Quadrophenia is niet het meest bekende conceptalbum van The Who, maar zeker wel het meest interessante. Geen wonder dat Pete Townshend, Roger Daltrey en de hunnen al driemaal de wereld over zijn getrokken met een tournee die in het teken staat van dat album. Het is echter nooit een herhaling van zetten. De show gisteravond in Ziggo Dome was – hoewel goeddeels uit dezelfde nummers opgebouwd natuurlijk – volledig anders dan wat de band zestien jaar geleden in Ahoy liet zien.

Die show in Ahoy in mei 1997 was de eerste keer dat Quadrophenia in Nederland werd uitgevoerd. Destijds had de band – toen nog met meesterbassist John Entwistle levend en wel in de gelederen – de uitvoering aangekleed als een echte opvoering van de rockopera. Dus met een verteller (Alex Langdon) die de rol op zich nam van hoofdpersoon Jimmy, de jongen met de gespleten persoonlijkheid die zo graag bij de Mods wil horen. Daarnaast dook P.J. Proby op als ‘the Godfather’ en mocht Ben Waters vanaf een scooter als ‘The Ace Face’  opdraven. Hoewel de rockshow leidend was, had die uitvoering musicalelementen in zich. Die elementen zijn voor de 2013 uitvoering van het album volledig overboord gezet. Quadrophenia anno 2013 leek eerder op een emotionele terugkijken op de eigen jeugd van de twee nog levende The Who leden en een trip door de tijd die je als bezoeker uiteindelijk met beide benen in het hier en nu zet.

Dat deed The Who vanaf een stijlvol podium, dat met een beetje fantasie als de voorkant van een scooter gevormd was. Drie koplampen en twee zijspiegels als beeldschermen, de band daar onder in bloedvorm. Na nostalgische beelden die onder begeleiding van I Am The Sea het begin van de jaren zestig als toon zetten, knalde The Real Me er vol in. Door her en der een krasje op de stem merkte je dat de inmiddels 69-jarige frontman Roger Daltrey de jongste niet meer is. Maar al na enkele nummers viel te concluderen dat hij nog altijd gretig is en het materiaal – hoewel volledig gecomponeerd door maatje Pete Townshend – uit zijn tenen komt. Natuurlijk zullen ze niet onbemiddeld verdienen, maar nergens oogt het alsof de heren hier voor het geld staan. Visueel kent Quadrophenia enkele erg aardige vondsten. Zo wordt het verhaal – bij gebrek aan de duidelijker vertelwijze die The Who zestien jaar terug hanteerde – geaccentueerd door beelden van bijvoorbeeld een treinreis (5.15) en het daarna aankomen in Brighton (Sea and Sand), zodat je nog enigszins weet waar hoofdpersoon Jimmy zich bevindt. Maar de schermen worden ook creatief ingezet voor hen die geen boodschap aan dat verhaal hebben. Het ritme van Is It In My Head wordt visueel bijgestaan door shots van een jonge Townshend die zijn gitaar op exact dat ritme stukslaat. In het al genoemde 5.15 zit een puike solo van de in 2002 overleden bassist John Entwistle verwerkt. Het zorgt voor de eerste staande ovatie op de avond. De in 1978 overleden drummer Keith Moon neemt via dezelfde techniek de vocalen van Bell Boy op zich.

Naast deze beelden, schiet op de schermen de wereldgeschiedenis voorbij. Van de moorden op John F. Kennedy en John Lennon tot de val van de muur en de aanslagen van 11 september 2001. Op die manier is dit derde rondje de wereld over met Quadrophenia vooral een reis door de geschiedenis van de band en daarmee ook een reis door de levens van de aanwezigen, om met een emotioneel Love Reign O’er Me de boel tot een fraai einde te brengen. In de toegift volgen onder meer nog drie C.S.I. ‘hits’ (Who Are You, Baba O’Riley – fenomenaal uitgevoerd – en Won’t Get Fooled Again) en ook hier wordt de structuur gehanteerd dat na de trip door de geschiedenis in het hier en nu wordt afgesloten; Townshend en Daltrey samen in een klein gehouden Tea & Theatre, afkomstig van hun ‘laatste’ album Endless Wire uit 2006. Het is een verademing om The Who zo gedreven aan het werk te zien. Goed, her en der hoor je dat de mannen niet zo piep meer zijn (met name bij Townshend) maar als je hetgeen de bijna zeventigers neerzetten in het Ziggo Dome  op zowel performance, kwaliteit en gedrevenheid afzet tegen de schertsvertoning die generatiegenoten Rolling Stones tegenwoordig opvoeren, kan je niet anders concluderen dan dat The Who zelfs in de nostalgische stand nog hartstikke relevant is.