Het is alweer 20 jaar geleden dat het baanbrekende Psyence Fiction van UNKLE uitkwam. De band was het vehikel van James Lavelle (daarvoor vooral bekend als de jonge platenbaas van zijn eigen Mo’Wax) en DJ Shadow en zij nodigden voor hun eerste album vrienden uit om mee te doen. Voorname vrienden. Het album is nu net weer als dubbelvinyl verkrijgbaar. En dat is natuurlijk de geluidsdrager om het album weer eens heel goed door te luisteren.

Toen Psyence Fiction uitkwam was iedereen zich ervan bewust dat het niet alleen een geweldig maar tevens baanbrekend album was. Niet alleen die waanzinnige gastenlijst maakte indruk maar vooral de manier waarop de muziek gemaakt werd. DJ Shadow had met zijn geniale debuut Endtroducing de muziekwereld al net zo veranderd als James Lavelle met zijn platenlabel Mo’Wax. DJ Shadow met zijn muzikale skills, Lavelle met zijn vrije muzikale gedachten, overvolle telefoonboekje en conceptdenken.

De basis van Psyence Fiction lag wel degelijk in Entroducing, hoewel het album tegelijk zoveel meer is als een Endtroducing, met zijn instrumentals, met gastzangers/rappers. Vooral de toevoeging van gitaren, nog meer vervreemdende sound effects zelfs video samples geven Psyence Fiction een fijne ruwe rand die lekker diep door blijft borrelen. Avontuur en muzikale uitdaging als uitgangspunt geeft altijd meerwaarde.

Meer dan genoeg hoogtepunten op dit UNKLE debuut naast de waanzinnige knal waarmee Guns Blazing en U.N.K.L.E. Main Title Theme het album magistraal openen. Natuurlijk is Rabbit In Your Headlights, met Thom Yorke op zang, een absolute klassieker geworden, maar ook Bloodstain, vol naar de nieuwe tijd doorgetrokken triphop, met Alice Temple, het hard rockende en psychedelische Nursery Rhyme met Badly Drawn Boy en vooral Lonely Soul met Richard Ashcroft (met weer zo’n weergaloos strijkarrangement van de onder meer van Massive Attacks Unfinished Sympathy vermaarde Will Mallone) zijn ongelooflijke prachttracks die de tand des tijds moeiteloos doorstaan hebben.

Psyence Fiction is een heerlijk overvol en muzikaal super interessant album waarbij je constant wordt verrast door geniale muzikale vondsten dan weer ronduit verbluffend goede songs. De productie is, zoals van DJ Shadow bekend, lekker vet op de beat en bas gedreven met tegelijkertijd veel ruimte voor invulling. Prachtig hoe in dat geval het sterke instrumentale Unreal (later als single met Ian Brown als zanger overgedaan) overgaat in Lonely Soul. Of hoe het instrumentale Getting Ahead In The Lucrative Field Of Artist Management naar Nursery Rhyme uitloopt.

Mooie verrassingen zijn er ook. Mike D van Beastie Boys die op The Knock (Drums Of Death Pt. 2) met de van Hello Nasty geleende raps en (toen nog in Metallica spelend) bassist Jason Newsted op bas en theremin. En is iemand zich er echt van bewust geweest dat toch echt de ‘uit de schijnwerpers verdwenen’ Mark Hollis (Talk Talk) op piano meespeelt op Chaos?. Supermooi is ook de tweede Malone en DJ Shadow samenwerking op het album met het instrumentale Celestial Annihilation. Wat werken die dikke beats en vreemdsoortige soundscapes en samples van DJ Shadow toch wonderwel met strijkers en dan vooral in die weergaloze arrangementen van meester Malone.

Psyence Fiction is een absolute klassieker die, juist omdat de muzikale uitdaging groot was, een tijdloze indruk achter blijft laten. Die zelfs na 20 jaar nog net zo indringend en genadeloos de oren binnen komt. Fijn dat het album nu weer op dubbel vinyl optimaal te verkrijgen is.

Tracklisting Psyence Fiction (vinyl reissue):

Side A:

1. Guns Blazing (Drums Of Death Pt. 1)
2. U.N.K.L.E. Main Title Theme
3. Bloodstain

Side B:

1. Unreal
2. Lonely Soul
3. Getting Ahead In The Lucrative Field Of Artist Management

Side C:

1. Nursery Rhyme / Breather
2. Celestial Annihilation
3. The Knock (Drums Of Death Pt. 2)

Side D:

1. Chaos
2. Rabbit In Your Headlights
3. Outro (Mandatory)