×

Concert

10 mei 2019

Better Oblivion Community Center in Paradiso – Conor Oberst en Phoebe Bridgers lijken bevrijd

Geschreven door: Erik Braak

Label: Dead Oceans

Begin dit jaar brachten Conor Oberst (39) en Phoebe Bridgers (24) onder de naam Better Oblivion Community Center een album uit. Ze kwamen naar Paradiso om het live te brengen, en meer. Twee creatieve geesten hebben elkaar gevonden.

better-oblivian

Het was de vijftiende keer dat ik Conor Oberst op een podium zag staan. De eerste keer was in 2003, ook in Paradiso, met Bright Eyes. Ze toerden naar aanleiding van het meesterwerk Lifted…, hun derde album al. Hij was pas 23, en helemaal de weg kwijt die avond. Mijn herinneringen eraan zijn vast wat vervaagd, maar ik overdrijf niet. Jaren later op hetzelfde podium, bevestigde hij zelf dat het destijds, en vooral op die avond, niet zo goed met hem ging. Ik zag hem natuurlijk vaak met Bright Eyes. Later waren The Mystic Valley Band, Dawes en (een deel van de) Felice Brothers zijn begeleidingsbands. Er was een geweldig muziekfeest met de supergroep Monsters Of Folk (met M. Ward, en Jim James van My Morning Jacket) op Crossing Border in Den Haag in 2009, toen ik voor het eerst het idee had dat dat hij het naar zijn zin had op het podium.

Twee keer deed hij het alleen: Op 1 februari 2013, een magistrale avond in Paradiso, die voor altijd in mijn geheugen gegrift zal blijven, vooral vanwege een absurde uitvoering van Waste Of Paint. Begin 2017 bracht hij de over het algemeen sombere overdenkingen van zijn album Ruminations, in Utrecht. Hij had niet de meest leuke jaren van zijn leven achter de rug: hij werd online van verkrachting beschuldigd (de hetze bleek maar moeilijk te stoppen, maar hij is inmiddels vrijgepleit door het bewuste meisje zelf), er werd een cyste in zijn hersenen ontdekt (hij is hersteld), en tenslotte overleed zijn oudere broer (‘He basically drank himself to death’, zei Conor in een interview). Het drukte een behoorlijke stempel op die avond. Here Comes A Regular werd opgedragen aan Matt Oberst. Een schrijnende uitvoering. Conor had het zwaar. Phoebe Bridgers stond in het voorprogramma, en vergezelde Conor op het podium voor een mooie uitvoering van Lua. Het was een voorbode van wat later zou volgen.

Lua dus. Getormenteerde Lua. Het is wel ongeveer het meest droevige liedje in zijn oeuvre. En de concurrentie is wat dat betreft enorm. Het stond vaak op de setlist, en vanavond in Paradiso ook. Ik kan me niet herinneren dat ik Conor ooit blij heb zien kijken tijdens een uitvoering ervan. Vanavond gebeurde dat wel, tijdens de bridge. Gitarist Christian Lee Hutson, die overigens ook het voorprogramma verzorgde en dat erg mooi deed, bracht zulke mooie klanken voort dat Conor even niet aan Lua dacht. Daar was zelfs opeens een glimlach. Daar een symbolische betekenis aan geven is misschien wat pathetisch. Maar hij leek bevrijd. Dat zag ik in die glimlach. De rusteloosheid uit zijn begintijd en de zwaarmoedigheid van de laatste jaren lijkt van hem afgegleden.

Phoebe Bridgers, 24 jaar, heeft ook een hectische tijd achter de rug. Ze bracht in 2018 met Julien Baker en Lucy Dacus, onder de naam boygenius, een heel goed ontvangen ep uit. Maar ze was ook een van vele vrouwen die zich begin dit jaar uitgesproken hebben over het vrouwonvriendelijke gedrag van Ryan Adams, haar vorige ‘mentor’, met wie ze een liefdesrelatie kreeg. Adams, twintig jaar ouder, trok het niet dat ze die relatie verbrak, en probeerde haar daarna op allerlei manieren kapot te maken. Laat ik het op die manier samenvatten (ik weet verder ook niet van de hoed en de rand, eerlijk gezegd). Eigenlijk had ze zich al eerder over hem uitgesproken, alleen nog niet met naam en toenaam. De openingszin van Motion Sickness, een single van haar eerste en enige tegelijk briljante album Stranger In The Alps, is “I hate you for what you did”. Daarna kiest ze haar worden wat zorgvuldiger, maar met de kennis van nu laat het zich makkelijk raden wie die ‘you’ in de openingszin precies is. Het hele gebeuren moet haar zelfvertrouwen een enorme knauw hebben gegeven. 

Tegen het einde van de avond, tijdens het Bright Eyes-nummer Easy/Lucky/Free, beklom Phoebe aarzelend de basdrum, en zong ze verder terwijl ze boven iedereen uitstak. Daar een symbolische betekenis aan geven is misschien wat overdreven. Maar ze leek bevrijd. Dat zag ik toen ze daar stond. Natuurlijk waren er ook momenten dat ze schuchter leek te zoeken naar bevestiging van Conor dat het goed was, maar dan zat ze even later weer op haar knieën tegenover Hutson, te duelleren op gitaar. Ik doe waar ik zin in heb, maar vooral ook: ik kán het, ik durf dit.

Ze openden prachtig, met Didn’t Know What I Was In For, ook de opener van hun album, en speelden daarna alle andere liedjes daarvan. Met Dylan Thomas piekten ze vervolgens al vroeg. Ze gaven er tevens een signaal mee af dat het een verrassend swingende avond ging worden. Op Big Black Heart en Forest Lawn ging Conor ouderwets tekeer (vintage Bright Eyes, met Old Soul Song-achtige uithalen in zijn zang). Hier stond geen folkduo, maar een rockband, en dat was best verrassend. Eén keer sloegen ze door. Totaal onduidelijk was het idee achter de campingstoelen waarop ze gingen zitten tijdens het elektronische Exception To The Rule, en de strandballen die ze het publiek in gooiden. Het nummer ging volledig langs mij heen, en dát zal in elk geval níet de bedoeling zijn geweest.

The Replacements zijn nooit ver weg als Conor ergens is. Phoebe is blijkbaar ook fan. Zij kondigde Can’t Hardly Wait aan. Deze zal minder blijven hangen dan Here Comes A Regular, van twee-en-een-half jaar geleden. Naast Lua en Easy/Lucky/Free stond er nog één Bright Eyes-nummer op de setlist. Phoebe heeft Lime Tree helemaal naar haar hand gezet. Hoewel moeilijk verstaanbaar, liet ze hier horen hoe loepzuiver ze kan zingen. Conor deed dan weer Funeral van Phoebe. Zelden is een nummer zo heftig geherinterpeteerd. Van een verstilde mijmering heeft hij wilde punk gemaakt. Zij stond ernaast, dus het zal haar goedkeuring wel hebben gekregen. Maar ik vind haar versie toch mooier.

De twee andere Phoebe Bridgers-originals waren de hoogtepunten van de avond. Dat de stemmen van Conor en Phoebe een perfecte match zijn, kwam het mooist naar voren tijdens Would You Rather (op haar album ook een duet van de twee). De eerste toegift was het meeslepende Scott Street, dat minutenlang sluimert, tot je bijna ongemerkt meegesleurd wordt in een fantastische climax. Obersts microfoon belandde in het publiek. Een willekeurige concertbezoeker, die zijn ‘klassiekers’ blijkbaar kende, zong vol overtuiging de laatste zinnen: “Anyway, don’t be a stranger…”

Deze twee creatieve geesten brengen het beste in elkaar naar boven. Op dit moment in elk geval. Ze sloten kalm af, met Dominos, ook de afsluiter van het album. ‘There’s always tomorrow’, waren de laatste woorden die we hoorden. We zien wel wat er morgen volgt, het kan alle kanten op met deze twee. Vandaag is dit het. En dit was erg goed.

Setlist Better Oblivion Community Center:

  • Didn’t Know What I Was In For
  • Dylan Thomas
  • Big Black Heart
  • Forest Lawn
  • Lime Tree (Bright Eyes)
  • Sleepwalkin’
  • Service Road
  • Would You Rather (Phoebe Bridgers)
  • Exception To The Rule
  • Can’t Hardly Wait (The Replacements cover)
  • Chesapeake
  • Little Trouble
  • Funeral (Phoebe Bridgers)
  • Lua (Bright Eyes)
  • My City
  • Scott Street (Phoebe Bridgers)
  • Easy/Lucky/Free (Bright Eyes)
  • Dominos

Foto’s Niels Vinck (Niels Vinck fotografeert)