×

Artikel

10 augustus 2012

parts+sideviews 1: Thomas Heberer

Geschreven door: Henning Bolte

Als eerste in PARTS+SIDEVIEWS trompettist Thomas Heberer (1965), sinds vier jaar zetelend in New York. Heberer is één van de tien leden van het Instant Composers Pool Orkest (ICP). Het orkest zal ook de volgende drie jaar subsidie ontvangen en is als één van de weinige impro-ensembles voorlopig in de door de jonge liberaal Halbe Zijlstra ontketende storm overeind gebleven. Er kan vooruitgeblazen of teruggetoeterd worden, te beginnen met de opening van het nieuwe seizoen in het Bimhuis op 31 augustus en 1 september.

coverKLIPPECF226Één van de groepen van Heberer is het trio Clarino met de New Yorkse Belg Joachim Badenhorst (1981) – hij maakt ook deel uit van het trio van ICP -slagwerker Han Bennink – en de Frans-Duitse bassist Pascal Niggenkemper (1978), eveneens uit New York. Klippe is het debutalbum van de groep, ver- schenen op het Lissabonse Cleanfeed Label, thuishaven voor een hele reeks vooraanstaande Europese en Amerikaanse improvisatie-groepen.

De stukken op Klippe, klif, hebben allemaal maritieme titels, zeil-titels zoals Törn (zeiltocht), Stapellauf (te water lating), Luv und Lee (loef en lij), Rah (ra-zeil) enz.. Wat nog niet wil zeggen dat de stukken het door de titels aangeduide akoestisch illustreren. Het ligt er in ieder geval niet dik bovenop.

De stukken zijn ongrijpbaar melodieus, dat wil zeggen ze worden niet als wijsjes gespeeld maar herinneren in de verte wel eraan. Er zit iets bijna kinderlijks aan (zonder dat het ooit kinderlijk wordt), ze hebben iets dromerigs, sommigen ook iets Eisleriaans (van Hanns Eisler). De instrumenten bewegen in tegen elkaar ver- schoven lijnen, haast canonachtig waarbij zich af en toe accelaraties, opstapelingen en climaxen voordoen maar vaak genoeg blijven de lijnen ook onbepaald, onopgelost en kan ook het niets zich openbaren of ten- minste een ongewisse afgrond. Net als op de rand van een klif. Mooi en gevaarlijk tegelijk. Badenhorst en Niggenkemper (hij speelde al in zijn Keulse tijd met Heberer) ligt dit goed. Ze kunnen met deze aanpak alle- bei uitstekend uit de voeten. Heberer heeft voor zijn muziek een speciaal notatie-systeem, het cookbook, ont- wikkeld dat ruimtes en bewegingsmogelijkheden binnen een structuur aangeeft en muziek zoals op Klippe aanstuurt. Heberer speelt regelmatig ook op de kwarttonen-trompet, een trompet met een extra ventiel, waarmee je afstanden tussen hele en halve toonstappen kunt intoneren. Heberer heeft de kwarttonen zo- danig in zijn spel en de lijn van de muziek geïntegreerd dat ze niet als opvallend of afwijkend eruit springen maar de muziek vooral een merkbare bijzondere kwaliteit geven. De cirkel is weer rond door de benaming van de groep, Clarino. De clarion is een ventielloze baroktrompet die zo klinkt als de naam (zegt).

Van Clarino is inmiddels de opvolger van Klippe, het album Cookbook (op het Red Toucan Label) ver- schenen. Op No Business Records is Joe Hertensteinop vinyl One verschenen die naast de stukken van Klippe nog een extra lp met solo-stukken van Heberer bevat.

Op HNH, eveneens verschenen bij Cleanfeed, speelt Heberer samen met de andere “Keulse New Yorkers”, Pascal Niggenkemper en slagwerker Joe Hertenstein. Op dit album o.m. Tolliver’s Toll, een vroege compositie van Heberer, herkenbaar geïnspireerd door trompettist en bandleider Charles Tolliver (1942).

Andreas SchmidtIn hetzelfde jaar als live-concert opgenomen en op het Jazzwerkstatt-label opgenomen Pieces For a Husky Puzzle met pianist Andreas Schmidt en de Zwitserse slagwerker uit Berlijn, Samuel Rohrer. Hier worden met een bij- zondere chemie langs wonderbaarlijke en spannende wegen puzzlestukken samengevoegd waar de perspectieven tussen detail en geheel, tussen in- en uitzoom heen en weer bewegen.


Radio
concertzender Art of The Improviser 21 augustus (met opnamen van Klippe, HNH en Pieces For A Husky Puzzle)

website

Tracklisting Klippe

  1. Törn
  2. Mole
  3. Insel
  4. Stapellauf
  5. Luv und Lee
  6. Kleiner Bruder
  7. Rah
  8. Blanker Hans
  9. Einlaufbier