Keith Jarrett
Rio
Rio is een 90 minuten registratie van een concert dat Jarrett begin april van vorig jaar (2011) in het Teatro Municipal van Rio de Janeiro gaf en bevat, over twee CD’s verdeeld, zes plus negen stukken. Het publiek komt voor de spanning van het a la improviste creëren van grote, indrukwekkende vorm. Dat Jarrett dat nog steeds indrukwekkend kan, staat buiten kijf.
Indrukwekkend is het vanwege de speciale concentratie, dynamiek en vastberadenheid waarmee Jarrett zijn rijke bronnen filterend samen laat vloeien. Alles wat hij speelt komt niet als improvisatie over maar als innerlijke noodzaak die zich à la moment tot vorm verdicht. De vraag of het bekende of nieuwe klanken, ontroerende of opschrikkende klanken, gewaagde figuraties of bekend terrein zijn, doet dan niet meer ter zake. Het applaus is het duidelijkste teken van verlossing uit de spanning van het spel. Opmerkelijk hoe zijn spel hier in de wisselwerking van fijnzinnig, peinzend, zacht vloeiend en groots aanzwellend gaandeweg in uitbundig vloeiende vreugde uitmondt. Jarrett erspielt dit als het ware door steeds op het moment suprėme deemoed te betrachten en de klanken los te laten. Een overweldigende gospel van de klank!
P.S.: Wat, als de klanken van Jarretts solo-improvisaties zouden vervliegen en zich slechts zouden kunnen nestelen in de herinnering van aanwezige luisteraars? Nu hebben we het live-moment en het recorded monument ervan. Het ene creëert een werkelijkheid die door de werkelijkheid van het andere – meer of minder – overdekt wordt. Mocht het Jarrett lukken zo open en fresh mogelijk te vertrekken, hoe zit het dan met de luisteraar? Na beluistering van Rio en na het schrijven van de recensie, vernam ik dat de meester – volgens eigen bekentenis in Rio door een nieuwe liefde bevleugeld was en met de nieuwe stijgwinden muzikaal mogelijk werd wat bij vorige concerten niet mogelijk bleek, niet lukte. Het spreekt voor Jarrett dat hij dat merkt en zelfs kenbaar maakt. Maar hoe beïnvloed dit en de eventuele (on)kennis ervan belevenis door en oordelen van anderen? Ik heb onder kennis van de betreffende omstandigheid bij beluistering een extra kwaliteit bespeurd, die ik zo goed mogelijk heb geprobeerd onder woorden te brengen.