×

Concert

13 februari 2019

Het lef en het blije hoofd van Brian Fallon

Geschreven door: Erik Braak

Setlist

  1. Long Drives (Molly and The Zombies)
  2. National Anthem (The Gaslight Anthem)
  3. Sleepwalkers
  4. The Blues, Mary
  5. Nobody Knows Me (Lyle Lovett cover)
  6. Among Other Foolish Things
  7. Red Lights (Molly and The Zombies)
  8. She Loves You (The Gaslight Anthem)
  9. Wherefore Art Thou, Elvis? (The Gaslight Anthem)
  10. Rosemary
  11. American Slang (The Gaslight Anthem)
  12. A Wonderful Life
  13. See You On the Other Side
  14. Go Tell Everybody (The Horrible Crowes)
  15. Etta James

Brian Fallon ging Songs From The Hymnal spelen vanavond. Althans, zo was deze tournee gedoopt. Je moest in die titel vast wat zelfspot door horen klinken. Maar er werden toch ook bepaalde verwachtingen mee gewekt. Hij zette hoog in. Een man met een missie.

brian

Fallon gaf een Europees vervolg aan een korte concertreeks die hij oktober vorig jaar deed in de Verenigde Staten, samen met Craig Finn (van The Hold Steady). Toen 14 concerten in 26 dagen, van de ene naar de andere kust. Deze maand was het schema nog iets heftiger: 19 optredens in 23 dagen. Zijn bezoek aan Theater de Meervaart op 11 februari, in Osdorp in Amsterdam, was de zesde ervan, en de eerste op het vasteland.

Had je de laatste jaren even niet goed opgelet, dan had je zomaar kunnen denken dat Brian Fallon nog steeds ‘slechts’ de voorman was van The Gaslight Anthem. Maar niets is minder waar. Hij werkte de laatste jaren aan uiteenlopende projecten, met verschillende gezelschappen, zoals The Horrible Crowes, Molly And The Zombies en The Howling Weather. Je zou er bang van worden, die namen. Maar dat is nergens voor nodig. Erg veel dreiging gaat er niet uit van hem en zijn recente muziek. Daarin klinkt meer en meer folk en soul door. De liedjes zijn lang niet meer zo rechttoe rechtaan en onbezonnen als die van The Gaslight Anthem, en het speelt zich allemaal af in een tempootje lager.

The Gaslight Anthem dus, die stoere punk rockers uit New Jersey. Van weleer, moet je er bijna al bij zeggen. Naarmate de jaren vorderden kwam de nadruk steeds minder op punk en steeds meer op rock te liggen. De albums werden muzikaal misschien zelfs wat rijker, maar niet per se beter. Ze leken, als band dan, op hun laatste benen te lopen, getuige ook al die side projects van hun voorman. Vorig jaar werd nog een poging gedaan om nieuw leven in de band te blazen. Ze bedachten een aanleiding: het nog maar tienjarig jubileum van The ’59 Sound, hun meest bejubelde album. Euforische toestanden, toen ze dat album integraal speelden vooral. Maar aan het eind van de avond concludeerden we toch dat de magie ontbrak, mede door een totaal gebrek aan interactie. Tussen de bandleden onderling, maar vooral ook met het publiek. Er kon nog net een bedankje vanaf.

Dat was aan het eind van de zomer. Wat een enorm contrast met een paar maanden eerder, in maart. Toen hij, met The Howling Weather, de Melkweg in Amsterdam volledig inpakte. Dat hij een gave heeft om ontzettend pakkende liedjes te schrijven wisten we eigenlijk al. Maar nu bleek hij ook nog eens een openhartige, goedlachse en charismatische verhalenverteller te zijn. Geef mij die laatste Brian Fallon dus maar. En die zouden we krijgen vanavond…

craig

Maar eerst werden we opgewarmd door Craig Finn, in het dagelijks leven zanger van The Hold Steady uit New York, nog zo’n band die na een vliegende start al een paar jaar zoekende is. Qua senioriteit – Finn is acht jaar ouder dan Fallon – hadden de rollen ook omgedraaid kunnen zijn vanavond. Maar ervaring geeft niet altijd de doorslag, bleek maar weer eens. Zo zonder het bombastische geluid van zijn druistige band, viel net iets teveel op dat hij niet een heel geweldige zanger is. In elk geval niet een zanger die heel veel kan variëren met zijn stem.

De verhalen waarmee hij zijn liedjes introduceerde, maakten bijna meer indruk dan de liedjes zelf. Zoals deze: Hij woonde net een jaar in New York toen twee vliegtuigen de Twin Towers doorboorden. Hij keek met toenmalige collega’s naar de brandende torens, vanaf het dak van een ander gebouw. Wat doe je op zo’n moment? Finn’s baas stelde voor om bier te gaan halen. Dus zag hij, met een biertje in zijn hand, om tien uur ‘s morgens, de torens instorten. “It didn’t make any sense”, zei hij, of iets in die trant, “but on the other hand, there wasn’t a single thing we could think of to do at that moment, that did make sense”. Niets was logisch, die dag. Met dit korte verhaal beschreef hij de wanhoop die zich die dag van New York meester maakte. Daarna speelde hij Newmyer’s Roof, dat hij in 2015 uitbracht. Pas na een jaar of veertien vond hij er de woorden voor… Lukte het hem toch nog me te raken.

Craig Finn sloot af met Certain Songs, van The Hold Steady’s debuutplaat Almost Killed Me. Een ode aan zijn muzikale helden. Een mooie opmaat richting het optreden van Brian Fallon.

Dat optreden ging ongeveer zo: Fallon liep het podium op, en begon wat in het wilde weg te kletsen. Grapjes vooral, die hij ter plekke leek te verzinnen. “Whatever”, dat zei hij ook heel vaak, om te onderkennen dat hij zelf ook vond dat het niet echt ergens over ging. En hij keek er voortdurend blij bij, oprecht blij. Zo gingen er een paar minuten voorbij zonder dat er ook maar één noot gespeeld was. Ja, hij tokkelde wat op zijn gitaar. En op een gegeven moment ging dat getokkel nonchalant over in het eerste liedje, Long Drives. Een prachtig liedje. Dit scenario herhaalde hij nog veertien keer. Wel steeds een ánder prachtig liedje trouwens, en sommige op piano in plaats van gitaar…

Wat het meest opviel: Hij trok soms registers open, waarvan je je eigenlijk af kon vragen, of hij er niet beter weg kon blijven. Go Tell Everybody, van The Horrible Crowes, eindigt met het zich herhalende mantra: “I was a man of great sympathy when I loved you baby, but tonight all my sympathy is gone”. Hij zingt het vijf keer achter elkaar. Steeds maar hoger, tot het punt dat je plaatsvervangend bang bent dat zijn stem het begeeft. Wat een lef.

Zou hij echt onzuiver zingen, dan zou je hem dat meteen vergeven trouwens. Hij had drie liedjes meer kunnen spelen, als hij wat meer haast had gemaakt, en bijvoorbeeld niet steeds terugkwam op het feit dat hij geen Grammy had gewonnen. Grappig was het allemaal wel. Zo kwam hij eigenlijk overal mee weg vanavond. En dat allemaal door dat blije hoofd van hem.

Dit optreden was heel snel uitverkocht, en dat is door Brian Fallon niet onopgemerkt gebleven. Hij komt er twee keer op terug, hoe dankbaar hij is, want dit gaat hem helpen bij de onderhandelingen om geboekt te worden, in de toekomst. Even klinkt hij als een begintwintiger, maar hij is toch echt al 39.

In 2016 bracht hij zijn eerste soloplaat uit, Painkillers, een bijna vrolijke verzameling veelal akoestische popliedjes. Vorig jaar volgde Sleepwalkers, met een veel voller geluid, van zijn nieuwe begeleidingsband, The Howling Weather dus. De setlist vanavond: vier liedjes van Painkillers, drie van Sleepwalkers, vier van The Gaslight Anthem (en dan niet bepaald de bekendste, National Anthem van Handwritten uit 2012 is een vroeg hoogtepunt), drie liedjes die voort zijn gekomen uit zijn andere projecten, en een verrassende cover van Lyle Lovett’s Nobody Knows Me, dat hij twee dagen eerder in Londen voor het eerst had gespeeld. Een mooie dwarsdoorsnede van zijn oeuvre dus.

Ik dacht tekstregels van Paul Simon te horen aan het eind van Sleepwalkers. Aan Red Lights worden een paar regels van Guns N’ Roses’ Patience toegevoegd. Ook dit lijkt weer geïmproviseerd. Hij wisselt tijdens deze tournee flink af, en laat zich niet leiden door de van tevoren bedachte setlist. Dat benadrukt hij zelf misschien net een keer te vaak (waardoor je hem er bijna van gaat verdenken dat hij exáct de handgeschreven setlist volgt).

Rosemary is een van de hoogtepunten. Uiteraard, zou ik haast willen zeggen. Op Painkillers is het een opzwepende rocker, waarvan je, als je niet goed op de tekst let, heel vrolijk kan worden. Maar vanavond is het, volledig gestript, eigenlijk een vrij pijnlijk klein liedje waarin slechts een heel klein beetje hoop doorklinkt (“…maybe someday they’re gonna love me back to life”).

fallon3

Even later werd het nóg mooier. “Certain songs, they get scratched into our souls”, waren de laatste woorden die Craig Finn zong, voordat Brian Fallon het podium betrad. Die woorden kwamen weer in mij op toen we zacht met Fallon meezongen, tegen het eind van de avond: “And when we both grow old, and there’s nothing left to say, I want you to know that I loved you all my days. And when we close our eyes on this lifetime, I’ll see you on the other side”.

Een van de mooiste liedjes van 2018 was het al, See You On The Other Side. Van mij had hij daar een Grammy voor mogen winnen. Vanavond vervolmaakte hij het. Ik weet niet eens precies wat de definitie is, maar dit klonk als een hymne. Missie geslaagd, zou ik zeggen.

 

Setlist

  1. Long Drives (Molly and The Zombies)
  2. National Anthem (The Gaslight Anthem)
  3. Sleepwalkers
  4. The Blues, Mary
  5. Nobody Knows Me (Lyle Lovett cover)
  6. Among Other Foolish Things
  7. Red Lights (Molly and The Zombies)
  8. She Loves You (The Gaslight Anthem)
  9. Wherefore Art Thou, Elvis? (The Gaslight Anthem)
  10. Rosemary
  11. American Slang (The Gaslight Anthem)
  12. A Wonderful Life
  13. See You On the Other Side
  14. Go Tell Everybody (The Horrible Crowes)
  15. Etta James