In 2014 werd bij Beth Orton partiële epilepsie vastgesteld. Een aandoening die zorgt voor geheugenverlies en toevallen. Het stond echter niet in de weg dat Orton in 2016 het album Kidsticks uitbracht. Dat meer elektronisch getinte album werd over het algemeen minder goed ontvangen dan zijn voorgangers – memorabele albums als Central Reservation (1999) en Sugaring Season (2012). Vervolgens bleef het zes jaar stil rondom de zangeres uit Norfolk die haar handen vol had aan haar fysieke en mentale gezondheid.

Weather Alive doorbreekt de stilte op indrukwekkende wijze, alhoewel dit achtste album uitblinkt in subtiliteit en ingetogenheid. Beth Orton klinkt ruwer dan voorheen. Haar kenmerkende, verhulde articulatie valt nog meer op. Als iemand die gebroken is en aan een helingsproces is begonnen. De plaat heeft, mede dankzij het beheerste drumwerk van Tom Skinner en de organische, soepele baslijnen van Tom Herbert een opvallende, milde maar ook welsprekende flow. Als een rivier in slow motion. De overige muzikanten, met daaronder saxofonist en dichter Alabaster DePlume, kleuren de existentiële songs van Orton bijzonder mooi in.

Opener Weather Alive voelt als een wandeling over een verlaten, windstil strand met een optrekkende mist en een bleke zon. Een zijn met de elementen en overpeinzingen. ‘And the world is falling from my hands / And the words will never understand (more than I can ask)’, zingt Orton. ‘It almost makes me wanna cry / The weather’s so beautiful outside’. Friday Night ontrolt zich over een opvallend klein gehouden drumpartij, een beat als een marsritme in de verte. Aangevuld met mellotron en Moog schilderen Orton en band hier een prachtig muzikaal schilderij. Hierna zijn het een elastische bas en een schrille, kwetsbare sax die Fractals zijn karakter geven.

De teksten op Weather Alive zijn eerlijk en confronterend en verhalen van oude liefdes, sterfgevallen, drankgebruik en eenzaamheid. Tegelijkertijd blijft Orton open staan voor schoonheid en verwondering. Dit, gecombineerd met de helende, soms wonderschone muziek, zorgt ervoor dat het album eerder het hoofd doet oprichten dan buigen.

Op Haunted Satellite zingt Orton, omgeven door fraaie, sluitmerende analoge synthklanken: ‘I got the air that a storm was coming… / I had forgotten all that I thought would be / All the world outside of you and me / There’s a world outside you and me…’ Ze concludeert: ‘Nature’s got a bigger gun than anyone.’  Forever Young, met de fraaie, ontregelende backing vocals van Grey McMurry en opvallende oude synthgeluiden kruipt door Orthons zang nóg verder onder de huid. Eenzame afsluitende pianoklanken worden gevolgd door de melancholieke trombone van Lonely, een eerlijke en pijnlijke song over emotionele banden. Twijfels en onzekerheid alom, maar het alternatief is de eenzaamheid.

Ook Arms Around a Memory is een bitterzoete song, subtiel en van grote schoonheid. Een terugblik op liefdevolle momenten. Andere tijden. Het slotstuk Unwritten is een ingetogen song vol zachte tinten en accenten. Atmosferisch en dromerig. Een song die de sfeer van het album vasthoudt en de luisteraar in licht gedrogeerde toestand uitgeleide doet. Weather Alive is, zoals Beth Orton zelf al toegaf, ‘heavy as fuck’. Verstikkend en deprimerend is het album echter allerminst. Inspirerend en zuiverend des te meer.