Sinikka Langeland
The Land That Is Not
The Land That Is Not is een beroemd gedicht van de baanbrekende Fins-Zweedse dichteres Edith Södergran. Södergran werd 1892 in Sint-Petersburg geboren en overleed al 1923 aan de gevolgen van tuberculose in Ravola, Karelië. Zij geldt als één van de eerste Scandinavische modernisten en grootse Zweedse dichter van de laatste eeuw. Zij groeide in Sint-Petersburg waar ze de beroemde Duitse St. Petrischule bezocht. Zij was multilingual (Fins, Zweeds, Russisch, Duits, Frans, Engels) en begon, beïnvloed door Frans symbolisme, Duits expressionisme en Russisch futurisme, poëzie in het Duits te schrijven. Vanaf 1926 schakelde ze volledig en consequent over naar het Zweeds. Zij is een Poet of Solitude die in haar uitzonderlijke kunst leefde maar haar erkenning en invloed niet meer meemaakte. Langeland ontfermt zich niet alleen over de grote, bekende teksten van haar zoals Landet som icke är (“The Land which is not”) Dagen svalnar… (“The Day Cools…”) waarin verlangen en vrees, nabijheid en afstand spelen, maar ook ‘kleine poëms’ als Luckokatt (“Lucky Cat”). Vier van de elf stukken zijn bovendien gebaseerd op gedichten van de Noorse dichter Olav H. Hauge (1908-1994). Het samengaan van muziek en poëzie heeft in Noorwegen een goede traditie. Zelfs Chet Baker, zelf van Noorse origine, maakte vlak voor zijn dood het album Telemark Blue samen met de Noorse dichter Jan Erik Vold.
The Land That Is Not opent in gezongen vorm het album van deze Fins-Noors-Zweedse groep met trompettist Arve Henriksen, saxofonist Trygve Seim, bassist Anders Jormin, slagwerker Markku Ounaskari en vocaliste Sinikka Langeland op kantele. Lang aangehouden klanken uit de diepte vullen gestaag de ruimte, zetten Langelands brillerende zang in gang die vervolgens in Henriksens vocale trompetklank en Seims buigende en vliedende saxofoonklank zijn innemende echo vindt. Net als het schitterende “ja” in Södergrans poëem via ontkenning uit het verscholene te voorschijn treedt, heeft Langeland een unieke gave nieuwe klank uit de diepten van het verleden op te laten rijzen en boeiende nieuwe mogelijkheden te openen. Zang, woord, klank en ritme zijn hier van begin af aan één, verschillende kanten van dezelfde medaille. En dat blijft zo door de wisselende temperamenten en temperaturen van de twaalf stukken heen. Daarbij klinkt het bij vlagen oriëntaals dan weer Miles Davis achtig zoals in Lucky Cat. Langeland zingt op dit album meer van binnenuit de groep dan op de voorganger Starflowers. Hetzelfde geldt voor haar subtiele spel op de kantele, de Finse tafelharp. De ritmische kant is zeer intens en tilt de muziek naar grote hoogten. Een droombezetting in droomklanken van droomkwaliteit!
Concertzender: Karavanserai met muziek van Sinikka Langeland, Iro Haarla, Enrico Rava en Lucas Santtana