Drie dagen Stockholm, Zweden. Drie dagen Marillion. In het Cirkus, gebouwd in 1892, dat in voorbije jaren ook echt dienst deed als circus, hield de band vanaf 20 mei hun tweede Marillion weekend van dit jaar. Polen was de thuisbasis voor het eerste weekend van dit jaar en Leicester in het Verenigd Koninkrijk volgt Zweden op de voet vanaf 27 mei. Lissabon, Portugal en Montréal, Canada volgen.

Het is een bijzonder fenomeen dat mensen van over de hele wereld trekt. Ook nu weer ruim meer dan 20 landen vertegenwoordigd. Elk weekend is anders dan de voorgaande. De setting verandert, de mensen zijn anders, setlists kunnen heel anders zijn, tenzij het weekends in elkaars verlengde zijn, waarbij, zoals nu, dezelfde werken centraal staan.

Het Cirkus, in Stockholmtegenover het Abba-museum gelegen werd de uitverkoren locatie, met een hotel als uitvalsbasis ernaast: wat kan de Marillion-fan nog meer wensen? Overal hartelijk ontvangen door de lokale Zweden ging iedereen al enthousiast naar de zaal.

De vrijdagavond werd geopend door de Noorse band Oak. De band zette een fijne sfeervolle set neer en, zoals wel meer bij optredens van Marillion gebeurt, het voorprogramma werd enthousiast onthaald. Home opende de set, met zijn heerlijke zang. Mooi uitgesponnen in klanken (Perceiving Red en Fire Walk With Me! als prachtig en intiem klinkende voorbeelden) en toch compacte, stemmige nummers waarin naast de instrumenten de zang een belangrijke rol speelt. Øystein Sootholtet op bas, op zang en toetsen de zeer fraai zingende Simen Valldal Johannessen (erg mooie stem!) , op drums de fijne klanken van Sigbjørn Reiakvam en op gitaar de uiterst bedreven Stephan Hvinden zetten samen een heerlijke set neer en kregen behoorlijk bijval van het Marillion publiek. Goede en gedreven muziek waarbij ook zware onderwerpen niet werden geschuwd; zelfdoding, een onderwerp waar ook over gesproken moet worden. Oak was een fijne openingsact voor het weekend. Zeer de moeite waard om hun beide albums, Lighthouse en False Memory Archive eens te beluisteren. Het titelnummer van dat laatste album is zeer, zeer mooi!

 

Tijd voor Marillion. De band trapte deze eerste avond af met Between You And Me en het tempo werd hoog gehouden met This Town en How Can It Hurt, een B-kantje dat in alle energie van het moment prima paste. Het daarna gespeelde Lords Of The Backstage van doorbraakalbum Misplaced Childhood oogstte beduidend meer bijval, het publiek zinde al op meer, hoopte op Blind Curve van datzelfde album maar het tempo bleef hoog met Woke Up van Happiness Is The Road.

Het thema was dus gezet. Uptempo energieke nummers, niet alle even gekend, maar een avond waar op Marillion zich helemaal gaf. Met de flair en de non-verbale karakterschetsen die Steve ‘H’ Hogarth  deze avond liet zien, gaf hij een onnavolgbaar lesje in frontman zijn: er zijn maar weinigen die zó in contact staan met én de muziek, met de muzikanten met wie ze het podium delen én met het publiek. H had aandacht én tijd voor dat alles. De zaal nam hij in zich op, hij las het publiek en hij ging de onuitgesproken dialoog aan, samen met de andere bandleden en het publiek zette hij de toon. Met een onvermoeibare en ijzersterk spelende Pete Trewavas op bas al even zeer over het podium bewegend. Steve Rothery met zijn gitaarspel de goden bezwerend en iedereen in de zaal hypnotiserend, Mark Kelly evenzeer behendig kwikzilversnel spelend als prachtige toetsenpartijen draperend voor het geluid van de band en met een onovertroffen Ian Mosley achter de drums. Kon de band beter nog? Dat was moeilijk voor te stellen, met een heerlijke set aan nummers en zittend op de tweede rij. Perfect geluid voor die plaats, ondanks een incident bij de geluidsmixdesk waar vaste waarde Phil  Brown zich snel en met vaste hand over boog. Het viel op dat de set wat aan de korte kant was, voor Marillion’s doen dan. Dat mocht de pret niet drukken. De eerste avond was een feestje.

De zaterdag werd geopend door Dim Gray. De band van drie jonge Noren was voor de gelegenheid tot vijf aangevuld. Vanaf het eerste nummer, Mare, klonk de band als een klok en had ze het publiek mee. Wat een prettige sound in dit nummer van hun nog te verschijnen nieuwe album! Eigenzinnige indie vermengd met folk en prog, dan soms weer vet zware riffs; The Wave We Thought We’d Ride Forever en Dreamer’s Disease knalden er heerlijk uit, met voortreffelijke zang van Oskar Holldorff  (toetsen en zang) en Håkon Høiberg (gitaar en zang)  en prachtig fingerpicking gitaarwerk van laatstgenoemde. De band kon net zo makkelijk  subtiele klanken neerzetten, net zo makkelijk sterk stuwend spelen en had daarin een ijzersterke troef in de derde vaste man die de avond sierde met onweerstaanbaar drumwerk, Tom Ian Klungland. De versterking voor de band deze avond was er in de personen van Milad Amouzegar, zowel op gitaar, toetsen als percussie en Kristian Kvaksrud op bas: de mannen sloten perfect aan op de andere drie en ook Milad kreeg de ruimte om te soleren. Alsof het trio altijd al een vijf man sterke band was, zo goed ingespeeld was de band. Dim Gray heeft met Flown een zeer geslaagd debuut gemaakt (5 van de nummers kwamen daar vandaan) en de hele set deze tweede avond zorgde voor meerdere staande ovaties. Een werkelijk fabuleus optreden waarbij de vijf op het podium nog lang erg onder de indruk waren van de reactie die zij bij het publiek losmaakten. Verbaasd over de reactie op hun eigen zeer afwisselende set en simpelweg betoverende muziek. De mannen verdienden terecht alle lof: zelden een voorprogramma gezien dat zó overtuigend een zaal mee wist te krijgen. Slotnummer Black Sun zette het Cirkus helemaal op de kop. IJzersterk!

De tweede avond stond in het teken van het recente album An Hour Before It’s Dark. Een van de topalbums van het jaar dat Marillion in het hier en nu plaatste. Gespeeld in de volgorde van de langspeler. De zaal werd overdonderd door Be Hard On Yourself; er viel al meteen op hoeveel diepte de nummers wonnen in live setting en hoe onvermoeibaar de band was. H dook er weer volop in. En door naar Reprogram The Gene, al net zo’n strak nummer. De band spaarde zich zelf niet en zette het live zeer overtuigend neer. Na Only A Kiss volgde Murder Machines. Daar bleek dat H het nummer niet voluit kon zingen zoals hij wilde: zijn stem kwetsbaarder dan hij hoopte. Dat bleef zo tijdens de andere nummers. De band tussen band en zaal én dus ook tussen H en de zaal echter zó sterk dat de situatie het publiek voor Steve innam. De laatste nummers van het album zetten H op momenten centraal; met ruimte juist voor emotie en kwetsbaarheid. Dat mocht er juist ook zijn en de nummers kregen zo een onbedoelde extra dimensie. Het was het samen delen van die momenten. En dat maakte het ook extra bijzonder.

The Crow And The Nightingale was heel erg mooi en liet de pracht van het album live zelfs verbleken, daarna Sierra Leone, ook al zo mooi, maar het pièce de résistance was toch echt Care. Dat nummer heeft zo’n emotie in zich dat velen in de zaal het niet droog hielden, ja, sommigen waren met stomheid letterlijk geslagen en stil. Met welk nummer kon je deze emotionele achtbaan volgen? Marillion koos voor er vol in gaan en speelde het topnummer Invisible Man. Zoveel overgang van emotie tussen twee nummers was al zeer heftig. En beide nummers vragen altijd al veel van H. Ze nu rug aan rug doen was de lat heel hoog leggen. Gevolgd door Power en vervolgens door Neverland, voor velen het allermooiste nummer van de band. De stem van H was zoals gezegd al kwetsbaar en tijdens dit nummer ging het gewoonweg niet meer. Overweldigd door frustratie verliet H het podium, even stoom afblazend op een flesje en een tamboerijn. Shows waar hij zijn hart en ziel in legde en tegelijkertijd zich realiserend dat hij niet meer kon geven. Steve Rothery trok het nummer naar zich toe en onder staande ovatie bracht de band het nummer naar het slot. En de staande ovatie bleef. Met H terug op het podium die naar zijn keel gebaarde. Samen met elkaar hadden ze de avond volbracht, dat geweldige album samen gespeeld. Het was goed, het was prachtig.

Dat prachtige was niet alleen te danken aan de band; ook het geluid en het licht waren om door een ringetje te halen. Geen videoschermen, gewoon de band op het podium met enkel een wisselende print op de basdrum van Ian Mosley en geweldige effecten van lichttovenaar Yenz Nyholm. Die waren het hele weekend ronduit fenomenaal en perfect getimed.

 

 

 

 

 

 

De derde avond was er geen voorprogramma, maar een ‘interview met de band’, om het maar zo te zeggen. Zonder H, die nam nog rust. Vermakelijk gebracht door Lucy, Marillion’s manager en met de bandleden hun beste beentje voorzettend om snedige en humoristische antwoorden te geven. Het was een vragenfeestje waarin veel gelachen werd en dat gevoel trok zich door naar de set.

Ondanks de wetenschap dat H niet helemaal in goede doen was, verscheen hij op het podium, met het idee ook hier en daar te zingen, maar hoeveel dat zou zijn? En terwijl hij vertelde dat hij er stond in weerwil van wat waarschijnlijk de verstandige keuze was, ging het publiek al als één achter hem staan. En achter de band. Season’s End op het programma. Zijn debuut met de band. Ja, instrumentaal werd er hier en daar een foutje gemaakt en de band en het publiek reageerden daarop speels, met humor en warmte. De slotavond was gewoonweg een topavond, vol van beleving.

Je beroerd voelen en dan een show geven als zondagavond in Stockholm: dat zegt veel over de klasse van H. Geen terughoudendheid in beweging, niet minder energie, niet minder de topfrontman die hij is. Niet alleen voegde de band The Release toe aan de setlist, het uiterst fraaie B-kantje, H ging met karatetrappen tekeer in Hooks In You en relativeerde daarbij hun eigen onvolprezen The Crow And The Nightingale van de avond ervoor. En ja, dat was niet het enige. Hij droeg Holloway Girl meer dan hij misschien had verwacht; het publiek kende de tekst toch minder goed. En ook The Space waarvan hij zei dat hij het niet aan zou kunnen, pakte nog behoorlijk sterk uit.

De manier waarop H zijn mannetje stond, zó ervoor gaan, dat siert de man, dat siert de band. En juist omdat Marillion zich er niet met een Jantje van Leiden af wilde maken, volgden nog de megatracks Gaza en The Leavers. Een emotionele slotavond aan een weekend dat in beleving ongeëvenaard was. Marillion hoefde zich als band niet meer te bewijzen en tegelijkertijd deden ze dat op werkelijk onnavolgbare wijze.

All One Tonight, dat was de titel van een live album in de Royal Albert Hall. Dat was in het weekend van 20 mei ook het ongeschreven thema voor Marillion, voor het publiek én voor iedereen achter de schermen. Marillion heeft een enthousiaste schare aan fans die letterlijk en figuurlijk ver gaan om de band live aan het werk te zien. Sommigen reizend van concert naar concert, van weekend naar weekend, zoals ook blijkt uit de foto’s van de inmiddels alom in kringen van Marillion kringen bekende Nederlandse fan die met de meest uiteenlopende setlists van de band gefotografeerd wordt: Lódz, Stockholm, Leicester, noem maar op. Marillion fans, een zekere toewijding kun je hen niet ontzeggen. Aan de andere kant van de medaille, Pete Trewavas, Mark Kelly, Ian Mosley, Steve Rothery en Steve Hogarth leggen er alle eer in om vol overgave hun concerten te spelen. Dat doen ze altijd. Bij een Marillion Weekend voelt het altijd al als net een stapje meer. Gedeelde liefde voor dezelfde muziek, de passie van alle aanwezigen die de moeite nemen om drie dagen hun favoriete band aan het werk te zien en te horen en Marillion die datgene doen waar ze erg goed in zijn: hun muziek ten gehore brengen met overtuiging en vol van bevlogenheid en bezieling. Dat was in Stockholm niet anders. Met dank ook aan alle krachten achter de schermen die deze weekends mogelijk maken.

Van zeer gedreven stomende rock tot emotierijke muziek, Marillion bracht het allemaal. Als de band live zo strak blijft klinken én hun gepassioneerde muziek zo over het voetlicht weet te brengen, dan wachten de band en de fans nog veel prachtige jaren. Wat een weekend, wat een band!

Marillion is in oktober weer in Nederland. Als dat je te lang duurt: de Marillion An Hour Before It’s Dark avond van het weekend in Leicester is vanaf 3 juni beschikbaar via VOD: https://marillionvod.uscreen.io/programs/leicester.

Foto’s: Juanita Vernooy, Marcel Hartenberg

Setlists:

Oak (20 mei):
Home
Perceiving Red
Munich
Fire, Walk With Me
Dreamless Sleep
False Memory Archive
The Sea

Marillion (20 mei):
Between You And Me
This Town
How Can It Hurt
Lords Of The Backstage
Woke Up
You’re Gone
Quartz
The Damage
The Other Half
Cannibal Surf Babe
Hard As Love
Separated Out
Incommunicado
Drilling Holes
Cover My Eyes

Dim Gray: 21 mei

Mare
The Wave We Thought We’d Ride Forever
Avalon | The Tide
Closer
Ráth
Dreamer’s Disease
Cannons
Black Sun

Marillion: 21 mei
Be Hard On Yourself
Reprogram The Gene
Only A Kiss
Murder Machines
The Crow And The Nightingale
Sierra Leone
Care
The Invisible Man
Power
Neverland

Marillion: 22 mei

The King Of Sunset Town
Easter
The Uninvited Guest
Season’s End
Holloway Girl
Berlin
After Me
The Release
Hooks In You
The Space
Gaza
The Leavers