×

Recensie

Metal

28 april 2023

Dødheimsgard

Black Medium Current

Geschreven door: Hendrik Vanhee

Uitgebracht door: Peaceville

Black Medium Current Dødheimsgard Metal 4.5 Dødheimsgard – Black Medium Current Written in Music https://writteninmusic.com

Het Noorse Dødheimsgard, ooit in de nineties waren het rauwe, grimmige black metallers van de tweede golf en de peetvaders van de metalavant-garde bovendien. In de lijn van hun impressionante A Umbra Negra uit 2015 zijn ze nu nog eclectischer en monumentaler geworden. Hebben ze nu acht jaar na datum op hun zesde, Black Medium Current, weer niet in het minst muzikale vaandelvlucht moeten plegen terwijl ze hun black metal almaar tot op zijn verste laten doorevolueren.

Vooreerst is altijd ook hun boodschap essentiëel. Het immer scherpzinnige Dødheimsgard  (DHG), dat op een zo gemoedelijke wijze sferen weet te creëren als muzikale voorwaarden voor menselijk nadenken, ja, het wil je introspectief bijna puur filosofische vragen laten stellen. Je stemmingen beheersen door zowel sombere, ingewikkelde duistermetalen texturen te vermengen met inpakkende passages van speelsheid, DHG kan het als geen ander.  Binnen het zelfgeschapen Dødheimsgard-klankenuniversum doet het volwassen inzichten voortschrijden met krachtige, aangrijpende zeggingskracht. Als je hun lyrics bekijkt, die zijn dan ook een kluifje voor wie naast de muziek ook wezenlijk voor persoonlijk geesteswerk openstaat.

Op dit vlak staat Dødheimsgard’s grote denker Vicotnik deze keer o.m. stil bij authenticiteit en vrije wil tegenover beperktheden door erfelijkheid en milieu. Wat betekent dit allemaal voor ieders morele verantwoordelijkheid? Wat trouwens is verantwoordelijkheid zelf nog? Impasses, er moet toch ergens een bevrijdende escape uit mogelijk zijn, maar hoe ontsnappen uit menselijke wanhoop en existentiële levensangst zonder daarbij tegelijk ook je eigen vrijheid op te geven? Verwarring en neiging tot zelfbedrog vervuilen nu alom, op een bepaalde manier moeten we toch in staat zijn om onze intellectuele eerlijkheid in twijfel te trekken, diep de afgrond in te kijken en door middel van creatief omgaan met muzieknoten de verlossende hulpbronnen te vinden in jezelf.

Aldus de filosoferende Vicotnik en dit verloopt dan precies volgens de idee van het koorddansen op de cover. Łukasz Jaszak’s ‘Dark Side Of The Moon’-achtige abstracte artwork, touw gespannen over het eeuwig zwart, het weerspiegelt, net zoals DHG een album lang over zijn ijle muzikale ruimte laveert, de tocht over leegte, tussen de bouwstenen van wat is en van wat zou kunnen zijn. Dødheimsgard’s creaties cirkelen intussen ook los van deze bespiegelingen als dwaallichten en oplichtende hemellichamen doorheen de kosmos, mythisch, buiten alle menselijke proporties.

Want uiteraard is er ook en vooral het overweldigende muziekboek an sich. Van sferen en invloeden allerhande doortrokken opent Black Medium Current met het zwelgend Et Smelter, een prachtige eb- en vloedcompositie en eerste tienminutenklepper, met tussen de schitterend fluisterende Noorse gezangen sereen uitdeemsterend gitaargepingel. Dan wordt het binnen de song vlug heftiger en door de blastbeats en tremolo’s zwartgeblakerder. Vervloeit de compositie na z’n eerste verwilderde grunts vervolgens tot een echte ‘smelter’ (‘smeltkroes’) van aangrijpende melodieën, om uiteindelijk eervol te besluiten met de flitsende rockgitaren. Harmonisch in z’n diversiteit, mooi.

Tankespinnerens Smerte (‘de pijn van de hersenspinner’) bijt af met één lange robuuste black-metalranseling, eens zacht gekookt in een bad van elektronica, verglijdt het blijmoediger in een sterke filmische symfonie, met weer een vreemd in het Noors gezongen middenstuk en eindigend met groots excellerende metalriffs.

In het bizar avant-gardistische Interstellar Nexus slaat DHG naadloos aan het proggen. Vanaf een swingend industrialgeluid met donkere riffs worden almaar verrassender je gemoedswisselingen opgebouwd, met als hoofdverantwoordelijken Vicotnik’s wild capriolerende stemmetjes die tussen de synths in muteren als waren ze nu eens van Robert ‘The Cure’ Smith of dan weer van een woeste Roger Waters.

Met het totaal schemaloze It Does Not Follow gaat DHG nog verder de kleurrijke progruimte in. Een ongelooflijk spannend meesterstuk serveren ze, transcenderend gelaagde Pink Floyd-rocktoetsen omgeven door waanzinnige industrialritmes en de dissonantie van net zo extreem brutale black-metalerupties.

Staat dan ineens een romantisch klassiek interludium als Voyager daar perfect op zijn plaats, rust gebracht door toetsenist Måløy in een kort intimistisch pianostuk, afgesloten met enkel een over de dood prevelend parlando.

In de daaropvolgende plechtstatige post-metaller Halow doemen de ongeoliede geluidsmuren van akkoordendansende gitaren op. Op weg met Vicotnik’s dramatische vocalen wordt het passiepalet steeds filmischer en indrukwekkender. De song slaat je finaal zowaar met een traag uitzwevende honkytonk-piano om de oren. Alles subliem ingepast, weer een vintage DHG-exploot.

Volgt een verse schep losgeslagen energie, chaos en hectiek in het nieuw hoogtepunt Det Tomme Kalde Morke (‘de lege koude duisternis’), één fantastische verwevenheid van uitzinnige metalexplosiviteit, andermaal de wonderlijke ritmesectie op drift, de blastbeats en tremolo’s heerlijk verbroederend met elektronica en melodisch rockgeluid.

Volgt haast sacraal, hypnotiserend en vanuit de afgrond opborrelend het vernuftige Abyss Perihelion Transit. In gedurfd slepend minimalisme, met dansende synths opgefleurd, in nauwe verbondenheid met een onontbeerlijke portie deprimerend logge black-metalcomplexiteit.

Ongeweten is er zo al meer dan een uur voorbij. Komt toch nog het afsluitende Requiem Aeternum, filmisch sfeervolle elegie vol griezelig eenzame pianoslagen en onheilspellend vervormde dodenzang. Met de verlaten celloklanken op het einde, jawel, leidt DHG zijn Black Medium Current langzaam dolend naar de uitgang. Het doet qua grootsheid aan die andere grote sfeervanger Ramin Djawadi denken.

Na een bonte carrousel van muzikantenwisselingen heeft theatrale zanger-frontman-gitarist Yusaf ‘Vicotnik’ Parvez op Black Medium Current een solied evenwicht gevonden voor de uitvoering van Dødheimsgard’s nieuwe soundscores: een verbazingwekkende wisselwerking met zijn companen, bassist-pianist Lars Emil Måløy (van If Nothing Is), leadgitarist Tommy ‘Guns’ Thunberg (van Kirkebrann) en Øyvind Myrvoll op drums, alles staat er als een huis. Op Black Medium Current bevindt er zich meer klassieke instrumentatie als piano, cello, fluit in de rekken, naast ook elektronica en drumcomputer, maar de black metal-uitstraling met her en der zijn lekkere retroriffs is nergens aan het verbleken.

Zie dit Black Medium Current bovendien ook als een en ondeelbaar, ondanks zijn lengte van 69 minuten en ondanks de negen, vooral lange composities, waarvoor je best ook afzonderlijk goed je tijd neemt. Hier hoor je een gracieus meanderend opus dat in zijn eclecticisme als een kameleon voortdurend futuristisch van kleur verandert en toch met een geheel natuurlijke flow zijn logische muzikale lijn aanhoudt. Niet alleen in de overgangen tussen de nummers, maar dus even veelvuldig ook daarbinnen. Vicotnik zelf verbaast evenzeer door de constant transformerende emotionaliteit in zijn zang. Niet alleen met zijn kenmerkend grommen en huilen excelleert hij als defintieve leadzanger, net zo goed doet hij het nu allemaal met het nog grotere aandeel cleane zang, om het even of dit nu in het Engels is of in het sfeerbrengend Noors.

Al lijkt het onvoorspelbare Dødheimsgard altijd wat bizar in zijn avantgardische escapades, in Black Medium Current ontlaadt zich een uniek expressieve band, die in al zijn muzikale en lyrische inventiviteit, diepgang en theatraliteit, toch maar weer eens een beest van een verslavend album afgeeft. Moeilijke plaat, zeker en vast, vol aparte progrocksoundscapes, maar sowieso beklijvend in zijn bijtende giftigheid en innemende sereniteit. De grote verscheidenheid in stijlen komt in Dødheimsgard’s zwarte muzikale ruimte nergens mee in botsing, alles valt als in Kubrick’s sierlijke Space Odyssey telkens in ultieme schoonheid perfect op zijn plaats. Laat die wilde frisheid ook de niet te onderschatten verdienste zijn van de uitmuntend zuivere productie van Black Medium Current. Ook daarvoor tekent meesterbrein… Vicotnik. Jaarplaat, gewoon.



  1. Smelter 
  2. Tankespinnerens Smerte 
  3. Interstellar Nexus 
  4. It Does Not Follow 
  5. Voyager 
  6. Halow 
  7. Det Tomme Kalde Morke 
  8. Abyss Perihelion Transit 
  9. Requiem Aeternum