De laatste tijd is er opvallend veel trompet in bijzondere variaties! De middel-generatie maar ook een heel nieuwe generatie. Één van de opvallendste is de 31jarige Ibrahim Maalouf, een virtuoze trompettist gevormd door zijn klassieke Westerse scholing en de Oosterse muziek- cultuur van zijn geboorteland Libanon. Hij maakt deze zomer als rijzende ster zijn opwacht- ing op tal van festivals.

Er loopt een lijn van Maurice André, de beroemdste klassieke trompettist, naar de microtonale trompet die Maaloufs vader Nassim, eveneens klassieke trompettist, met het toevoegen van een vierde ventiel voor het spelen van microtonale kwarttonen in de Arabische muziek in de jaren 60 ontwikkelde. Vanuit deze basis gaat Ibrahim Maalouf van kleins af aan naar andere muzieken zoals balkanbrass, Afroamerikaanse blues, Afrobraziliaanse batacuda percussie, hard rock enz. luisteren.

In zijn eigen muziek komt het als polyvocalisatie of convocalisatie terug. “Ik trek geen grenzen en leg me geen beperkingen op welke richting ik opga. Alles waar ik van houd, moet in mijn muziek op een zuivere wijze (door) kunnen klinken. … Ik werk vanuit mijn instinct, bereid het niet voor en ga er ook niet eerst uitgebreid over nadenken.” Hij laat ongelijksoortige klanken gelijktijdig naast elkaar klinken of successieve- lijk in elkaar overvloeien. Zoals in Never Serious (blues riffs, balkan fanfare), They Don’t Care About Us, een Michael Jackson song (originele Braziliaanse batacuda-percussie, hardrock riffs en balkan-fanfare) of in het fraaie All the Beautiful Things (hardrock riffs, Arabische en Chinese viool). Als parallele realiteiten klinken ze gebroederlijk naast elkaar, treden in contact maar gaan nooit volledig versmeltend in elkaar op.

En dan de vocale kwaliteiten met wonderbaarlijke microtonale toonbuigingen en hoorbare adem. “Ik heb steeds veel gezongen en doe dat nog steeds. Sinds ik trompet speel, tracht ik de klank van mijn instrument zo veel mogelijk in de richting te ontwikkelen die bij het zingen het meest essentiëel is. Nog niet zo lang geleden heb ik ontdekt dat trompet even puur en soepel kan klinken als de stem en soortgelijke expressiemogelijk- heden biedt. Daar houd ik het meest van bij mijn instrument.”

In Maeva In Wonderland komt de ene muziek uit de andere voort. Beginnnend met een piano pattern (à la Bella Ciao), dan kwarttoontrompet, schrijdt het voort naar Cubaanse clavé en eindigt in sequenties van minimal music. Bij Maalouf is dit geen vrijblijvend spel of mixing mentaliteit! De titel Diagnostic, nauwkeu- rig, dieper leren (her)kennen, zelfvinding duidt het goed aan. In een open proces naar de grondlinie terug- vinden waar zich krachten in bundelen die tot erupties zoals in het magnifieke Beirut leiden. “Beirut is een explosief stuk waarin de traumata uit mijn kindertijd naar buiten komen. Ik neem de tijd om me heel zacht uit te drukken, zelfs in mijn instrument te fluisteren voordat op het eind het punt komt waar ik al mijn ge- voelens heel hard uitschreeuw. Daarin zit de kracht. Trompet is het enige instrument dat mijn in staat stelt sterke gevoelens als deze ten overstaan van zo veel mensen met zo’n intense werking tot uitdrukking te brengen.”

Postsriptum
De Egyptenaar Samy El Baby (1935) was een van eersten die – met behulp van liptechnieken – Arabische muziek op de trompet speelde. In de jazz werd de microtonale kwarttoontrompet door Don Ellis reeds in de jaren 60 gebruikt (album Electric Bath) en tegenwoordig zijn er een aantal trompettisten die ze spelen zoals Markus Stockhausen, Thomas Heberer van het ICP-orkest en Franz Hautzinger van het Regenorchester. Één van de meest geavanceerde is de Nederlandse trompettist Marco Blaauw met zijn dubbel-bell-trompet die vijf ventielen heeft – nauw verbonden met de muziek van Karlheinz Stockhausen waar microtonen een belangrijke rol spelen.