Jan Juc Moon, het laatste album van de sympathieke Australische zanger en multi-instrumentalist, Xavier Rudd, is inmiddels alweer even uit. Een album dat zich laat smaken als een fijne wijn en dat, zoals we van Xavier gewend zijn, de nodige pareltjes bevat. Zijn tour in Nederland in november is aanstaande en als je er nog bij wil zijn, dan heb je nog beperkte kans. Een aantal van de concerten is immers al uitverkocht. Xavier is gewoonweg populair. Tijd om nog even stil te staan bij het gesprek dat we met Xavier hadden naar aanleiding van de release van Jan Juc Moon.

WiM:  Gefeliciteerd met dit prachtige nieuwe album! Je hebt er niet voor niets je tijd en energie in gestopt. Dank je wel! Ja, ik vond het geweldig om het op te nemen, ik had wel het idee dat het er nu echt wel van mocht komen. Het wachten op een nieuwe release, ja, dat nam wel de tijd. Blij dat het er nu is.

WiM: Voor de eerste keer sinds geruime tijd dat je weer in je eentje schreef, zo begreep ik uit de bio. Nou, ik schreef altijd wel alles zelf. Maar het is de eerste keer sinds pakweg 10 jaar dat ik ook echt alles alleen heb opgenomen. In de tussenliggende tijd heb ik dat steeds met andere muzikanten, met bands gedaan. Ik vond het echt geweldig om zo te werken. Dit is echter echt solo dus. Intiem om het zo te doen en uitdagend. Ik bouwde bijna een heel ruimteschip om me heen zodat ik ook wat ik op het album opnam, live zou kunnen brengen. En daarin nam ik het ook op. En ja, soms denk je misschien dat je een hele band hoort, maar echt alles wat je hoort, behalve gastzangers, dat ben ik. Alle instrumenten, ja, zeker, die heb ik gespeeld.

WiM: Hoe heb je het album geschreven? Want als ik het goed begrijp, laat je de muziek ook echt tot jou komen. Ik heb geen plan als ik een album maak. Dat gaat bij mij echt altijd vanzelf. De nummers komen gewoon tot mij. En ja, het zijn nu opnieuw dertien nummers. Dat komt nou eenmaal bij mij zo uit. Ook niet gepland. Het album laat zich zelfzelf tot leven komen, dat gebeurde nu ook weer. Neem het titelnummer. Dat is een nummer dat ik al meer dan tien jaar geleden heb geschreven, toen ik bezig was met Spirit Bird. Dat was toen niet het moment om het nummer uit te brengen. Er gebeurde zoveel in mijn leven dat het niet paste. Dit was een erg persoonlijk nummer. Ik moest mijn thuis verlaten en mijn vertrouwde omgeving. Toen was er een, ook volgens de wetenschappers, erg grote maan, die ook verandering in zich had. En nu tien jaar later vond ik dat het tijd was wel iets met het nummer te doen. Het is ook erg speciaal. Je hoort in het nummer de hartslag van mijn jongste zoontje terwijl hij nog in de baarmoeder was, dat maakte voor mij de cirkel ook wel rond.

WiM: Hoe vind je dat het maken van dit album je beïnvloed heeft? Ik wilde sowieso toen de coronapandemie al wel even een pauze nemen, want ik had al 20 jaar of zo getourd. Ik zag het gebeuren maar wel van een afstand want ik zat echt ver weg in de bush, kamperend weg van alles. En tussendoor checkte ik af en toe wel wat er gebeurde, ook in de pandemie. Het hele album is dus ook een reflectie op wat er in het verleden speelde. Ik wilde dat het een dromerig karakter had en dat heeft het volgens mij ook. Ik wilde dat mensen gingen nadenken over wat echt belangrijk is, zeker in deze tijd van veel veranderingen. Wat is er echt belangrijk? Familie, gezondheid, vrienden, natuur, water, eten, daar gaat het om. Mensen hebben echt veel ellende meegemaakt. Er zijn sterfgevallen geweest, veel effecten van de lockdowns, ook veel zelfmoorden. En met dit album wilde ik de ruimte geven om te dromen, om na te denken over wat er kan, die ruimte hebben we nodig. En dat gaat met de tour ook gebeuren.

WiM: Je noemt het album dromerig, maar het heeft een donkerder karakter dan je vorige album. Nou ja, zo gek is dat niet. Dat donkere heeft ook alles te maken met wat we meegemaakt hebben in deze tijden. Ook ik. Ik heb lessen geleerd, mooie momenten gehad, maar het was niet alleen maar rozengeur en maneschijn geweest. En dat hoor je terug.

WiM:  Het album kent een aantal uptempo nummers die erg fraai zijn en tegelijkertijd zijn er nummers waarin je de yidaki laat schitteren, dat zijn nummers die veel meer mysterieus zijn. Weer een heel andere kant van jou. De yidaki is voor mij altijd een spiritueel leidende geest geweest. Er is geen gelijke. Het is een heel krachtig en oeroud spiritueel instrument. Het heeft zijn eigen ziel, zijn eigen energie. Het gidst energie, het gidst emotie. Je kunt er pijn in voelen, maar ook vrijheid en kracht. Dat zit er echt in. Al die kanten heeft het in zich. En soms laat de yidaki zich niet spelen. Yidaki is echt uniek. Het is eeuwenoud. Yidaki was volgens de overlevering een van de creërende voorvaders, dan gaan we 60.000 jaar terug in de tijd. Yidaki was de man die het instrument vond. En het was veel meer een ritueel, ceremonieel item, niet een muziekinstrument. Het vertelde het verhaal van Yidaki. Toen Yidaki stierf ging zijn ziel er in over. Er wordt ook gezegd dat vrouwen het instrument niet moeten bespelen; dat kan alles dat met geboorte te maken heeft beïnvloeden.

Er zijn meerdere van die verhalen. Ik respecteer het verhaal van de ziel in het instrument en zo kijk ik er ook naar. Het is voor mij veel meer een ziel die met mij meereist, zo ga ik er ook mee om. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik er mee mag reizen en dat ik het mag delen. Maar ik zie mezelf ook vooral niet als eigenaar ervan.

WiM: Als ik het goed begrepen heb, komt jouw yidaki als een geschenk uit Van Arnhem land? Ja, inderdaad. Dat is waar het instrument oorspronkelijk ook vandaan komt. Is dat ook niet een Nederlands woord? De Nederlanders zijn daar ook geweest. Wat de Nederlanders daar deden, was vooral vriendelijk handelen. En de ellende begon pas toen de Britten kwamen. Daar in het noorden is het nog steeds origineel gebied, het enige dat nog overgebleven is in heel Australië. Echt, de verhalen hier over de Nederlanders, die zijn alleen maar positief en vredevol.

WiM: Jouw teksten raken in essentie altijd de natuur. Heb je door de jaren heen je publiek zien veranderen en er zich ook meer naar gedragen misschien? Dat weet ik niet. Waarschijnlijk komen er wel gelijkgestemde mensen naar mijn concerten. Ik voel me erg gezegend. Ik heb mensen die over de hele wereld naar me komen kijken. De optredens die ik speel, dat zijn zowat ceremonies. Je ziet dat mensen één zijn tijdens een concert, het maakt niet uit waar mensen vandaan komen, mensen vieren het samen zijn, verbinding met de aarde, dat is erg krachtig en ik voel me erg vereerd als dat gebeurt. Ik heb het idee dat mensen vooral dan in het moment zijn en dat voel ik ook heel erg. Maar ik zie dat meer ook als wat we daar samen neerzetten. Je moet dat niet zien als Xavier de entertainer die het publiek vermaakt. Ik laat het geluid wel binnen komen, ik channel dat, maar het is het samenkomen van een heel gezelschap aan mensen.

WiM: Ja, je concerten zijn wel heel bijzonder. Ik herinner me twee optredens waarbij Spirit Bird zowel een totale stilte over de zaal bracht, alsook een inderdaad bijna ceremonieel samen zingen met jou. Echt fantastisch. Dank je.

WiM: Je hebt nu een nummer gemaakt met J-Milla, Ball And Chain. Hoe ging dat in zijn werk? We hebben allemaal een last te dragen, een worsteling die we in ons leven tegenkomen. De ene zwaarder dan de andere. En dat was ook voor J het geval. Hij heeft echt wel zijn last te dragen gehad, daar zal ik verder niet op ingaan, maar hij is een jonge artiest tussen twee werelden en hij is een fantastische fakkeldrager voor het oorspronkelijke Australië en om positief de wereld in te stappen. Hij was dus de juiste persoon op het juiste moment.

WiM: Je kijkt niet negatief naar het Australische verleden maar kijkt vooral naar de toekomst en je doet dat positief, je bouwt op, je gaat niet in negativiteit mee. Daarmee onderscheid je je wel. Hoe werkt dat voor jou? Ja, maar wat heeft het voor zin om daar bij stil te staan? Je hebt een keuze. Als er iets ernstigs gebeurt, dan kun je de last daarvan blijven dragen, je kunt het ook proberen om te draaien, ervan leren en er iets positiefs van maken. Voor mij werkte dat het beste in mijn leven. Als je dat niet doet, dan leer je eigenlijk ook helemaal niets en blijf je hangen.

WiM: Mooie schets, Xavier, dat komt wel even binnen. Dank je wel, dat waardeer ik.

WiM: Op het album hoor je ook vaak dierengeluiden. Dat is vast en zeker bewust. Wat wil je ons daarmee meegeven? (Lacht.) Nou, het is niet altijd even bewust. Mijn hond slaagt er keer op keer in om op albums terecht te komen. Of ik dat nou wil of niet. Over het algemeen is het zo dat ik van dieren houd, ik leef in de bush, ik houd van dieren. Ik word door ze geïnspireerd. Dan is het voor mij ook logisch dat je die geluiden terug hoort.

WiM: Je zei al dat je het album alleen had opgenomen ook om het alleen live te kunnen brengen. Wat kunnen we verwachten van de shows? Ja, ik ga het inderdaad solo brengen. Het is heel lang geleden dat ik in mijn eentje in Europa heb getourd, Het vraagt veel, maar ik heb er zin in, het is op een fijne manier uitdagend. Dat gaat wel genieten worden.

WiM: Als we dus Stoney Creek met je willen zingen, dan moeten we zelf zingen dus; die a capella versie is immers fantastisch? (Lacht hard.) Dank je wel. Ja, dat is waar, maar dat kunnen jullie wel in Nederland. Ik heb altijd genoten van de manier waarop jullie meezingen. Dat doen jullie goed.

WiM: Weet je al hoe je dagen er gaan uitzien als je in Nederland bent? Ah, nou, dat kan ik zo niet 1-2-3 zeggen. Meestal wil ik wel zien hoe de omgeving eruit ziet. Mijn opa kwam uit Nederland, was een boer uit Tilburg, dus ik wil altijd wel kijken hoe het platteland eruit ziet, de boerderijen en een impressie krijgen van wat ik denk dat hij vroeger deed.

WiM: Dank je wel voor je tijd! Hartelijk dank! Ik heb het erg gewaardeerd.

Foto Xavier: James Adams