldadigheid achterlaat, iets wat elbow door de jaren heen wel vaker voor elkaar kreeg natuurlijk. Audio Vertigo is dan ook een plaat waarbij je je kunt wentelen in vertrouwde sferen maar die ook regelmatig een lekkere opzwepende duw geeft.