Spannende jazz is de laatste jaren het heerlijkste exportproduct van het Verenigd Koninkrijk. Tijdens het London Jazz Festival doen ze ook aan import: Herbie Hancock, Angel Bat Dawid, Jan Garbarek, Christian Sands,… Tot zondag 24 november strijken ze neer op de meest uiteenlopende locaties in de hoofdstad. Wij maakten afgelopen weekend de start van het festival mee.

Op vrijdag renden we meteen van de Eurostar naar het Southbank Centre waar Archipelago een lunchconcert zou geven in de hal. De band uit Newcastle schipperde tussen punk, jazz en spirituele jazz, wat mooie momenten opleverde maar ook twijfelachtige. De setting zal niet geholpen hebben: de hal was te groot en had een beetje een winkelcentrumgevoel. Toch was het mooi om te zien dat de leeftijd van het publiek liep van 5 tot 75. Het is een Britse paradox dat het kunstonderwijs erg duur is, maar dat expo’s en concerten vaak gratis worden aangeboden. Zo bereikt dit festival ongetwijfeld een breder publiek en dat kunnen we alleen maar toejuichen.

Maar goed, we bleven nog wat op onze honger zitten en trokken naar het Barbican Centre. Daar loopt momenteel de expo Into The Night, die focust op de wondere wereld van de nachtclubs en cabaretten van het begin van de vorige eeuw. Plekken als Die Fledermaus in Wenen waren ware totaalkunstwerken met oog voor het design van het meubilair, tegels, brochures, noem maar op. De knapste clubs werden nagebouwd in het Barbican en zo belandden we in de Aubette, een pareltje dat mede werd ontworpen door Theo Van Doesburg van De Stijl in Straatsburg. Hier zagen we trompettist Mark Kavuma en pianist Noah Stoneman aan het werk. Samen verkenden ze het American songbook, terwijl achter hen Rhythmus 21 van Hans Richter werd geprojecteerd. De dansende vierkanten van de film pasten perfect in dit kader en het geheel leek wel op een scène van een Woody Allen-film. Een bijzondere belevenis.

Maar ons hart ging pas sneller slaan toen we die avond een live-opname van het BBC 3-programma From J to Z bijwoonden in het Royal British Institute of Architecture. In een art deco auditorium bestegen verschillende festivalacts het podium om de Londenaars al een voorsmaakje te geven. Hier voelden we voor het eerst de buzz van het festival.

De avond werd afgetrapt door Etuk Ubong. De Nigeriaanse trompettist, met een verleden bij de band van Femi Kuti, stond afgelopen zomer nog op het We Out Here-festival en speelde ook al in het hippe Steamdown. Geruggesteund door zijn eigen drummer en lokale jonge leeuwen, bracht hij vier aanstekelijke nummers met elementen van jazz, highlife en de politieke ondertoon die je ook vindt in afrobeat. Zelf noemt hij het “earth music” en het eerste album met dit geluid komt uit in 2020.

Na dit energieke optreden voelde de a capella solopartij van Madison McFerrin wat flauw aan. Het was ook één van de eerste keren dat ze optrad met enkele beats van haar broer Taylor op haar laptop en ze was er zichtbaar nog niet helemaal vertrouwd mee. Maar goed, we zagen het begin van een nieuw hoofdstuk in haar carrière en dat is altijd een mooie vangst op een festival. Toch keken we vooral uit naar de volgende act: Gary Bartz!

Gary Bartz trad op met de grootsten der aarde, denk bijvoorbeeld aan het  legendarische optreden met Miles Davis op het Isle of Wight-festival voor 600.000 man… Voor het London Jazz Festival verenigde hij zijn krachten met de jongens van Maisha (ja, enkel de jongens) en dat gaf vuurwerk. Op zijn 79^ste verkeert de saxofonist uit Baltimore nog in een verbazingwekkende vorm. De Juju Man daagde de twintigers uit en andersom, het plezier spatte er werkelijk van af met aan de lopende band steekjes en kwinkslagen. Als dit geen zin gaf om het volledige concert mee te maken, dan moet je even langs de dokter.

Zaterdag trokken we in de eerste plaats de stad in voor een praatje met de mensen van Spiritmuse Records. Zij brachten onlangs de nieuwste plaat uit van Kahil El’Zabar & The Ethnic Heritage Ensemble en ze lieten ons weten dat ze ook in 2020 veel moois in petto hebben. Fans van spirituele jazz kunnen al halsreikend uitkijken naar heruitgaven van obscure platen uit de verzameling van de oprichters van het label – twee echte diggers die zeldzame vinyl tot in Tokyo opsporen.

Maar dan was het weer tijd voor live muziek. We trokken naar het hippe Brick Lane waar Binker Golding zou optreden in de Ninety One Living Room. Deze Londense saxofonist kennen we van de succesformatie Binker & Moses, maar ook van zijn recente plaat Abstractions of Reality Past and Incredible Feathers. Het was deze muziek die hij live zou brengen in een stampvolle bar (eindelijk muziek in een bar!) en hij bracht daarvoor een onuitgegeven band mee: Jamie Murray op drums, Sarah Tandy op piano en Conor Chaplin op contrabas. Namen die minder belletjes doen rinkelen dan pakweg Daniel Casimir en Joe Armon-Jones, die wel op de plaat stonden. Maar het concert dat volgde, bewees dat ook het niveau van de minder bekende muzikanten in Londen belachelijk hoog ligt.

Golding vond het zelf vreemd en het was niet zijn bedoeling, maar de band volgde trouw de volgorde van de tracks op de plaat. De eerste nummers van de set klonken nog behoorlijk Amerikaans en misschien moest de band nog onder stoom komen. Maar dan kwam er het prachtige Skinned Alive, Tasting Blood met zijn latin ritme, een piano die iets weg heeft van een harp en een warme wat Braziliaanse sax. Het tempo ging de hoogte in en tegelijk kwam er meer ruimte voor ingenieuze solo’s. Vooral Sarah Tandy liet zich gelden met rijke pianolijntjes die je van je barkruk bliezen. Een naam om te onthouden! Ondertussen ging het concert in één ruk door. Naast wervelwinden van nummers was er ook plaats voor zoete melodieën, die de getatoeëerde saxofonist met even veel overtuiging bracht. Slechts één keer onderbrak Golding het concert, om de muzikanten voor te stellen, en dit mondde uit in schijnbaar doelloze monoloog die doorspekt was van de humor en de zelfspot. Geïmproviseerd stand-up, die kreeg je er gratis bij. Alles samen was dit weer een geweldige avond Londense jazz. Ja, het festival is goed vertrokken…