De eerste delen van de nieuwe NDR 60 Years Jazz Edition, een samenwerking tussen de Duitse NDR omroep en het Moosicus label, verschijnen in september en oktober. Allen zeer fraai vorm gegeven en uitgebracht in zowel luxe digipak CD als op vinyl.

“I never sing a song the same way twice.” Deze uitspraak van de legendarische Billie Holiday is het motto van de NDR. Met een productie van 450 Jazz uitzendingen ieder jaar staat het Duitse NDR op eenzame hoogte. Ze presenteren naast de grote internationale jazzhelden ook de jonge, beginnende, getalenteerde muzikanten. En iedere dag zijn ze daarmee bezig. Nog steeds na al die jaren.

De eerste uitzending vond plaats op 16 maart 1946 in Studio C van het Hamburgse ‘Broadcasting Station’ (die toen nog NWDR heette), had de naam Swing Serenade en werd uitgezonden van 10.00 tot 10.45. Een aantal jaren later had jazz een eigen kantoor: Theatrologist en journalist Hans Gertberg werd de eerste jazz hoofdredacteur in 1952. In datzelfde jaar wordt het eerste jazz concert opgenomen in de legendarische Studio 10 (die tegenwoordig de Rolf-Liebermann Studio heet). Opvallend genoeg worden de tapes van dit concert overspoeld. In maart van 1953 zijn Dizzy Gillespie, Hans Koller en Jutta Hipp de eerste heel grote jazzmuzikanten die in de studio opgenomen worden. Deze opnamen zijn wel goed bewaard gebleven en dienen nu als eerste wapenfeit van de legende van de NDR sessies. Het mooie is dat de meeste opnamen werden bijgewoond door de fotografe Susanne Schapowalow, waardoor niet alleen de concerten in geluid maar ook in beeld goed zijn vastgelegd.

Met componist Rolf Liebermann als ‘head of music’ worden de concerten vanaf 1957 met veel elan voortgezet. Onder supervisie van Hans Gertberg introduceert hij een innovatief, ground-breaking concept met zijn “Jazz workshops”: Muzikanten van verschillende muzikale achtergrond gaan duiken voor een aantal dagen met elkaar de oefenruimte in en geven vervolgens een concert voor de radiozender. The editor wants to create a “small League of Nations in the world of Jazz”, en in de eerste Oost-West workshop in de midden jaren 60 geeft hij het verraste publiek een glimp van wat er achter de schermen van het IJzeren Gordijn. Jazz at the NDR loopt dus vele jaren vooruit op de politiek. Hans Gertberg overlijdt in 1970. The eloquent, old-school Jazz teacher, who would even affectionately warn his audience against Free Jazz, wordt succesvol opgevolgd voor de daaropvolgende 30 jaar door pianist en woordkunstenaar Michael Naura (“The Jazz department is a gnarled old olive tree that wild boars like to scratch themselves against”). Gedurende Naura’s werkperiode worden wederom vele jazzhelden aan het NDR archief toevertrouwd. Van Pat Metheny en Chick Corea tot Keith Jarrett, Jan Garbarek en Albert Mangelsdorff. Met de historische opnamen van Miles Davis, Louis Armstrong, Ella Fitzgerald en Oscar Peterson, behoren ze tot een lijst van meer dan 2000 concertopnamen en studio producties. “No assembly line music” – dat was de afspraak die Hans Gertberg maakte met zijn luisterraars.